Op de man spelen
Een nieuwe gewoonte lijkt landbreed door te breken: op de man spelen. De rellen bij Hoek van Holland zijn daar een extreem voorbeeld van. De speciale agenten die hooligans in de hand moeten houden, waren bij de laatsten met naam en toenaam bekend. Dat hebben ze geweten! Het laatste redmiddel om hun vege lijf te redden was het trekken van pistolen. Met fatale gevolgen. Het bleek ook tijdens de Algemene Beschouwingen. De Minister-president werd onophoudelijk persoonlijk aangevallen. De verwijten aan zijn persoon waren niet van de lucht. Nu zal het waar zijn dat hij zijn dag niet had, zoals hij later verklaarde, maar dat laat onverlet dat Kamerleden in woord en bejegening zich respectloos opstelden en oordeelden. Er heerste een sfeer van woede en agressie, die papieren vorm kreeg in een motie van wantrouwen. Dat laatste zal wel wettig zijn en reglementair kunnen, maar het openbaart een haatdragende houding en een spelen met onheilig vuur. Alles werd geoorloofd geacht om maar te scoren voor eigen gelijk of eigen populariteit. Inhoudelijk, zo was ieders oordeel, was het een weinig diepgaand of verheffend debat. Er werd meer gelet op de poppetjes dan op het spel. Het politieke ambacht dolf het onderspit op enkele uitzonderingen na. Zoals vaker vormde Bas van der Vlies een welkome uitzondering. Inhoudelijk en waardig voerde hij het debat.
Kerk
Gaat het in de kerken dan zoveel beter? Nee, helaas niet. Er wordt op de man gespeeld wanneer bezwaarden zonder omwegen een predikant of theoloog verdacht maken en hem het predicaat ?niet-gereformeerd? opplakken. De weg van Mattheüs 18 noch de kerkelijke weg is door hen bewandeld. Nee, zonder omwegen zal ieder weten hoe naar hun mening die of gene fout zit of fout doet. Moderne media als een internetsite of email maken het o zo gemakkelijk op die manier stemming te maken tegen een persoon. Ze vallen zo maar ongevraagd op je mat - beter- in je box. Met dat je het bericht nietsvermoedend opent is het kwaad al geschied. Het virus van verdachtmaking is verspreid. Het nestelt zich bewust of onbewust in je hoofd. Bijval verwervend bij hen die dat toch al dachten. Bij anderen zoiets als: ?Waar rook is, zal ook wel vuur zijn.? Bij een derde groep ergernis en verdriet over zulke minne streken via de media.
Norm
Wat te doen? CDA-fractievoorzitter van Geel bepleit het invoeren in het politieke debat voor een ?Van der Vliesnorm?. De nestor in de kamer blijft bij alle hectiek rustig en correct in optreden, spreken en aanspreken. Mooi dat een overtuigd christenpoliticus daarin een voorbeeld is van hoe het moet en hoort. Zelfs dat zijn voorbeeld tot norm verheven zou kunnen worden. De Tweede Kamer zou er goed aan doen, naast de Zalm- en Balkenendenorm voor zichzelf de ?Van der Vliesnorm? in te voeren. De Van der Vliesnorm stelt dat het debat hoffelijk en vanuit de inhoud wordt gevoerd. Niet op de man, maar op de bal. Fairplay in plaats van spelbederf. En voor ons in de kerken? De norm ligt o.a. in de aloude catechismus bij de uitleg van het zesde en negende gebod: ?Dat ik mijn naaste niet met gedachten, woorden of gebaren, en nog veel minder door daden, hetzij zelf hetzij door tussenkomst van anderen onteer, haat, kwets, of dood; maar dat ik alle wraakzucht afleg.? En: ?...geen kwaadspreker of lasteraar ben, niemand lichtvaardig en zonder hem te horen veroordeel of laat veroordelen... en voor de eer en goede naam van mijn naaste naar mijn vermogen opkom en die verdedig.? Gods norm moet onder ons gelden. Mijn emailbox geeft bij sommige binnenkomende berichten automatisch een vlammetje als teken met daarbij de tekst: ?We denken dat dit een ongewenst bericht is.? Bij redacties van kranten en sites zou telkens bij berichten die op de man spelen een vlammetje moeten oplichten: ongewenst bericht! Zo wordt voorkomen dat ze in de krant of op internet belanden en land- en kerkbreed persoonlijke schade aanrichten. Spelen op de man is uit den Boze!
Assen
Stoffer Otten