{mosimage}Tijdens de vormingscursus die afgelopen seizoen weer in een aantal plaatsen werd gehouden, werden diverse onderwerpen behandeld. Een van de docenten was Jan Noorlandt, docent Communicatie aan de Chr. Hogeschool Ede. Voor de lezers van het kerkblad maakte hij een samenvatting van zijn lessen.
Deze week gaat het over het aantrekkelijk maken van een kerkblad
In de Chr. Geref. Kerken verschijnen meer dan honderd plaatselijke kerkbladen. Vaak met mooie namen als "Contact", "Onder ons", "Klank en Weerklank" en "Kerkpost". In dit artikel wil ik wat nadenken over het wezen van het kerkblad. Daarnaast geef ik enkele adviezen om een kerkblad nog meer te laten groeien.
Het kerkblad is sterk verbonden aan de gemeente met wortel en tak. Het is niet los verkrijgbaar. Elk blad straalt als het goed is de sfeer van de gemeente uit. Soms staat de predikant of de kerkenraad redelijk centraal. Soms is de redactie iets losser van de kerkenraad en meer een spiegel van de gemeente. Een redactiestatuut ligt vast waaraan de redactie zich moet houden, zonder elke zin aan de predikant voor te leggen. Probeer de redactie qua man-vrouw, jong-oud te variëren. Vaste rubrieken als "Uit de kerkenraad" en "Pastoraat" geven aandacht voor zaken die dichtbij het hart liggen. Soms is de rubriek van de kerkenraad echter een abstracte samenvatting die geen hout snijdt.
"Veel ingezonden brieven werden behandeld." maakt de kerkbladlezer niet wijzer. Niet de notulen, maar de relatie met de lezer is een goede leidraad. Schrijf met het gemeentelid voor ogen.
Waardenvol en woordenvol
Een kerkblad is vol woorden en waardenvol. Spreekt u op kerkenraad of gemeenteavond eens openhartig over wat onderlinge verwachtingen betreffende het kerkblad zijn. Welke waarden verwacht u? Liefde voor gemeente en geloofsbeleving. Aandacht voor kerkenraad en leden. Aandacht voor individuen en voorzichtigheid bij privacy. Spreek hierover in alle rust en betrokkenheid. Wacht niet op een kleine crisis, dan is het vaak te laat. Tenslotte: Woordenvol is mooi, maar een foto of tekening mag ook zeker.

Groei van nieten naar genieten
De redactie lijkt soms de brievenbus te legen en alle ingekomen post uit te typen en te bundelen.
Het werk is dan te typeren als enkel "nieten". Het is steeds op tijd werken, maar kan wat meer met beleid. Als advies geef ik: groei van "nieten" naar "genieten". Bedenk per maand een ander thema: muziek, zending, jeugd, ouderen, het gebouw, ouderlingen, vrouwenvereniging, diaconaat, boeken, prediking, geschiedenis, andere kerken, kerkverband. De band met de wortel blijft, maar er komt meer variatie in onderwerpen. De redactie hoeft ook niet alles zelf te schrijven. Geef gerust de pen aan iemand anders.

Preek centraal
Vaak noemen we de preek het centrale punt in het kerkelijk leven. Maar we horen meer over inkomsten die achterblijven, over avonden waarop we niet weg mogen blijven dan over de preek.
De kerk van Apeldoorn-Zuid had een rubriek "De preek blijft steken". Daarin maakte steeds een ander gemeentelid van een preek een korte samenvatting met steekwoorden. Het gaf een aardige lijn van dienst naar kerkblad. Wellicht blijft daardoor de preek nog beter steken.

Vroomheid
Vroomheid is waardevol en kwetsbaar. Het is een uitdaging om deze thema's in het kerkblad terug te laten komen. Een vraag kan zijn: Welke bijbeltekst of welk gedicht speelt in uw geloof een belangrijke rol en waarom? Zo'n vraag legt een verband tussen de wortel van het geloof en mondt uit in een mooi blad.

Jeugd
Jongeren zijn vaak creatief met de digitale camera. Geef ze de mogelijkheid om mooie foto's te maken van gemeentedagen, jeugdverenigingen of van het kerkgebouw. De mooiste foto van het jaar kan nog een prijs winnen ook. Geef ze gerust een eigen pagina in het kerkblad. De redactie kan subtiel de inhoud beoordelen.

Puzzelen
Heeft u in de gemeente puzzelaars, dan is een maandelijkse puzzel aantrekkelijk. Liever niet een die geleend is van de zondagsschool of een krant. Een lettergreep-puzzel waarin de antwoorden in lettergrepen gegeven zijn, is eenvoudig te maken. U kunt deze ook relateren aan de eigen gemeente.
Bijvoorbeeld: predikanten in de classis Hoogeveen: da - ker- len - lof - ot - sluis - spij - 't - ten - van - van - ver. U maakt een vraag: Gemeenteleden in onze gemeente boven de 80 jaar en onder de 4 jaar. Dat is zo een aardige puzzel.

Interview
In de kerk vinden we veel zaken en mensen normaal, we zien het haast niet meer. In een interview gaan we meer zien. Krijgen we meer inzicht. Goede vragen aan een koster, een predikantsvrouw, een diaken, een gemeentelid in een verzorgingshuis en een jongere kunnen mooie en verrassende antwoorden opleveren. Vier voorbeelden? Koster, waar kunnen wij u het meest mee helpen? Mw. Jansen, wat waardeert u in een bezoek vooral? Diaken, is er nog nood in eigen gemeente? Ina, wat vind jij in de gemeente fijn en wat zou je willen veranderen? Welk boek waardeert u erg?

Welkom
Veel kerkbladen hebben een leuke rubriek: Welkom in de gemeente. Een interview met foto van nieuw ingekomen leden. Het geeft warmte weer en nieuwe leden zijn meer dan een adres en een geboortedatum. Zoek de talenten in de gemeenten om deze welkom-verhalen te realiseren.

Kerkblad en website
Een advies is om het kerkblad en de website op elkaar af te stemmen. Ze hoeven niet dezelfde inhoud te hebben. U kunt in het kerkblad verwijzen naar de website. Bijvoorbeeld voor meer foto's, een langer interview, een geluidsfragment van muzikale gemeenteleden, oude preken. Zo biedt u eenheid van beleid en stimuleert u bezoek aan de website.

Kerkblad en gasten
Wees gul met kerkbladen voor gasten in de dienst. Als het een spiegel van de gemeente is, laat dan een gast gerust een blad meenemen. Hij krijgt een eerlijk en gevarieerd beeld van uw gemeente-zijn. Het blad geeft goed aan, aan welke boom het groeide en welke diepe wortels de kracht geven. Wortels waarom we kerk zijn.

Rhenen       
Jan Noorlandt