Christelijk / Gereformeerd Onderwijs
Ik merk dat de keuze voor een christelijke / gereformeerde school niet vanzelfsprekend meer is. Steeds meer speelt een rol de sfeer van de school, de aansluiting bij een groep en de nabijheid. Het offer van het verre reizen en de kosten daarvan willen we steeds minder brengen. Soms is dat gemotiveerd vanuit een persoonlijke ervaring: ‘Ik heb altijd bij dag en dauw op pad moeten gaan, door weer en wind moeten fietsen; dat doe ik mijn kind niet meer aan.’ Soms is het gemotiveerd vanuit een andere opstelling ten aanzien het christelijke in het onderwijs. Het christelijke in het onderwijs wordt gezien en beleefd als een niet noodzakelijk en niet fundamenteel gegeven. ‘Dat doen we thuis wel en in de kerk.’ Soms stellen we ons tevreden met een school voor ons kind, ook als we weten dat er ‘niet zoveel meer aan gedaan wordt’ of zelfs modernistische ideeën op die school worden uitgedragen. Ik zeg dus niet dat die keuze oppervlakkig en lichtvaardig gemaakt wordt. Integendeel, juist heel bewust. Voor mij maakt dat het juist nog onbegrijpelijker. Wie stelt zijn kind nu bewust gedurende vele uren buiten de reikwijdte en de invloed van het Evangelie voor vele uren (minimaal 1040 uur per jaar in het voortgezet onderwijs). Verlegenheid
Nu weet ik dat ik met bovenstaande sommige ouders in verlegenheid breng. Ik begrijp ook dat er soms omstandigheden zijn dat je kind niet naar het christelijk /gereformeerd onderwijs kan. De afstand kan echt te groot zijn of je kind toch te kwetsbaar. Of ook, en dat is helaas soms ook het geval, is er geen christelijke setting voor jouw kind, bijvoorbeeld wanneer er sprake is van een handicap. Ik weet van ouders die daar vreselijk mee zitten en maar wat graag zouden wensen dat hun kind naar een christelijke school zou kunnen gaan.
Belang
Waarom is een christelijke / gereformeerde school voor uw kind van belang? Ik zou hier een heel historisch betoog kunnen schrijven van waarom onze voorouders zo enorm daarvoor geijverd hebben en daar evenzovele offers voor hebben gebracht. Ik wil aannemen dat u dat nog enigszins weet. Vader en moeder en zo niet zij, dan toch wel opa en oma kunnen er van vertellen. De opluchting van een oude zuster in Rotterdam, Groningse van geboorte: ‘Toen eindelijk de christelijke school ook in ons dorp kwam, hoefden we gelukkig die kilometers op klompen niet meer te lopen.’ Het belang is eigenlijk heel eenvoudig te zeggen: ook op school willen we dat onze kinderen - ook onze pubers - gevormd worden in hun denken en doen door het Woord van God. Het gaat op school nooit om kennis en vaardigheden sec; het is altijd ook gefundeerd vanuit christelijke motieven en doelstellingen. Niet per se opdat ze betere mensen zouden worden of zijn dan zij die onderwijs ontvangen op openbare scholen en instellingen. Want ook daar wordt veel goeds aangekweekt en aangeleerd ten aanzien van respect en zorgen voor mens en milieu enz. Nee, christelijk / gereformeerd onderwijs wil naast deze dingen, doortrokken zijn van het verlangen dat onze kinderen, kinderen Gods worden en discipelen / volgelingen van de Here Jezus. Natuurlijk is er geen christelijk rekenen en geen christelijke aardrijkskunde, maar wel is het de man/vrouw voor de klas die christelijk / gereformeerd de dingen deelt. En dat niet alleen de lesstof, maar ook zijn/haar wezen en leven als christen in woord en daad. Ik bewonder de inzet en inspanning van zoveel leraren en docenten juist ook buiten de klas. Het intens willen optrekken met juist ook de moeilijke jongens en meisjes. Sterker nog, hoezeer het ook feitelijk hangt aan de man of vrouw voor de klas, een christelijk / gereformeerde school wil in zijn geheel als organisatie - beter: als gemeenschap - dat uitdragen en uitstralen wat de Here ons gezegd heeft en voor ons gedaan heeft en van ons vraagt. Het mensbeeld is op een christelijk / gereformeerde school realistisch, tenminste als het goed is. Het wil oog hebben voor het geweldige dat God ons geschapen heeft naar Zijn beeld, ook onze kinderen. Het wil tegelijk oog hebben voor de gebrokenheid daarvan door de zonde en de noodzaak van vergeving en begenadiging. In de christelijke / gereformeerde school kun je om het kruis niet heen. Het wil oog hebben voor ‘de moraal’. En die komt dan niet op uit ‘wat wij vinden’, maar wat Gods wet en wil is. Christelijk / gereformeerd onderwijs is in dat opzicht normatief onderwijs. Het stelt grenzen aan het bestaan, aan ons doen en laten. Het richt ons leven en het leven van onze kinderen op het doel waarvoor we er zijn. Centraal genomen is dat: ‘Om God te verheerlijken en zich in Hem te verheugen voor eeuwig’(versie John Piper). Dat klinkt allemaal wel wat hoogdravend en naar ons idee ook wat vaag. Omgezet in concreet leven met de Here als ouders, docenten en bestuurders krijgt het gezicht in hoe je toegewijd opvoedt, doceert en...bestuurt.
Klein en kwetsbaar
Christelijk / gereformeerd onderwijs is - algemeen genomen - klein en kwetsbaar. Heel wat Christelijke / Gereformeerde PO scholen zijn kleine scholen. Door terugloop en wettelijke normering dreigt verdwijning. Hele gebieden in de drie Noordelijke provincies lijken witte vlekken te worden. Gelukkig maak ik het mee dat van de kant van Christelijke / Gereformeerde scholen alle zeilen bijgezet worden om dat tij te keren. Door clustering van kwaliteit, door bevordering van mobiliteit, door het opzetten van juist ook christelijke / gereformeerde vormen van speciaal onderwijs. En ‘Goddank!’ zeggen die ouders. Maar soms denk ik: Het is vechten tegen de bierkaai. Omdat de overheid soms onwillig is, maar soms meer nog.... omdat u deserteert! Dat doet me pijn, niet alleen om u, maar vooral om uw kind. Christelijk / gereformeerd onderwijs is naar mijn stellige overtuiging geen keuze, maar roeping. Namelijk om uw kind - ook uw puber - te onderwijzen en te doen onderwijzen in de waarheid van God.
Assen
Stoffer Otten
Stoffer Otten, is lid van de Raad van Toezicht Gereformeerde Scholengroep GSG Groningen (Gomarus College / Menso Alting College).