Een aantal jaren geleden hebben we in onze kerk een cursus 'getuigende gemeente' gevolgd. Met ongeveer vijftig gemeenteleden hebben we een aantal avonden nagedacht op welke manier we Gods liefde konden laten zien aan de mensen om ons heen. Laagdrempelige diensten, persoonlijke uitnodigingen, folders, niets van dat alles leek aan te slaan. Er kwamen hooguit wat 'kerkhoppers' die God al kenden.
Zo´n vier jaar geleden hebben we de tips en adviezen die we in de cursus hebben gekregen omgezet in een hele praktische vraag: 'Wat kunnen wij als kerk betekenen voor de inwoners van onze plaats?' Na één avondje overleggen ontstond het idee om een maaltijdenproject te beginnen voor mensen die financieel in de knel zitten. Alleen, hoe kom je met die doelgroep in contact?
In overleg met het bestuur van de plaatselijke voedselbank werd geregeld dat wij via de tweewekelijkse uitgifte van voedselpakketten uitnodigingen konden verspreiden. In september 2012 stond de eerste restaurantavond onder de naam Samen Aan Tafel gepland. We hadden ongeveer twintig opgaven, er kwamen zowel kinderen als volwassenen. De achterzaal van de kerk was omgebouwd tot restaurant en gemeenteleden hadden hun beste beentje voorgezet om zowel een voor-, hoofd- als nagerecht op tafel te zetten.
De vrijwilligers waren zenuwachtig, maar ook de gasten. Want de drempel om in te gaan op een uitnodiging om gratis te komen eten, en dan nog wel in een kerk, was voor de doelgroep best wel groot. Je moet een behoorlijke drempel over om je armoede te durven tonen aan een ander. Maar de reacties waren positief. En toen we vertelden dat we dit maandelijks wilden gaan doen, werd dat zeer gewaardeerd. Het aantal gasten liep al snel op richting de veertig. En heel eerlijk gezegd, een dergelijk project als gemeente starten is leuk, maar volhouden vraagt een breed draagvlak. En dat draagvlak is er. Met circa vijftig vrijwilligers, verdeeld in drie groepen zodat je maar één keer per kwartaal aan de beurt bent, wordt iedere maand een driegangen maaltijd op tafel gezet. Telkens wordt geprobeerd een origineel thema te bedenken, zoals Italiaans, Chinees, Kip, Duits, pannenkoeken, stamppotten, enzovoorts.
Kerstdiner
Hoogtepunt is het jaarlijkse kerstdiner. Niet alleen de eigen gemeenteleden zetten dan hun beste beentje of pollepel voor, maar ook plaatselijke ondernemers zijn bereid om mee te denken en te helpen. Want we blijven zelf natuurlijk amateurs. En wanneer je met kerst iets extra feestelijks op tafel wilt zetten en het aantal gasten gaat een gemiddelde gemeentevergadering ver te boven, dan begrijpt u de uitdaging. Samen met de koster en een plaatselijke cateraar werd nagedacht over hoe we vijftig tot zestig gasten gelijktijdig een feestelijk diner konden presenteren. Kosteloos werd serviesgoed en bestek ter beschikking gesteld en drie soorten vlees, gebakken aardappelen en patat werden voor een bodemprijs geleverd. Hoefden we zelf alleen maar te zorgen voor het voorgerecht, de groenten en het nagerecht en genoeg zitplaatsen. Dat werden dus lange tafels.
U zult verbaasd staan over de creativiteit die gemeenteleden in hun keuken ten toon spreiden. De lekkerste voorgerechten, groenten en aardappelgerechten hebben we al langs zien komen. De vele manieren waarop je kip en andere vleesgerechten kunt bereiden lijkt onuitputtelijk, om over de diverse toetjes zoals eigengemaakte taarten, ijstaarten, bavarois en tiramisu maar niet te spreken.
Contact
Samen eten betekent ook samen praten. Evangeliseren doen we niet. Althans, niet door te preken of bijbel te lezen. We gaan met mensen in gesprek en dan is vooral het luisteren belangrijk. Het stille verdriet rondom de financiële situatie, maar nog meer om stukgelopen relaties met kinderen of ouders, het sociale isolement en noem verder maar op zijn schrijnend. En het duurt even voor mensen daar mee komen. En dan is het ontroerend om te zien dat de gasten samen hebben overlegd en geld bij elkaar hebben gelegd voor een bloemetje voor de vrijwilligers. Dat maakt je beschaamd, zien dat mensen niets hebben en dan toch nog wat bij elkaar sprokkelen om weg te geven.
Je komt er tijdens de gesprekken aan tafel helaas ook achter hoe we als kerk te boek staan: Jullie mogen toch helemaal niets op zondag? Waarom zijn er zoveel kerken? Jullie zijn lang niet zo chagrijnig als ik dacht.
Ik wil u één persoonlijk verhaal van een gast niet onthouden. Een week na het kerstdiner liep ik met één van de gasten naar de plaatselijke kerstmarkt. Het was koud en het sneeuwde toen ze ineens tegen me zei: 'Meneer, ik geloof ook in Jezus, maar ik kom nooit in de kerk. Kan dat?' Reformatorisch kwam er bij mij een schuchter 'Ja, dat kan wel' uit. Toen vertelde ze verder. 'Toen ik jong was, een jaar of zeventien, ging ik iedere week naar de kerk. Toen raakte ik zwanger en kreeg een dochtertje. Ik wou m´n kindje graag laten dopen, maar dat mocht niet, want ik was ongehuwd en er was geen vader. Na enkele weken werd mijn dochtertje ziek en na tien weken is ze overleden. Toen heb ik gevraagd of ze vanuit de kerk begraven mocht worden. Dat mocht niet, want ze was niet gedoopt en dus verloren. En ik was ongehuwd moeder, dus ik was ook verloren. Meneer,' zei ze toen, ‘u komt altijd in de kerk. Is mijn dochtertje in de hemel?' In vertrouwen op Gods oneindig grote liefde en haar geloof in Jezus heb ik volmondig ja gezegd. Thuis heb ik gehuild om de onbarmhartigheid die we als gemeente van Jezus Christus soms uitdragen.
Samen aan tafel. Een project dat veel vraagt van de gemeente. Maar ook een project dat veel teruggeeft. Het is samenbindend en je leert elkaar op een heel andere manier kennen. De gesprekken met de gasten houden je ook vaak een spiegel voor, waardoor je anders gaat kijken naar kerkelijke zaken die voor jou vaak heel gewoon zijn, maar waar buitenkerkelijken toch anders tegenaan kijken. En we hebben nog iets geleerd: weggeven is vele malen mooier dan krijgen!
Wil u meer weten of zelf een dergelijk project opzetten? De redactie kan u in contact brengen met de contactpersonen uit de gemeente waar dit project loopt.