En ik zeg jullie je niet te verzetten tegen wie kwaad doet, maar wie je op de rechterwang slaat, ook de linkerwang toe te keren (Mat.5,39).
Een tekst die we in ons spraakgebruik nog wel eens tegen komen. Geweldloosheid, onrecht verduren, je kunt er van alles bij halen. Het Gebroken Geweertje uit de jaren 30-40. Mahatma Gandhi uit India. Ds. Martin Luther King uit de VS. Een paar namen. Vol respect denken we aan wat hen bewoog. Toch kwam er een Tweede Wereldoorlog. Vrouwen en de lagere kasten in India worden geminacht en achtergesteld. Hulpverleners overschrijden morele grenzen. Vrijheid en gelijkheid, ongeacht kleur en afkomst, is in de VS nog lang geen gewoonste zaak van de wereld. Kortom: wat maken mensen er een puinhoop van. Maar ja, je zult maar een klap krijgen, onrechtvaardig behandeld worden, vervolgd om wie je bent of om wat je gelooft, wat doe je dan?
Vers negenendertig is maar een korte zin uit een lange preek van Jezus. Kern is: wees eerlijk en oprecht. Heb je naaste lief als jezelf. Heb je vijanden lief. Wees niet alleen goed voor je broeders en zusters, maar ook voor je vijanden. Bid voor hen. Moeten we de Hitlers en Assads van deze tijd dan maar hun gang laten gaan? God straft mensen en volken toch ook? Op veel plaatsen in het Oude Testament lezen we daarover. Overigens heeft God ook richtlijnen gegeven over hoe je met overwonnen volkeren en met hun land moet omgaan. Ongekend voor die tijd.
De tekst wijst ons echter op iets bijzonders. Jezus heeft het over de rechterwang. Denk u eens even in hoe dat gaat. De meeste mensen zijn rechts, ze dragen hun wapens in de rechterhand. Heel soms lezen we over een linkshandige, maar dat was zo uitzonderlijk dat het niet opviel. Lees maar over de geschiedenis van moedige Ehud, in Rechters 3, 12. Ze slaan dus met rechts. Hoe kun je dan op iemands rechterwang slaan? Ziet u het? Dat wil niet! Je kunt wel met je hand uithalen, maar je raakt de ander dan met de rug van je hand. Wij kijken daar gek van op, maar in die tijd was dat een bekend fenomeen. Iemand slaan met de rug van je hand op de rechterwang is een uiting van grote minachting. Wanneer je iemand tot in het diepst van zijn ziel wilde beledigen dan sloeg je hem op die manier. Erger kon niet. En daarvan zegt Jezus: sla niet terug, maar beschaam de ander door hem je andere wang toe te keren.
Wanneer je daar dieper over nadenkt: de andere wang tonen, bidden voor je vijanden, de ander de voeten wassen, zevenmaal zeventigmaal vergeven, rechtvaardig en eerlijk handelen, omzien naar de naaste, dan…
'Ik weet het', zegt Jezus. 'Volg Mij. Ik wil ook voor jou voorspraak doen bij mijn hemelse Vader. Ook voor jou heb ik mijn Geest gezonden om in je hart te wonen. Met zo’n hart ga je op Mij lijken en mag je Mijn liefde voor alle mensen laten zien aan je omgeving. Ik geef je de kracht en leg de woorden in je mond. Blijf maar dicht bij Mij…'
Art van der Molen, Bierum