Van sommige boeken geldt dat ze echt in een behoefte voorzien. En volgens mij is dat zeker het geval bij het boek dat nu voor mij ligt: een lijvige en grondige studie over vragen die heel direct ons leven raken. Want hoe zit dat met genezing en bevrijding in het licht van het evangelie van de Here Jezus Christus?
Een compleet geluid
Jan Minderhoud heeft ons met dit boek echt een dienst bewezen; hij snijdt namelijk een onderwerp aan dat niet alleen actueel is, maar waarbij het ook van het grootste belang is dat er op een stevig Bijbelse, dat is op een theologisch verantwoorde en meteen ook pastorale manier over geschreven wordt. In aansluiting aan wat de Bijbel ons laat zien. Dat ik dat er zo expliciet bij zet, heeft zo zijn reden. Er is namelijk heel wat te koop als het gaat om de thematiek die in dit boek behandeld wordt, en van lang niet alles wat erover geschreven wordt, zou ik meteen willen zeggen dat ik er echt blij van wordt. Ik herinner me – als ik één persoonlijke herinnering mag delen – een heel scherp oordeel van een zuster in het geloof die zonder meer stelde dat het gewoon een kwestie was van geloof of van een tekort aan geloof als iemand wel of geen genezing ontving. Dat zei ze, terwijl ik als pastor een terminaal gemeentelid begeleidde, die vast geloofde dat de Here genezing kon geven, maar die vooral geloofde dat de Here goed voor haar was.
Minderhoud schrijft er op een heel andere toon over. Terwijl duidelijk is dat hij er heel positief naar kijkt. En er ook in gelooft. Maar niet eenzijdig. Op een heel persoonlijke manier leidt hij het boek in door iets te laten zien van zijn eigen zoektocht (en ontdekkingsreis) op het gebied van genezing en bevrijding. Hij is er niet alleen ingedoken, als een theoloog die vanaf een afstand naar de dingen kijkt. Hij praat er ook uit. Hij weet uit ondervinding waar hij het over heeft. En dat vertelt hij, eerlijk en open, waarbij de vragen niet ontweken worden en de realiteit scherp geschetst wordt. Want het is en blijft iets waar je vragen bij overhoudt, als je constateert dat ‘God op grond van talrijke bijbelse beloftes soms zo krachtig en verrassend ingrijpt in een ziekteproces terwijl op andere momenten de gehoopte genezing uitblijft.’ Wat zit daar achter?
Een evenwichtig geluid
Jarenlang is Minderhoud met deze vragen bezig geweest, heeft hij erover nagedacht, als theoloog en als pastor (counselor). En daarvan brengt hij verslag uit in dit boek dat je niet zomaar even oppakt om het te lezen. Nee, het is een echt grondige studie geworden, waarin je meteen merkt dat er echt wordt gestudeerd, maar vooral ook, dat er echt wordt geluisterd. En dat steeds doorklinkt in welk perspectief we over deze dingen moeten nadenken. Dat is namelijk het perspectief dat in de titel van het boek meteen doorklinkt. Wie het heeft over bevrijding en genezing, heeft het over zaken die alles te maken hebben met de doorbraak van het Koninkrijk van God. En als het daarover gaat spreekt de Bijbel altijd met twee woorden. Er is de ene kant, dat er – vandaag al – tekenen van het Koninkrijk zichtbaar worden. En daar horen bevrijding en genezing bij. Tegelijk echter zijn het nog slechts tekenen, want de definitieve komst van het Koninkrijk staat nog uit; het Koninkrijk van God zal er pas helemaal en compleet zijn als Jezus is teruggekomen. Dat perspectief laat Minderhoud helemaal staan. Daar wijst hij meteen in de inleiding al op, waarbij hij woorden opschreef die meteen aangeven hoe hij daarnaar kijkt. We bidden, zegt hij, in het spanningsveld van het ‘nu al’ en het ‘nog niet’ om genezing en bevrijding, en daarom is er aan de ene kant sprake van een ‘proevend’ leven, maar daar zit tegelijkertijd het element van het ‘watertanden’ aan. We proeven al iets van hoe het zal zijn, en dat doet watertanden omdat het de verwachting wekt van wat nog komt.
Een nodig geluid
Juist hierom is het boek dat Minderhoud op tafel legt de moeite waard. Nogmaals, het is geen boekje voor even in een hoekje. Je pakt het niet ter verpozing. Er wordt diep gegraven, en je moet de aandacht er echt bij houden als de Schriften doorzocht en doordacht worden. Je moet ook zelf nadenken. Maar de thematiek verdient het. Iemand karakteriseerde dit boek als een ‘nieuw markeringspunt in de discussie.’ Dat onderstreep ik graag. Dit is materiaal dat we nodig hebben vandaag. Neem en lees. Het zet aan het denken. En dat hebben we nodig!
Jan van ’t Spijker, Hoogeveen
N.a.v. Jan Minderhoud, Genezing en bevrijding, ‘nu al’ en ‘nog niet’ Buijten & Schipperheijn Motief: Amsterdam 2019, 480 p., € 29,95, ISBN 978 94 6369 030 0