Ik moet er nogal eens aan denken.

Het speelt alweer aardig wat jaren terug, in de jaren dat Europa nog verdeeld was in een oostelijk en een westelijk blok. Twee theologen waren met elkaar in gesprek. De ene kwam uit een kerk in het “vrije” Westen en de andere kwam uit een kerk in het Oosten, waar ze te maken hadden met onvrijheid.

Het gesprek ging over wat een kerk nou tot kerk maakt. De theoloog uit het Westen wees daarbij op wat er gezegd wordt in de Nederlandse Geloofsbelijdenis: het gaat om de prediking van het Woord, om de bediening van de sacramenten, en om het handhaven van de tucht. Zijn gesprekspartner uit het Oosten was het daar helemaal mee eens, maar voegde er, vragend, nog wel wat aan toe. ‘Want,’ zei hij, ‘hoe zit het met het lijden?’ Hoort dat er niet ook bij?

De laatste tijd is er nogal wat te doen over wat wáár is en wat niet. We worden geconfronteerd met wat men noemt fake news ofwel nepnieuws, wetenschappelijke onderzoeken, complottheorieën, selectieve geheugenstoornissen en ga zo maar door. Wat is waar? En wat niet? Het brengt mij in verwarring. Hoe kan het dat de ene groep mensen een geheel andere theorie uitwerkt, terwijl hen dezelfde feiten worden gepresenteerd? Hoe kan het dat de een het gelooft en de ander niet?

Heerlijk! Aan alles is te merken dat de zomer er aan komt. Alhoewel, de temperatuur is dit voorjaar lager dan gemiddeld en het is ook natter dan vorig jaar. Wat zien we uit naar iets droger en warmer weer. Het enige voordeel van deze voorjaarskou is dat er minder vliegen zijn; hoe vervelend kan het zijn als een vlieg voortdurend om je hoofd zoemt, terwijl je rustig wilt lezen of lekker in de tuin zit. Nee, die vliegen missen we niet.

Een crisis werkt als een spotlight. Het laat zien wat er vooraf al was en vergroot dat uit. En hoe langer die crisis duurt, hoe groter dat wordt. Het vertrouwen op cijfers, data, controle – dat wordt steeds opnieuw zichtbaar. Zonder oordeel daarover te vellen trouwens, het is puur een constatering. Zo zit een deel van de mensheid in elkaar en in deze onoverzichtelijke tijden klampen we ons des te maar vast aan wat we wel weten en zien.

Corona is er ruim een jaar en we horen overal dat we ermee moeten leren leven. Maar niet op de manier waarop we dat nu doen – dat kan niet. We hopen dat de samenleving in deze weken weer wat meer open gaat en dat we in de zomer de zwaarste tijd gehad hebben. Dat de ziekenhuizen weer leegstromen en de zorg niet meer overbelast wordt. En als we dan gevaccineerd zijn, dan hopen we dat dat in elk geval voldoende is om weer normaal te leven. Wat dat normaal inhoudt, dat is de grote vraag.