Ds. D. Visser schreef een boek over de wederkomst van Christus. De titel luidt: Komt Jezus snel terug?
Waarom verdiepte u zich in dit onderwerp?
Iemand maakte ooit de opmerking: In de Christelijke Gereformeerde Kerken wordt nooit gepreekt over 1 Thessalonicenzen 4, 13-18. Dit gedeelte is een belangrijke profetie over de spoedige komst van Jezus.
Deze uitspraak was voor mij een aanleiding hierover te willen preken. Maar in plaats van een preek werd het een proefschrift. In 2003 promoveerde ik op die studie over de teksten over de wederkomst in de brieven aan de Thessalonicenzen.
Wat was de aanleiding om nog een boek over Jezus’ wederkomst te schrijven?
Geïnteresseerden in dit onderwerp vroegen me om een populaire versie van mijn dissertatie te maken. Dat wilde ik wel, maar er kwam niet van. Tot nu toe dan.
De directe aanleiding voor mijn nieuwe boek was de verschijning van Wake up! in 2014. De boodschap van dit boek is: word wakker, want Jezus kan elk moment komen voor de ‘ten hemelopname van zijn gemeente’. Met de daarop volgende heilstijd voor het volk Israël en de wereld. Dat maken de auteurs, Arno Lamm en Emile-André Vanbeckevoort, onder andere op uit de gelijkenis van de vijgenboom in Mattheüs 24, 32-35. Volgens hen bedoelt Jezus met die boom Israël. Deze boom (Israël) botte in 1948 uit, en dus is het nu een paar minuten voor twaalf. (Deze gelijkenis wordt door velen zo uitgelegd.) Dit boek vond veel weerklank, ook in christelijk gereformeerde kring. Het riep bij mij de vraag op of uit Jezus’ gelijkenis en andere gedeelten kan worden opgemaakt dat Jezus’ wederkomst voor de deur staat. Dat verklaart de titel van mijn boek.
Wat is uw antwoord op die vraag?
Geen mens kan het weten, want alleen God kent dat moment. Dat is het antwoord dat Jezus zelf op die vraag geeft. Hij doet dat in Mattheüs 24, 36, meteen na de genoemde gelijkenis.
Toch hebt u over die vraag een heel boek geschreven.
Dat komt omdat veel theologen desondanks denken dat er veel te zeggen valt over het wanneer en het hoe van de wederkomst. De verscheidenheid van verklaringen is echter groot. Volgens de een komt Christus voor het duizendjarig vrederijk, volgens een ander daarna. Voor velen heeft Israël als volk een grote plaats in de laatste fase van Gods heilsplan. Volgens sommigen keert de oude glorie van Gods volk terug, inclusief een Davidische koning en een nieuwe tempel in Jeruzalem. Maar anderen denken dat het vooral gaat om een geestelijk herstel van Israël, zijn erkenning dat Jezus de Messias is. Van veel van die opvattingen geef ik korte samenvattingen.
Is dat de hoofdmoot van uw boek?
Nee, het bevat vooral uitleg van teksten die over de wederkomst gaan. In het eerste deel geef ik een eenvoudige bewerking van mijn proefschrift in vier hoofdstukken. Daarbij bespreek ik ook teksten uit die twee brieven over het oordeel van God en over het leven van christenen tot de dag van de wederkomst. Dat laatste is namelijk een – vaak onopgemerkt – belangrijk thema in die brieven.
Niet alleen 1 Thessalonicenzen 4 wordt als een bewijs gezien voor de leer van ‘de opname van de gemeente’, maar eveneens 1 Korintiërs 15, 23-26 en 50-54 en Johannes 14, 2-3. Daarom heb ik ook die teksten uitgelegd.
In het tweede deel behandel ik enkele teksten uit Mattheüs 24, onder andere de, al genoemde, gelijkenis van de vijgenboom (32-35). Verder geef ik veel aandacht aan de uitleg van Openbaring 20, in het licht van de verklaring van heel het laatste Bijbelboek en met de veelheid van verklaringen op de achtergrond. Dit deel sluit ik af met een kort hoofdstuk over Jezus herhaalde belofte in Openbaring 22, dat Hij met spoed komt. Let wel, Jezus zegt niet dat Hij snel komt (na 1948), maar dat Hij haast maakt.
Het derde deel is, al studerend, het grootste geworden. Ik geef aandacht aan de aartsvader Abraham, het koningshuis van David en de tempel. Die lijnen uit het Oude Testament trek ik door naar het Nieuwe Testament. Mijn slotsom is dat Jezus Christus zowel de nieuwe tempel als de koning uit het huis van David is. Daarom is er in Gods plan geen plaats meer voor de bouw van een nieuwe tempel in Jeruzalem, en evenmin voor een koning uit Davids dynastie.
Jezus is, volgens Paulus in Galaten 3, dé nakomeling van Abraham. En allen die in Hem geloven zijn ook kinderen van de aartsvader. Niet alleen Joden, maar ook niet-Joden. Dat zet de apostel niet alleen daar, maar ook in Romeinen 4 helder uiteen.
Wat is de consequentie daarvan voor Israël als volk?
Het gevolg hiervan voor Israël als volk is: zijn positie is niet meer dezelfde als in de tijd voor Christus. Daarmee is beslist niet gezegd dat Gods beloften voor zijn volk zijn vervallen. Dat stelt Paulus onder andere aan de orde in zijn brief aan de gemeente in Rome. Tot Paulus’ grote verdriet komen er maar weinig van zijn volksgenoten tot geloof in Christus. Maar Hij is vol vertrouwen dat het aantal Joodse bekeerlingen uiteindelijk niet beperkt zal blijven. ‘Heel Israël zal worden gered’, stelt hij in Romeinen 11, 26.
Die laatste tekst zegt toch duidelijk dat het volk Israël nog een heilrijke toekomst wacht?
Zo wordt hij vaak wel uitgelegd. Israël blijft in die visie een afzonderlijk volk, ook als het zich tot zijn Messias Jezus zal hebben bekeerd. Anderen stellen daartegenover dat de apostel hier met ’heel Israël’ het nieuwe Israël bedoelt: het Godsvolk van alle Joden en niet-Joden die in Jezus geloven.
In de brief aan de Romeinen gaat het steeds over de redding van zondaren. Dat is de inhoud van het evangelie van Christus, eerst voor de Jood, en ook voor de niet-Jood. Dat schrijft Paulus in Romeinen 1, 15-17. Hij komt daar in 11, 25-27 op terug.
Wat betekent dit voor de verhouding tussen Israël en de kerk?
Dat is een spannende vraag. De Bijbelse gegevens hierover laten zich niet op één noemer brengen. Ik besteed in het slotdeel wel een apart hoofdstuk aan deze kwestie. Mijn studie is echter vooral gericht op de wederkomst en alles wat daarmee samenhangt. Dus op de komst van Gods nieuwe wereld, het nieuwe Jeruzalem. Met geloofsnuchterheid heb ik de Schriften op dit punt gelezen. Ik heb zelf veel van deze zoektocht geleerd. Mijn boek is daar een verslag van, geschreven om mijn ontdekkingen met geïnteresseerde lezers te delen.
Naar aanleiding van dr. Dirk Visser, Komt Jezus snel terug?, Een nuchtere kijk op eindtijdverwachtingen, € 19,90, Brevier: Kampen, 2017.