Je zou denken dat het in onze geëmancipeerde samenleving niet veel meer voorkomt. Maar het tegendeel is waar, zegt Hanna van der Horst, campagneleider bij ontwikkelingsorganisatie Tear.
Omdat het een moeilijk bespreekbaar probleem is, lijkt het soms alsof het niet bestaat. Terwijl bijna de helft van de Nederlandse vrouwen weleens fysiek en/of seksueel geweld heeft ervaren. Daar wil met de campagne ‘Resister’ verandering in brengen. Vijf vragen over geweld tegen vrouwen en hoe we dat kunnen stoppen.
1. Geweld tegen vrouwen. Is dat echt nog een probleem in Nederland?
'Ja. Juist doordat wij denken dat we hier zo ontzettend geëmancipeerd zijn, is er nauwelijks ruimte om dit onderwerp te bespreken. Maar er zijn genoeg dingen waaruit blijkt dat geweld tegen vrouwen ook in Nederland nog veel voorkomt. Uit onderzoek van de European Union Agency for Fundamental Rights blijkt dat vijfenveertig procent van de vrouwen in Nederland weleens fysiek en/of seksueel geweld heeft meegemaakt. Maar geweld is niet alleen fysiek. Het gaat ook over intimidatie en ongelijke rolverdelingen. Door bepaalde gewoontes in onze cultuur accepteren we dat laatste soms onbewust.'
2. Wat houdt de campagne Resister precies in?
'Met de campagne willen we bewustwording creëren rondom het taboe geweld tegen vrouwen. We hopen allereerst dat mensen hun stem laten horen. Door het vertellen van je eigen verhaal of je uit te spreken over situaties waar iemands rechten of waarde ontnomen worden, start je met het doorbreken van de stilte. Daarnaast zoeken we naar de verbinding tussen en met slachtoffers. De verhalen van slachtoffers voelen misschien als een ver-van-je-bed-show, maar geweld kan iedereen overkomen. Daarom is het belangrijk om geen vooroordelen te hebben en zowel slachtoffers als daders niet in een hokje te stoppen.'
3. Waar komt het idee voor deze campagne vandaan?
'Tear werkt internationaal al heel lang met dit thema. We geven slachtofferhulp en zorgen voor preventie van geweld. Een aantal jaar geleden realiseerden we ons dat we kerken in het buitenland trainen om hierin van positieve invloed te zijn op hun omgeving, maar dat we de problematiek in Nederland laten liggen. Ik heb de indruk, dat bleek ook uit ons vooronderzoek, dat de meeste kerkleiders denken dat geweld tegen vrouwen niet voorkomt in de kerk. Maar als er zoveel vrouwen in Nederland ooit te maken hebben gehad met geweld, kan het gewoon niet zo zijn dat het binnen kerken niet voorkomt. Geweld tegen vrouwen is niet iets dat uitsluitend over grenzen speelt. Net als bijvoorbeeld klimaat- en vluchtelingenthema’s. Als wij willen dat de situatie verandert, moeten we meer doen dan alleen geld geven aan projecten in het buitenland. We moeten ook ons eigen gedrag aanpassen.'
4. Wat wil Tear met de campagne aanwakkeren bij kerken?
'De kerk is een levend orgaan, in de Bijbel aangeduid als lichaam van Christus. Als er ergens een plek bekend zou moeten zijn waar hoop en leven is, is het wel in de kerk. Het hart van God verlangt naar gerechtigheid, leven en heelheid.
Het is geen keuzemogelijkheid voor een kerk om te werken aan recht en herstel in de levens van vrouwen, het is een verantwoordelijkheid!
Wij willen dat slachtoffers gaan ervaren dat het thema besproken kan worden binnen de kerk. Het is ook een belangrijk signaal naar de samenleving als in en door de kerk vrouwen sterker worden en huwelijken tot herstel komen.'
5. Het speelt niet bij ons, zeggen sommige kerken. Hoe wil je dat veranderen als ze het probleem niet eens zien?
'Door te laten zien in welke mate het wel voorkomt. Daarom hopen we dat zoveel mogelijk mensen aan ons onderzoek (www.resister.nl) meedoen, zodat we concrete verhalen hebben. Als er concrete cijfers zijn, kun je niet meer zeggen dat het niet zo is. Dat kan wel als het nog heel abstract is. Als we nu zeggen: een op de vijf vrouwen heeft te maken met geweld, kun je het nog van je afduwen. Maar op het moment dat we reacties hebben van 250 kerken en het merendeel ontdekt dat er wel sprake is van geweld, wordt het verhaal heel anders. Dan is verwerping veel vreemder en is het minder waarschijnlijk om de problematiek te blijven ontkennen.'
Hannah Westra
www.tear.nl
Doe mee!
Laat uw stem horen en vul de enquête op www.resister.nl in om geweld tegen vrouwen te stoppen.