Wat is Gods doel met de kerk? Wat wil God met de gemeente waar jij deel van uitmaakt doen in haar omgeving? Het antwoord op die vragen bepaalt in belangrijke mate de uitstraling en relevantie van de kerk van Jezus Christus in de buurt.
De kerk is geroepen het Evangelie te delen in woorden en daden. Zo zullen de mensen in onze omgeving mogelijk iets opmerken van de uitstraling van liefde van Christus. Een liefde die met het Woord verkondigd en met de daad wordt betoond. Dat is wat integral mission beschrijft. Het is een manier van geloven, leven en kerkzijn. Gods Woord verweeft zich met je hoofd, je hart, je woorden en daden. Woord én daad, als een eenheid zoals man en vrouw in een huwelijk. A way of life. 24 uur per dag, zeven dagen in de week. Als het kwartje valt, zie je de kleine en grote kansen overal om je heen.
In twee artikelen laten we zien wat dit inhoudt. Het eerste gaat over Gods integrale missie. Het tweede over de integrale missie van de gelovige/de kerk.
Down-serveerster
Laat ik dat met een eenvoudig voorbeeld illustreren. Acht dominees vergaderden in het restaurant van Hart van Vathorst over de vraag hoe je als kerk via integral mission dichtbij mensen kunt zijn. Een jonge dame met het syndroom van Down serveerde ons. Ze was vriendelijk, gastvrij en eenvoudig. Geconcentreerd. Niet geïntimideerd door de dominees.
Uit de groep vroeg iemand zich af: Wat moet ik me nu praktisch voorstellen bij integral mission ? We wezen elkaar erop dat je het overal om je heen ziet als je er oog voor krijgt. Onze serveerster trad onbewust op als docent van integral mission. Ze was zelf een prachtig voorbeeld van wat integral mission kan zijn.
Zo bediende ze bijvoorbeeld ‘vrede’ aan ons. In de Bijbel is vrede meer dan de afwezigheid van oorlog of ruzie. God zelf is vrede, Hij verkondigt vrede en geeft vrede – Woord en daad. Hij laat mensen tot bloei komen (vrede) in liefdevolle relaties met elkaar en met hun omgeving. In onze serveerster gaf God ons hier een voorbeeld van. Ze straalde vrede, rust en liefde uit en leek gelukkig in wat ze deed. Ze kan die vrede en bloei ervaren door de samenwerking van enkele zorginstellingen en een kerk onder een dak. En op haar beurt krijgt ze de kans om als serveerster haar gasten een vorm van vrede te laten ervaren en beleven. Daarmee is de cirkel rond.
Het is een voorbeeld van kerk dichtbij de mensen, waar mensen Gods woorden handen en voeten geven. Samen zetten deze kerk en organisaties zich ervoor in om dichtbij de mensen te zijn en hen met Woord en daad te dienen. We ervoeren een stuk wederkerigheid. Zo gebruikte God deze jonge dame als ‘docent’ in een eenvoudig voorbeeld van integral mission .
Gods missie
Om integral mission te begrijpen, is het nodig dat we onze roeping vanuit het missio Dei -perspectief begrijpen: waar is God mee bezig en hoe wil hij ons hierbij inschakelen? Wat is Gods doel met onze kerk (in onze omgeving)? Hoe brengen we vervolgens wat we doen hiermee in lijn?
Het begint dus bij God. Hij is bezig om alle relaties die door de zonde zijn aangetast te herstellen. De Bijbel vertelt hierover en laat zien hoe God dat doet in en door mensen heen. We noemen dit de missio Dei – een oude Latijnse uitdrukking voor Gods missie. God zet de eerste stap en stuurt ons vervolgens zijn wereld in om een bron van licht en barmhartigheid te zijn in de samenleving.
Twee Bijbelse voorbeelden tonen dit plan aan: Zo zal nu door de kerk de wijsheid van God in al haar schakeringen bekend worden aan alle vorsten en heersers in de hemelsferen, naar het eeuwenoude plan dat Hij heeft verwezenlijkt in Christus Jezus (Ef.3,10-11). En: Want God heeft hen ertoe aangezet om zijn plan uit te voeren, zodat ze allemaal met hetzelfde doel voor ogen (Op.17,17).
Dit perspectief helpt de kerk om haar identiteit, focus en taak naar binnen en naar buiten beter te begrijpen. God is bezig met…. Het leidt ook tot een meer doelgerichte planning en inzet van mensen en middelen. Ook enthousiasmeert het wanneer je zo bewust en gericht bezig bent. Je weet als kerk waarom je doet wat je doet.
Instrumenten
In het missio Dei -principe zijn we geestelijke en praktische instrumenten van God in de volle breedte van het leven. Dat gaat zowel over onderwerpen als bekering, het koninkrijk van God, maar ook over economie, sociaal-maatschappelijke kwesties, leiderschap, politiek en omgaan met het milieu. Kwesties die mensen dagelijks bezighouden. Daar als kerk op aansluiten vraagt dat we in verbinding blijven met God en biddend luisteren naar wat Hij in zijn Woord zegt. Het betekent dat we ons steeds weer afvragen waarom — wat zijn de bron en het doel van wat we doen? Zo dichtbij mensen zijn, is ook meer dan activiteiten plannen. Het vraagt een voortdurende geestelijke bezinning op de waaromvraag. Betrek in die bezinning de prediking, de gebedskringen en de bijbelstudiekringen. De hele gemeente is namelijk in haar aard en roeping gezonden en dus missionair. De denkrichting zo vanuit Gods bedoeling te richten, heeft grote gevolgen voor de praktijk. [In het volgende artikel wordt ingegaan op wat integral mission inhoudt.]
André Jansen
Dr. A. Jansen is predikant van de CGKv in Woerden.