Stichting Nijlvallei: Samen met christenen in Egypte
‘Gezegend zij mijn volk Egypte…’ (Jesaja 19:25)
Broeder Jos Strengholt, u bent al vele jaren betrokken bij het werk onder christenen in Egypte. Hoe is het ontstaan, wat motiveert u? En waarom specifiek Egypte?
In 1988 ging ik met mijn gezin in Egypte wonen. We waren gemotiveerd door de zendingsopdracht, maar ik vond het ook heerlijk om in dat land te wonen. Waarom Egypte? Noem het toeval, of Gods leiding, maar ik was daar als 21-jarige al eens zes weken geweest om een aantal Egyptische vrienden te bezoeken die ik in Nederland op een conferentie had ontmoet. Dat eerste bezoek aan Egypte liet me nooit meer los. Die totaal andere wereld, de chaos van Caïro, de warmte van de mensen.
De Nijlvallei heet uw stichting, dat doet mij gelijk denken aan het land Gosen en het volk Israël. Een heleboel vragen, fijn dat u ons er iets over wilt vertellen. Iets over uw eigen achtergrond zou mooi zijn.
Ik kwam tot geloof in onze Heere Jezus Christus door een film op de EO en daarna ging ik direct een koffiebar van Youth for Christ bezoeken. Ook ging ik weer naar de kerk - iets wat ik jaren niet meer had gedaan. Ik was enorm gemotiveerd om mijn God en Vader te dienen - mijn eigen vader overleed toen ik dertien was. Heel pijnlijk natuurlijk, maar God als Vader leren kennen verzachtte het verdriet.
Hoe is het leven van een christen in Egypte? En om een idee te krijgen: hoeveel christenen zijn er in Egypte en hoeveel kerken? Kan een christen openlijk voor zijn of haar geloof uitkomen?
Egypte telt duizenden kerken. Op een bevolking van 110 miljoen, zijn er waarschijnlijk zo'n 6-10 miljoen christenen. Niemand weet het echte aantal. Hun grootste probleem momenteel is de schrijnende armoede. De helft van de christenen moet leven met minder dan het bestaansminimum door een enorme crisis waarin het land momenteel verkeert.
Christenen in Egypte zijn doorgaans nauw betrokken bij hun kerk en de activiteiten van de kerk. Ik sprak onlangs een priester van een Koptische kerk, op een zaterdagmorgen om tien uur. We zagen elkaar bij zijn kerk. Hij vertelde me dat hij om zes uur die ochtend een kerkdienst had geleid. ik vroeg hem, ‘om zes uur op zaterdagmorgen? Daar waren vast weinig mensen?’ Hij keek me wat meewarig aan. ‘Nee, we waren met ongeveer vierhonderd.’ In zijn kerk werken in totaal zestien priesters, die samen meer dan veertig diensten per week houden. Bij deze kerk horen zo'n tienduizend gezinnen.
Dat is een van de grote problemen in Egypte: te weinig kerkgebouwen, en veel gelovigen. Onder de huidige president Sisi is het voor de kerken overigens wat makkelijker geworden om toestemming voor nieuwbouw te krijgen, en hij doet zijn uiterste best om elke vorm van discriminatie van christenen uit te bannen. Veel christenen zijn hem dus erg dankbaar.
Overigens worden christenen door de samenleving wel degelijk gediscrimineerd. Vooral de armen zijn kwetsbaar, en hebben regelmatig te maken met neerbuigende behandeling op straat, of in winkels. Lid worden van een sportclub is vaak onmogelijk voor christenen, ze worden gewoon niet toegelaten. Maar ik moet er bij zeggen, dit is echt vooral een probleem voor de armere christenen. De beter gesitueerden hebben doorgaans weinig te maken met grote problemen. Hoewel op het werk best vaak promoties worden gemist. En christelijke vrouwen hebben het op straat ook vaak extra lastig. Er wordt geroepen, geïnsinueerd, soms zelfs stenen gegooid. Maar opvallend is wel dat als je met deze gelovigen praat over hun situatie, ze bijna altijd de economie als hun grootste probleem noemen. De problemen met de meerderheid van moslims zijn ze altijd gewend geweest, en ze hebben het nu onder president Sisi beslist beter dan de afgelopen tientallen jaren.
Ontmoet u weerstand in uw werk, door de overheid of wellicht door andersgelovigen?
Is er verschil te merken nu er oorlog is in Gaza en Israël?
In ons werk worden we vooral gehinderd door allerlei algemene regels van financiële transacties in Egypte. Egypte probeert geld uit het buitenland streng te monitoren. Dit is vooral omdat het vreest dat geld bij extreme moslimorganisaties terecht komt. Overigens moeten we net zo goed op eieren lopen met Nederlandse banken. Die zijn zo bang dat we geld witwassen of gebruiken voor terrorisme. We hebben al een paar keer tekst en uitleg moeten geven over overboekingen. Dit is iets waar veel christelijke organisaties in Nederland veel hinder van hebben. Geld overboeken naar een moslimland kan een organisatie veel problemen opleveren.
Jaren geleden was er een roep om vrijheid in Egypte, wat uitwaaierde over de Arabische wereld, is daar nog iets van over?
Nee. Er is minder vrijheid dan voor de Arabische lente (2011) en de roep om vrijheid is verstomd. En in Egypte kijken de meeste mensen naar de buurlanden, Soedan, Libië, Syrië, Libanon, Gaza, en dan leggen ze zich toch redelijk dankbaar neer bij het regime van hun eigen president. Zelfs al heeft diens beleid substantieel bijgedragen aan de economische ellende waarin Egypte nu zit.
Staat de overheid alle activiteiten van u en de medewerkers toe? Mag je bijvoorbeeld op straat evangeliseren of kun je op scholen uit de Bijbel lezen en vertellen?
Evangeliseren laten we aan de kerken over; wij zijn vooral gericht op diaconale steun aan de kerken. Evangeliseren op straat doet niemand in Egypte, dat is vragen om grote problemen. Op school hebben de christelijke kinderen wel recht op hun eigen uurtje christelijke godsdienstles per week. Moslims mogen daaraan niet deelnemen.
Kunt u iets vertellen over de projecten die momenteel lopen?
De afgelopen kerst gaven we bijna 4000 gezinnen een flink pakket met eten. Voor velen was dit urgent. We zijn trouwens ook nogal actief met een aantal landbouwprojecten. De afgelopen jaren hebben we tientallen hectares woestijngrond ontwikkeld voor de landbouw. Dit jaar hopen we weer twintig hectare aan dat areaal toe te voegen. Egypte heeft een bevolking van 110 miljoen mensen, en moet enorm veel eten invoeren. Het is veel beter als er in Egypte zelf meer wordt geproduceerd.
We steunen diverse onderwijsprojecten, en een project waar ik nu wat extra energie in stop is het bouwen van een centrum voor werk onder gehandicapten in een dorpje in zuid Egypte.
Dat werk met gehandicapten gaat me enorm aan het hart. In het bewuste dorpje met 750 christelijke gezinnen, die daar een meerderheid vormen, werd tot voor kort niets gedaan voor blinden, doven, verstandelijk gehandicapten of mensen met een andere handicap. Samen met de kerk in het dorp zijn we een jaar geleden begonnen met te zien hoeveel en wat voor gehandicapten er zijn, en we zijn begonnen met het trainen van vrijwilligers uit de kerk als toekomstige zorgverleners.
Nu staan we op het punt een stuk grond midden in het dorp te gaan kopen, om daar een gebouw voor deze gehandicaptenzorg op te bouwen. Daar kunnen we les geven in braille, fysiotherapie aanbieden, zorgverleners trainen, les in gebarentaal geven. Ik ben nu wat gestrest omdat we het geld voor de grond bij elkaar moeten zien te krijgen.
Dat jullie veel voedselhulp geven, is dat extra nodig voor christenen of geldt dat heel het land?
De afgelopen jaren is in Egypte de armoede fors toegenomen. Het land wordt geplaagd door een inflatie van tientallen procenten per jaar, voedselprijzen zijn het afgelopen jaar bijna verdubbeld, en het lijkt alleen maar slechter te gaan. Dit probleem treft natuurlijk alle mensen, moslims en christenen. Ook de meeste christenen in Egypte leven onder het bestaansminimum. Voor velen is het maar de vraag of ze morgen wel eten voor hun kinderen hebben.
Met welke organisaties werken jullie samen?
In Egypte werken we samen met tientallen protestantse en Koptisch-Orthodoxe.
kerken. Voor ons werk krijgen we vanuit Nederland steun van zo'n twintig stichtingen, honderden particulieren en tien bedrijven. Ook de PKN (via Kerk in Actie), het diaconaal bureau van de Christelijke Gereformeerde Kerken en Bijzondere Noden van de Gereformeerde Gemeenten zijn gewaardeerde partners. Het afgelopen jaar kregen we ook van tachtig plaatselijke diaconieën steun.
Wat kunnen we in Nederland doen voor de christenen in Egypte?
Ons werk steunen is natuurlijk mooi, maar ook bidden voor de kerken en de christenen in Egypte. Vooral dat we creatief zijn om zoveel mogelijk steun te kunnen geven in deze tijd waarin de economie steeds slechter draait, de prijzen steeds hoger worden en de mensen steeds armer.
Er zullen vast lezers zijn die door uw verhaal gemotiveerd worden om financieel te helpen, hoe kunnen ze dat doen? Waar is de meeste behoefte aan?
Bezoek onze website www.nijlvallei.nl. Dan krijgt u meteen een gratis boek over Jesaja 19, en u gaat onze nieuwsbrief ontvangen. De meeste behoefte hebben we aan mensen die ons werk maandelijks gaan steunen via onze Club van 100. Op de website kunnen mensen zich opgeven.
Art van der Molen, Bierum
Donaties: Stichting Nijlvallei, NL28INGB0007091574
Al uw vragen: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
Website: www.nijlvallei.nl