Dinsdag 12 november jl. was het dan zover: het begin van de eerste zittingsweek van de generale synode Rijnsburg-Nunspeet 2024-2025. Vier lange vergaderdagen staan gepland.
De kerkzaal van de Oenenburgkerk van Nunspeet is omgebouwd tot een mooie vergaderzaal. De tweeënvijftig afgevaardigden (dertien uit elke particuliere synode: zes predikanten, zes ouderlingen en één diaken) zijn allemaal aanwezig. Ook pre-adviseurs, mensen van de pers en natuurlijk de mensen van de Oenenburgkerk die iedereen voorzien van koffie en thee zijn aanwezig. Al met al een drukte van belang.
De voorzitter, ds. P.D.J. Buijs, opent de vergadering om 10.00 uur met een hartelijk welkom. We zingen eerst twee verzen uit Psalm 119. Na het lezen van Jakobus 1 en gebed houdt afgevaardigde br. Ad Heijstek een meditatie. We spreken daarover door in groepjes. Het is waardevol om als afgevaardigden van hart tot hart te spreken.
Kerkverband
Zoals gebruikelijk wordt een brief verstuurd naar het koningshuis om de betrokkenheid van onze kerken met het koningshuis te laten blijken. Aansluitend zingen we vers 1 en 6 van het Wilhelmus.
Er wordt gesproken over praktische zaken van ons kerkverband: er zijn zorgen om het afnemend aantal leden. De prognose is dat deze lijn zal doorzetten in de komende jaren. Dat heeft ook gevolgen voor het algemeen financieel beleid, dat ook besproken wordt.
Soms vergaderen we in comité, dan gaat de livestream uit en moeten niet-afgevaardigden de zaal verlaten. Dit gebeurt meer dan eens, en zeker als we komen te spreken over de toekomst van ons kerkverband. Meerdere dagdelen worden hieraan besteed. Op dinsdagmiddag, woensdagochtend en -middag, en nog andere momenten in de week wordt intensief gesproken over het model zoals dat inmiddels is gepresenteerd op de CGK-website en ook gedeeld is met alle kerkenraden. Het model met de interim-classes is het resultaat van een lange zoektocht naar een manier om mogelijk uit de impasse te raken. In de komende weken en maanden zal hier nog veel aan gewerkt moeten worden, om te zien of dit een begaanbare weg zal blijken. Overigens mag hier ook wel met waardering en respect genoemd worden het vele werk van de commissie toekomst kerkverband.
Instructies
Er zijn in totaal een stuk of twaalf instructies ingediend bij de synode. Via deze instructies uit de verschillende classes worden uiteenlopende kwesties onder de aandacht gebracht, waarover de synode een uitspraak moet doen. Een instructie over ‘kind en avondmaal’ vraagt om Bijbelse doordenking en studie; een andere instructie gaat over de vraag of de kerkorde ook ruimte wil bieden aan ervaren ouderlingen om kerkvisitaties te doen. De praktijk leert dat dit al wel gebeurt ‘bij uitzondering’, bijvoorbeeld wanneer er weinig predikanten binnen een classis zijn. Op die manier kunnen de lasten over meerdere schouders dan alleen die van de predikanten verdeeld worden.
Deputaten
De vele deputaten die ons kerkverband rijk is hebben de afgelopen jaren weer veel werk verzet. Dat werk wordt via rapporten aan de synode gepresenteerd. Al die rapporten worden vervolgens de synodecommissies beoordeeld. Daarom waren ook de vergaderdagen in september jl. gepland: bestemd voor dit commissiewerk.
In deze eerste zittingsweek is het werk van veel deputaten al besproken en afgehandeld.
Soms kan ook besloten worden dat een deputaatschap opgeheven kan worden. Het werk van deputaten geestelijke gezondheid varenden wordt voortaan ondergebracht bij stichting SOS zeevarenden.
Op dinsdagavond staat het werk van deputaten kerk en Israël centraal. Er is veel waardering voor het werk van deputaten. Met het oog op de actuele situatie in het Midden-Oosten, en zeker ook de grote zorg vanwege de toenemend antisemitisme, stelt deputaten voor om een brief te schrijven aan onze regering om deze zorgen te delen, en om de regering te laten weten dat we voor hen bidden, en hen wijsheid toewensen.
Goede zorgen
Tussen de lange vergaderuren door is er ook gelegenheid om elkaar te spreken tijdens koffiepauzes, de lunch en het avondeten. Het is allemaal heel goed verzorgd! Gelukkig is er vaak rond de maaltijden ook genoeg tijd om even een blokje om te wandelen om toch enige lichaamsbeweging te krijgen.
Natuurlijk is er ook ruim tijd ingepland voor het belangrijke werk van onze theologische universiteit. Daarbij valt te denken aan het werk van het curatorium, het college van hoogleraren, raad van bestuur, college van toezicht en studiefonds. Voor al dit werk was bijna de hele middag gereserveerd, maar dat bleek lang niet nodig, want er bleken minder vragen van de afgevaardigden dan vooraf ingeschat. Daardoor ontstond er extra ruimte voor een verdere bespreking van het onderwerp ‘toekomst kerkverband’. De besprekingen hierover vragen veel tijd, en dat is logisch. Bovendien is het ook goed en nodig om er ruim de tijd voor te nemen.
Diaconaal consulent ds. E.J. van der Linde geeft een mooie presentatie over het belangrijke werk van deputaten diaconaat. Hun werkzaamheden richten zich zowel op het binnenland om diakenen toe te rusten, als ook op het buitenland om daar ‘diaconaal aanwezig’ te zijn.
Effectief vergaderen
Als blijkt dat besprekingen vlotter verlopen dan geagendeerd, wordt in de resterende tijd niet ‘genikst’, maar wordt er nog een instructie bij gepakt om te bespreken. Er wordt heel effectief vergaderd!
Nog een voorbeeld van zo’n instructie gaat over de Bijbelvertaling NBV 2004. Van deze Bijbelvertaling is in 2021 een grondige revisie verschenen. Op de synode van 2007 was het besluit genomen de NBV ernstig te ontraden voor gebruik in erediensten. Maar omdat nu aan zoveel bezwaren van toen tegemoet gekomen is, is het besluit genomen de NBV21 vrij te geven voor dit gebruik.
Veel werk vindt plaats achter de schermen, zeker als het gaat over het Dienstenbureau. Al dat werk wordt besproken en er is veel waardering. Zr. Rita Blankenstijn zal afscheid nemen: ze ontvangt naast een hartelijke speech van de voorzitter, een mooie bos bloemen én een staande ovatie van alle aanwezigen.
Uiteindelijk diende het einde van een intensieve week van vergaderen zich aan. Vrijdagmiddag om 16.00 uur kon de eerste zittingsweek afgesloten worden na dankgebed en het zingen van Psalm 46:4.
A.A.L. Aalderink, Noordscheschut
Drs. A.A.L. Aalderink is afgevaardigde naar de generale synode van Rijnsburg-Nunspeet 2024-2025