Herken je het, dat gevoel dat het leven goed is als het aan je voorwaarden voldoet? Dat je denkt gelukkig te zijn zodra je krijgt wat je wilt? Maar vaak ontdek je dat dit niet klopt. Het lukt je niet om een leven te scheppen dat genoeg is. Of als het wel lukt, ervaar je dat het geen innerlijke vervulling geeft. Dit is de kern van wat Tyler Staton overal tegenkomt. ‘Het verhaal van de wereld’ noemt hij het.
In zijn boek Op zoek naar genoeg legt Staton uit wat hij hiermee bedoelt. Enerzijds bevat de wereld ‘onvoorstelbaar veel potentieel’: het besef dat het leven goed is, bijvoorbeeld bij het zien van een zonsopkomst of de geboorte van een kind. Het is waar de Bijbel mee begint: een volmaakte wereld. Maar dat verandert. Door het eten van de verboden vrucht staat God niet meer centraal in een mensenleven, maar stelt de mens zichzelf in het middelpunt.
Dit leidt tot ‘steeds terugkerende duisternis’. In het groot bijvoorbeeld zichtbaar in racisme, onderdrukking en geweld, en in het klein als we carrière, uiterlijk of succes op de troon van ons leven zetten. Daarvan hopen we dat het ons vertelt dat we genoeg zijn.
Het verhaal van de wereld speelt zich af tussen deze krachten: onvoorstelbaar potentieel en steeds terugkerende duisternis. Mensen gaan daarmee om door afleiding te zoeken, iets waarvoor onze westerse cultuur volop mogelijkheden biedt. Maar wanneer de duisternis groter lijkt dan het potentieel, is dat niet genoeg.
In het tweede deel van zijn boek vertelt Staton over het verhaal van Jezus, dat draait om ‘het herstellen van het plot’. ‘Plot’ is een term uit het improvisatietheater, waar een regisseur soms meespeelt om het verhaal weer de juiste richting te geven. Zo herstelt Jezus de vier fundamentele relaties van ons leven: met God, met onszelf, met anderen en met de schepping.
Toen de mens zichzelf centraal stelde, kwamen wantrouwen, onzekerheid en rivaliteit in deze relaties. Jezus herinnert ons aan het leven ‘zoals het altijd bedoeld was, maar dat we onderweg zijn kwijtgeraakt’ en brengt daarin herstel.
Het derde deel van zijn boek gaat over Tomas, de discipel die zijn hoop verloor toen Jezus stierf. Teleurstelling werd het fundament van zijn leven. Daarmee is zijn verhaal ook ons verhaal. Want vroeg of laat kent iedere gelovige momenten dat het leven anders loopt en de vraag rijst: waar is God?
Voor Tomas was het lege graf niet genoeg. Pas toen Jezus zelf aan hem verscheen, veranderde alles. Staton laat zien hoe in dat moment drie verhalen samenkomen: het verhaal van de wereld, het verhaal van Jezus en het verhaal van een mens.
God ontmoet ons juist daar, waar deze verhalen elkaar kruisen. Hij toont hoe we werkelijk kunnen leven. Door Zijn overwinning herstelt Jezus onze relatie met God, geeft Hij ons ‘een volmaakt zelfbeeld en een unieke rol in het voortgaande verlossingsverhaal’.
Staton noemt zijn boek een spiegel, een kaart en een geheimenis. Een aanrader vanwege de herkenbaarheid en de vraag waar wij ons fundament op bouwen.
Corine Boerma, Hoogeveen
N.a.v. Tyler Staton, Op zoek naar genoeg. Koorddansen tussen twijfel en geloof, Ark Media: Leeuwarden, 2025, 247 p., € 24,99, ISBN 978 90 3380 447 2