Er lopen in onze kerken best wat mensen rond die zich wel eens afvragen: hoe zit dat nou met de totstandkoming van de Bijbel? Hoe is bepaald welke boeken wel en welke boeken niet in de canon van de Bijbel zijn terecht gekomen? Kunnen we überhaupt aan op de betrouwbaarheid van de Schrift? Deze vragen, en nog veel meer, komen voorbij in dit mooie boek.
Het lezen van het boek brengt me in gedachten terug in de collegebanken van de TUA, bij vakken als (exegese) Oude en Nieuwe Testament. Het is een vertaling van het in 2022 uitgebrachte boek Scribes and Scripture, geschreven door twee vooraanstaande hoogleraren in Oude en Nieuwe Testament. En het is goed dat dit boek in het Nederlands beschikbaar is. Want er zijn vandaag de dag heel wat opvattingen over de Bijbel die onwaar zijn. Een voorbeeld: in het goed verkochte boek The Da Vinci Code (2003) stelt Dan Brown dat de Bijbel zoals wij die nu kennen ‘het product van mensen is’ en dat de Bijbel in de vierde eeuw door keizer Constantijn is samengesteld. De auteurs Meade en Gurry leggen in hoofdstuk zes uit hoe de canon van de Schrift is ontstaan.
Het is geen ‘droog’ boek, aangezien er regelmatig duidelijke illustraties voorbijkomen en er praktijkvoorbeelden in staan. Bijvoorbeeld: was de reus Goliath twee meter (vier el) of drie meter (zes el) lang? En hoe zit het met het slot van het Bijbelboek Markus? Als je in je Bijbel leest, zie je daar wel eens een voetnoot staan. De schrijvers komen met duidelijke, genuanceerde en eerlijke antwoorden.
Er wordt in het laatste deel van het boek ingegaan op de verschillen tussen hedendaagse (Engelse) bijbelvertalingen. Het is mooi dat er ook twee hoofdstukken zijn toegevoegd door Paulus-Jan Kieviet – zelf werkzaam voor Wycliffe Bijbelvertalers. Hij gaat in op de verspreiding van de Bijbel wereldwijd en dus het internationale Bijbelvertaalwerk. En hij neemt de lezer ook mee in het ontstaan en de ontwikkeling van de verschillende (oude en recente) bijbelvertalingen in Nederland.
Een boek voor geïnteresseerden, het is niet gemakkelijk, maar wel leerzaam! Je raakt onder de indruk van de manier van vertalen, kopiëren, zorgvuldig overdragen van de oud- en nieuwtestamentische teksten. Mocht ik iemand treffen die vragen heeft over dit onderwerp, dan verwijs ik graag door naar dit boek.
Sjors Bulten, Nieuwe Pekela
N.a.v. John D. Meade & Peter J. Gurry, Hoe komen we aan de Bijbel? Kopiisten, manuscripten, canonvorming en vertaling. Geloofstoerusting Publicaties, Ede 2025, 384 p., € 18,90, ISBN 978 94 6508 011 6