Ssssttt
Deze aantrekkingskracht blijft overigens meestal wel beperkt tot doordeweekse dagen, want van vreemde vieringen moeten we doorgaans niet zo veel hebben.
Wat trekt mensen toch om zo?n kathedraal of basiliek binnen te gaan? Is het ?t slechte weer wat ons naar een droge plaats drijft? Is het de entreeprijs die meestal op nul komma nul is afgerond? Is het de belangstelling voor de kunst & kitsch die zo rijkelijk aanwezig is? De beelden, de gebrandschilderde ramen, het orgel, de kapelletjes of toch de brandende kaarsen? Als ik mocht kiezen, zou het de serene rust zijn die in die gebouwen zo weldadig aanwezig is. Ik heb ooit van een cgk-predikant gehoord dat de plaats waar vroeger de abdijen en kathedralen gebouwd werden, bepaald werd met ossen of koeien. Ze lieten een kudde los en keken waar deze ?s nachts ging rusten. Op die plek was het dan kennelijk een goede plaats om zo?n gebouw te laten verrijzen. ?k Heb geen flauw idee of het waar is, maar voor mij is het wel een feit dat die oude godshuizen een soort intrinsieke rust hebben die verder nog maar op weinig plaatsen te vinden is. Een soort heilige rust die je op je in kunt laten werken gewoon door er te gaan zitten of door er wat te kuieren.
Ook zoiets moois is dat veel van deze kerken een aparte kapel hebben waarin je op elk moment van de dag terecht kunt om te bidden. Natuurlijk, bidden kun je overal en dus is een aparte kapel daarvoor misschien niet nodig. Toch heeft het wel iets om in zo?n ruimte te bidden omdat je weet hebt van een hele rij geloofsgenoten. Mensen die daar, al honderden jaren geleden en vanuit allerlei omstandigheden, contact hebben gezocht met onze hemelse Vader. Misschien mag je inderdaad wel spreken van een ?heilige? of ?geheiligde? plaats? Zo vreemd moet dat ons toch niet in de oren klinken; de Bijbel staat er toch vol van. Het is misschien diezelfde behoefte aan rust die maakt dat het ?in? is om af en toe eens op retraite te gaan in een klooster.
Jammer eigenlijk dat veel protestante kerken zo kaal mogelijk zijn gebouwd of herbouwd. Kunst mag bij de gratie Gods, maar wel met mate. Soberheid is waar we het meest blij van worden. Laten we het maar een protestantse lacune in ons denken noemen.
Ook het feit dat er doordeweeks vrijwel nergens protestante kerken een gebedsruimte open hebben, is wat mij betreft ook een gemiste kans. Zou het nou echt niet mogelijk zijn om in elke plaats bij de oudste kerk (ligt meestal lekker centraal) een gebedskapel in te richten waar mensen op elk moment van de dag terecht kunnen om (zoals ik graag mag doen) een kaarsje te branden, een gebed te doen, of gewoon in de stilte God te zoeken? Gelukkig mag je tegenwoordig niet meer spreken van missers, maar van uitdagingen.
Oh, en wat mijn voorliefde voor het branden van kaarsjes betreft; laten we dat maar niet aan de grote klok hangen. Als u het verder stil houdt, doe ik het ook. Ssssttt.
Hoogeveen
Jan van Amerongen