Elke krant, tijdschrift en clubblad bestaan uit een aantal vaste
rubrieken. Eén van die rubrieken heeft vaak een columnachtig iets. Een
bepaalde zaak of een gebeurtenis wordt dan onder de loep genomen en van
het nodige commentaar voorzien. Zo heeft het Friesch Dagblad
bijvoorbeeld iedere dag in haar krant een hoofdartikel, genoemd met
dezelfde naam. Het Reformatorisch Dagblad heeft dit ook, maar dan wordt
het ‘commentaar’ genoemd. Ook clubbladen en tijdschriften kennen dit
verschijnsel. In veel gevallen staat de naam van degene die het
geschreven heeft er onder. Daarmee wordt aangegeven, dat het geschrevene
op persoonlijke titel is. Wanneer er geen naam onder staat of onder
pseudoniem geschreven is, mag men er vanuit gaan, dat het onder de
verantwoordelijkheid van de redactie van het blad is. Ook ons kerkblad kent dit fenomeen. Iedere week is ‘commentaar’ te lezen op pagina drie. De redactieleden laten bij toerbeurt hun licht schijnen op een gebeurtenis van de afgelopen week. Persoonlijk vind ik dat best lastig. Je moet in een kort tijdsbestek iets zinvols schrijven over bijvoorbeeld de gevangenneming van IMF topman Dominique Strauss-Kahn naar aanleiding van de beschuldiging door een kamermeisje van seksuele escapades. Of bijvoorbeeld over het feit, dat professor Ouweneel voorging in een middagdienst van de CGK/NGK in Rotterdam – Alexanderpolder. Anderen schrijven liever een column dan ik. Maar hoe dan ook, iedere keer staat de naam van de schrijver of schrijfster daaronder vermeld. Soms roept dit ‘commentaar’ weer commentaar op. Dit zou dan weer een artikel kunnen worden voor de rubriek ‘lezerspodium’. Wat dit betreft verschilt ons kerkblad weinig met een gewone krant. Het verschil met clubbladen is vaak wel erg groot. Daar worden personen of zaken met opzet te kijk gezet, opdat anderen daar om kunnen lachen of leedvermaak over kunnen hebben.
Een commentaar schrijven vereist van degene die het schrijft grote zorgvuldigheid. En zeker geldt dit voor een kerkblad. Het mag natuurlijk best een beetje prikkelend zijn, maar nimmer kwetsend. Je mag best een bepaalde zaak vanuit een andere hoek eens tegen het licht houden, maar het mag nooit de bedoeling hebben eens iemand flink de les te lezen. Met andere woorden: je mag het nooit gebruiken om eens flink je gal te spuwen. Die mensen heb je natuurlijk wel. Maar zo mag het niet. Zodra je ook maar met een vinger wijst naar de ander, wijzen er op hetzelfde moment drie vingers naar jezelf. En op wie zou niets aan te merken zijn? Voorzichtigheid en zorgvuldigheid zijn dan ook eigenschappen die bij dit soort zaken onmisbaar zijn.
En toch gebeurt het wel eens, dat iemand door zijn of haar gedrevenheid een keer de plank mis slaat. Zeg maar: te ver gaat in zijn of haar commentaar. Dat is mij ook al een keer overkomen. En hoe reageer je daar als trouw lezer van het Kerkblad voor het Noorden dan op? Wat is dan uw en jouw commentaar hierop? Kijk, wanneer iemand je op een zondagmiddag na de kerkdienst even op de schouder tikt en zegt: “Leuk commentaar afgelopen vrijdag in het kerkblad”, dan vind je dat natuurlijk mooi. Maar als er een minder positieve reactie op komt? Dat is misschien nog wel beter. Want dat scherpt me op. Dat zet me tot nadenken: had ik het anders moeten formuleren?
Maar toch een opmerking: denk bij het leveren van commentaar op commentaar eerst even aan het hierboven vermelde: één vinger naar de ander, drie vingers naar jezelf. Wanneer je dat hebt leren ontdekken, word je streng voor jezelf maar mild voor een ander. Zoiets heeft in bijna alle gevallen een positieve uitwerking. En dat is de bedoeling van elk commentaar.
