Ik schrijf dit commentaar de dag na de aanslag in Parijs, waarbij twaalf mensen op brute wijze zijn vermoord. Uit heel de wereld komen reacties. Juist omdat deze aanval van islamterroristen gericht was tegen een uiterst satirisch blad met vele spottende cartoons over alle godsdiensten en dus ook over de profeet Mohammed en de islam.
Nu is vrijheid van meningsuiting een groot goed. Laat daarover geen misverstand bestaan. En de islam en de Koran bevatten vele elementen van een harde godsdienst met wraakgedachten op iedere andersdenkende. Kijk maar naar IS. Duidelijk is ook dat het merendeel van de moslims absoluut niet die harde lijn voorstaat en zelfs afstand neemt van elke vorm van terreur.
Maar waar het Westen sterk opkomt voor vrijheid van meningsuiting, daar mag ook wel worden bedacht dat het zelf ook bloed aan de handen heeft: kruistochten, misbruik van de kerk in de Middeleeuwen, slavernij, de Tweede Wereldoorlog (met op de koppels van de Duitse soldaten Gott mit uns), het apartheidsdenken in Zuid-Afrika. Dat zijn toch ook allemaal vormen van terreur?
Ik denk ook aan andere vormen van terreur: pesten en de kloof tussen rijk en arm. Vooral aan de vrijheid van meningsuiting ‘over de top’. Het lijkt wel of we op grond daarvan menen alles te mogen zeggen. Wilders kan er wat van. In persiflages en cartoons mag je dus van alles en iedereen beledigen. In Nederland is vorig jaar het verbod op godslastering uit de wet gewerkt. Maar kunnen woorden niet even goed mensen ‘doden'? Hoeveel mensen die gepest werden, zijn tot zelfmoord gedreven? Zie de film ‘Spijt’ van Carrie Slee.
Hoeveel laster, spot en haat wordt er – met de vrije meningsuiting in de hand - niet gezaaid tegenover een cultuur, een godsdienst, die niet met die van jou overeenkomt?
In Afrika heb ik geleerd dat respect een grotere waarde kan hebben dan de waarheid spreken. Blijkbaar kunnen we dat in Europa niet echt waarderen. Maar nog meer, als christen hoef ik niet altijd voor ‘mijn’ gelijk op te komen en te vechten voor ‘mijn’ mening. Ik mag van mijn geloof getuigen. De Bijbel laat ook zien dat het lijden van een christen wezenlijk behoort bij de navolging van Christus.
Kortom, we mogen in Europa best eens even in spiegel kijken en onszelf afvragen of wij met onze ‘vrijheid over de top’ niet terreur plegen jegens mensen die heel andere waarden en normen hebben dan wij.
Henk Jonkman, Dronten