Waarom hebben we de Bijbel? Waarom openbaart God zich nu via een boek? Waarom niet eerst en vooral via wonderen, tekenen of stemmen uit de hemel? Want dat hebben we allemaal toch heimelijk wel eens gewenst? Dan was geloven makkelijk geweest, als je zulke openbaringen had als Mozes of Elia. Maar nee, wij hebben ‘maar’ een boek.
Het woordje ‘maar’ zet ik expres tussen aanhalingstekens. Want de Bijbel is niet zomaar een boek. Er is iets bijzonders mee aan de hand. Iets wat maakt dat het de basis is onder jouw relatie met God.
Verbond
Om dit te kunnen begrijpen, wil ik beginnen met een woord: verbond. Een verbond is een belofte of overeenkomst tussen twee partijen of groepen. In de Bijbel is het een heel belangrijke term. Hij wordt gebruikt om de relatie tussen God en zijn volk mee aan te duiden. Maar, het is niet alléén een Bijbels begrip. Een verbond kan ook gesloten worden tussen twee koningen, of tussen een koning en zijn onderdanen.
In de tijd van de Bijbel bestond zo’n verbond altijd uit een geschreven tekst. De partijen die samen een verbond sloten, kregen allemaal een exemplaar van deze tekst. Die werd bewaard voor het aangezicht van een god, bijvoorbeeld een tempel. Op bepaalde tijdstippen werden de woorden in het openbaar voorgelezen. De tekst van een verbond stiekem veranderen was uit den boze. Daarom bevatte een verbond vaak ook waarschuwingen (verbondsvloeken) om de tekst niet te veranderen. Deed je dat wel, dan werd je daarvoor gestraft.
Het verbond in de Bijbel
De tekst van de Bijbel draagt in veel opzichten de kenmerken van zo’n verbond. Zomaar wat voorbeelden: we lezen hoe Gods woorden eerst in de tabernakel en later in de tempel bewaard werden (o.a. Deut. 31: 26; 2 Kon. 23: 2). We lezen hoe er in het openbaar uit werd voorgelezen (o.a. Ex. 24: 7; 2 Kon. 23: 2; 1 Thess. 5: 17; Opb. 1:3). En de tekst? Die mag niet veranderd worden (o.a. Opb. 22: 18-19; Deut. 4: 2 en 12: 32).
Jouw (bij)baan(tje)
Een uitgebreide uitdieping en afweging van deze gegevens kan niet op deze pagina. Maar, laat het ons in ieder geval één ding leren: in de vorm van de Bijbel geeft God ons iets om op te staan. Vergelijk het hiermee: je werkt op zaterdag bij een bouwmarkt. Dan heb je een contract. Daarin staan je rechten en plichten. Als jij stiekem een blik verf mee naar huis neemt, dan kan je baas je hiervoor straffen. Als jouw baas je niets betaalt, dan kun je met je contract in de hand alsnog je geld opeisen.
De Bijbel: vaste grond
Zo is het eigenlijk ook met de Bijbel als verbondsboek. Er staan dingen in die God van ons eist. Dingen die wij zo vaak niet willen en kunnen doen. Dingen waar Hij een straf op stelt. Maar, er staan ook beloften in. Beloften van zegen, waar wij op mogen pleiten. Dan denk ik met name aan de belofte van de Messias, die in Jezus Christus vervuld werd. God reikt ze ons in de Bijbel zwart op wit aan, samen met allerlei bewijsstukken van zijn liefde en genade. Niet alleen maar in de vorm van een liefdesbrief of geschiedenisboek, maar nadrukkelijk ook als juridisch document.
Zo krijgt ons geloof vaste grond onder de voeten. Bijzondere geestelijke ervaringen zou ik absoluut niet de wereld uit willen hebben, maar ze gaan vroeg of laat weer voorbij. Het verbond van God niet. Dat staat vast op Schrift. Daar is niks wispelturig of willekeurigs aan. Heb jij het zo al leren waarderen?
Alexander