Botswana zal veel mensen vrij onbekend in de oren klinken. Hoe is de uitzending naar dit land eigenlijk ontstaan? Wat is het voor land?
Ds. Braam en Wilemien le Roux hebben namens kerkenraad D'Kar hulp gevraagd aan het CGK-zendingswerk en in 1990 werd Botswana als nieuw zendingsterrein voor onze kerk aanvaard. Het is een democratisch land: stabiel, vredig en warm. Het contrast tussen rijkdom en de arme Bosjesmensen is zeer groot. Door de jaren heen zijn de omstandigheden wel sterk verbeterd. Botswana heeft nu zelfs asfaltwegen en er is elektriciteit.
Hoe belangrijk is de Bijbelvertaling voor de bevolking van Botswana? Wat is jullie drijfveer hierin?
De Bijbel is een middel om mensen te onderwijzen in wie God is en wie zij zijn in Zijn ogen. Het
christendom is zeer breed aanwezig, maar vooral oppervlakkig. Er is veel huwelijksontrouw. Mensen worden zich steeds bewuster dat God ook voor hen bestaat en dat Hij naar hen omziet. Ze raken van de drank af en worden trouwer in het huwelijk. Mensen worden gegrepen door het Woord. Een vrouwelijke deelnemer had na een paar weken Bijbelstudie al een heleboel teksten in haar Bijbel aangestreept. Er komen steeds meer mensen die de Bijbel kunnen lezen en begrijpen en ook kunnen voorlezen in de kerk.
Waarom moet eerst het Nieuwe Testament worden vertaald en pas daarna het Oude Testament?
In het Nieuwe Testament wordt de centrale boodschap van het Evangelie heel duidelijk, het werk en de persoon van de Here Jezus. Bosjesmensen aanvaarden bijna alles wat hen verteld wordt, maar zo langzamerhand zien ze verschillen tussen de godsdiensten en daardoor ontstaat er ruimte om hun geloof te verdiepen.
Werkt de plaatselijke bevolking ook met jullie mee? Lopen jullie bij het Evangelisatiewerk ook wel eens tegen problemen of blokkades aan?
De samenwerking met de plaatselijke bevolking is zeer goed. Echter, de meeste mensen weten zeer weinig van de Bijbel en begrijpen nauwelijks wat het Evangelie inhoudt. Soms lijkt het alsof je tegen een muur praat. Maar dan is het des te mooier als je mensen tegenkomt die het Woord als het ware indrinken. Soms lijkt ook alles tegen te zitten. Door ziekte, onverwachtse gebeurtenissen, belangrijke workshops die niet door kunnen gaan, et cetera. De hopeloosheid in het land is ook zo groot, door AIDS, alcoholisme en werkloosheid.
Hoe zit het alfabetiseringswerk in elkaar? Worden er goede resultaten behaald?
Toen we kwamen was de taal nog niet opgeschreven. We hebben een alfabet, orthografie en lesmethode gemaakt. Botswana heeft Setswana en Engels als landstaal. Het lesgeven in de moedertaal op school was niet mogelijk, maar de laatste jaren gaat alles wel iets soepeler. Er mogen assistant teachers aangesteld worden die de leerlingen helpen door van alles uit te leggen in hun eigen taal. We geven les op twee niveaus. Beginners hebben nog nooit een pen in hun handen gehad, gevorderden kunnen lezen in een andere taal, maar nog niet in het Naro.
Zien jullie Botswana veranderen, door de jaren heen? Hoe gaat het anno 2014 met het jeugd- en jongerenwerk?
De mensen zijn steeds meer ontwikkeld. Jongeren blijven veel langer op school en er zijn steeds betere mogelijkheden voor voortgezet onderwijs. Jongeren denken meer na over de toekomst. We begeleiden hen om naar school te gaan en er ook te blijven. We helpen hen met studiekeuze en daarnaast zijn er allerlei projecten gestart zoals Bijbelstudies, leeslessen en Bijbelvertel-workshops.
Hoe hebben jullie het krijgen van de koninklijke onderscheidingen beleefd?
Het was in één woord fantastisch om dit voor het oog van familie, vrienden, gemeente en kennissen mee te maken. Het belangrijkst voor ons is om God de eer te geven. Daarom hebben we ook een dankdienst gehouden, wat zeer bijzonder was.
Hoe lang blijven jullie in Nederland?
Na een aaneengesloten periode van twee jaar in Botswana, zijn we nu ruim twee maanden in Nederland, tot begin juli. Er zijn veel conferenties en presentaties gepland, bij onder meer gemeenten, ouderen, op scholen, jeugdclubs en jeugdkampen. Ook hebben we nog een broeder- en een zusterdag. Bijzonder is de uitzending van de volgende Bijbelvertalers vanuit Urk: Albert en Jacomine Verhoeff gaan naar Tanzania.
Hoe ziet jullie toekomst in Botswana eruit? Wat zijn jullie plannen?
We blijven in Botswana tot de Naro Bijbel klaar is. Daarnaast willen we mensen stimuleren om de Bijbel te gebruiken (in Naro en in andere talen). Ook willen we het consulentenwerk in allerlei projecten voortzetten, zo lang mogelijk en zo lang de Here ons de kracht geeft.
Jarenlange inzet beloond
Hessel en Coby Visser zetten zich al jaren in voor de bevolking van Botswana. In 1991 werden ze uitgezonden naar het land, waar ze zich sindsdien bezig hebben gehouden met het bestuderen van de lokale taal van de San-bevolking en het op schrift stellen van die taal. Het uiteindelijke doel was om de Bijbel te vertalen. Het eerste gedrukte Nieuwe Testament werd in 2012 aan de San-bevolking overhandigd. Inmiddels wordt gewerkt aan het vertalen van het Oude Testament.
Hessel is ook consulent voor andere vertaalprojecten in Zuidelijk Afrika. Daarnaast verzorgt hij Bijbelstudies en leidt hij kerkdiensten voor de plaatselijke bevolking. Coby stimuleert de San-bevolking om te leren lezen en schrijven. Ze is betrokken bij kleuterscholen en begeleidt studenten op allerlei niveaus om hen voor te bereiden op de arbeidsmarkt. Ook zijn Hessel en Coby betrokken bij de opvang van ouderen die buiten de samenleving zijn komen te staan. De allerarmsten helpen ze met voedsel en kleding en met reparaties aan huizen en ezelskarren.
Op zaterdag 12 april werd het echtpaar verrast met een koninklijke onderscheiding. Beiden werden Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Burgemeester Pieter van Maaren van hun vroegere woonplaats Urk spelde de onderscheidingen op. Bron: www.wycliffe.nl.