Rob Dalrymple schreef een boek onder de titel Wie zijn familie van Jezus? De ondertitel luidt: Een Bijbelse theologie van land en volk, en een reactie op het christenzionisme.
Van huis uit hing Dalrymple het christenzionistische standpunt aan: Gods beloften voor het volk Israël moeten nog in vervulling gaan. Sterker nog, in 1948 is het begin gemaakt en de voltooiing zal plaatsvinden in samenhang met Christus wederkomst. In die visie past alleen maar onvoorwaardelijke steun voor de staat Israël.
Dalpymple is echter tot de ontdekking gekomen dat op die lijn aan Christus, en de vervulling van Gods beloften in Hem, ernstig te kort wordt gedaan. In dit boek doet hij verslag van zijn veranderde overtuiging. En hij zet uiteen wat de vervulling in Christus voor de uitleg van het Oude Testament betekent. Lees dit boek, als de vraag naar de juiste kijk op het volk Israël u bezighoudt.
Aansprekend is het dat de auteur christenen die het standpunt huldigen dat hij vroeger ook omhelsde, voluit erkent als broeders en zusters in Christus. In alle rust en met liefde zet hij – in gesprek met hen - zijn gedachten uiteen.
Tempel, land en volk
Na de inleidende hoofdstukken begint hij met de stelling dat de tempel van God vervuld is in Jezus. Hij werkt dat uit door te wijzen op Johannes 2 en 4. Jezus is de nieuwe tempel en daardoor is de tempel in Jeruzalem overbodig geworden. Hij is de vervulling van de tempelprofetie in Ezechiël. Vervolgens blijkt uit het Nieuwe Testament dat Christus’ gemeente, en de individuele gelovige, de tempel is. En in Gods Koninkrijk is het nieuwe Jeruzalem dat. Daar ontmoet God zijn volk.
Vanuit deze onmiskenbaar juiste kijk op de tempel doet Dalrymple hetzelfde als het gaat over het land en het volk. Het gaat God niet om één land of één volk, maar om wereldwijd heil voor alle volken. Met dat doel schiep God het volk Israël dat de Christus voortbracht, de Zoon van Abraham en David. Hij is de vervulling van al Gods beloften en opent de toegang naar de toekomst, Gods nieuwe wereld.
Tegengestelde stromingen
Tegenover de christenzionistische theologie staat de vervangingstheologie. De Israëltheologen zeggen: voor het volk Israël is er door de komst van Christus niets veranderd. Zijn werk maakt juist de vervulling van Gods beloften mogelijk voor zijn volk. De profetieën moeten letterlijk worden gelezen en niet worden vergeestelijkt. Zij zijn bezig in vervulling te gaan. Israël zal weer wonen in het beloofde land, met een koning op Davids troon en een nieuwe tempel. Daarom moeten christenen vierkant staan achter de huidige staat Israël.
Vervangingstheologen zeggen echter dat Israël ontrouw is geweest en daarom door God verworpen is. De kerk is het nieuwe volk van God dat het volk Israël heeft moeten vervangen.
Met het oog op deze twee tegengestelde stromingen stelt de schrijver de vraag of Gods beloften voorwaardelijk of onvoorwaardelijk zijn. Zijn antwoord is: Gods beloften hebben zowel voorwaardelijke als onvoorwaardelijke elementen. Terecht noemt hij de beloften in principe voorwaardelijk, omdat God van zijn volk gehoorzaamheid vraagt. Maar Gods beloften hebben bovendien een onvoorwaardelijke kant vanwege zijn plan om de hele wereld en alle volken te zegenen. Op die manier zijn Gods beloften in Christus vervuld, tot heil voor Israël en de andere volken. Hij laat zien hoe afleidend, zo niet misleidend, de discussie is over de vraag of de profetieën letterlijk of geestelijk moeten worden uitgelegd. Dat is een schijntegenstelling, die de bijbelschrijvers niet kenden. Ook uit hij terecht zijn zorg over onvoorwaardelijke steun aan de staat Israël, met een beroep op oudtestamentische profetieën.
Familie
De titel van zijn boek ontleent de auteur aan de gelijkenis van de schapen en de bokken uit Matteüs 25. In die gelijkenis zegt Jezus: wat u voor de geringste van mijn broeders gedaan hebt, dat hebt u voor Mij gedaan. Conclusie: zij die handelen in geloof zijn de broeders en zusters van Jezus. Ik aarzel of dat aan die gelijkenis kan worden ontleend. Verder vind ik het jammer dat Dalrymple geen uitvoerige uitleg geeft van cruciale teksten voor de visie op Israël.
Dit neemt niet weg dat ik grote waardering heb voor dit boek. Het is niet alleen sympathiek geschreven, maar getuigt er met kennis van zaken van, dat in Christus al Gods beloften vervuld zijn, en wat dat betekent.
D. Visser, Amersfoort
Rob Dalrymple, Wie zijn familie van Jezus? Een Bijbelse theologie van Land en een Reactie op het Christenzionisme, vertaald door Steven Paas, uitgegeven onder imprint bc-bs van Boekencentrum uitgevers en uitgeverij Boekscout, 2019, ISBN: 978-94-6389-357-2, 250 blz., € 21,99.