Is deze uitspraak wel voor ons bedoeld? Veel uitspraken van Jezus kunnen wij een plek geven. Dan voelen we ons aangesproken. We worden bemoedigd als Hij zegt dat we niet bang hoeven te zijn. Of dat we ons geen zorgen hoeven te maken over de dag van morgen. Dergelijke woorden kunnen we direct op onszelf toepassen.
Maar bij deze uitspraak ligt het toch wel wat anders. Jezus zegt dat diegenen gelukkig zijn die vervolgd worden vanwege de gerechtigheid. Wij worden toch niet vervolgd? Wij worden toch niet uitgescholden omwille van Hem? Wij worden toch daarom niet van allerlei kwaad beticht?
Open Doors
Andere christenen moeten die kwade bejegening wel ondergaan. Open Doors publiceerde ook dit jaar weer een lijst met landen waar christenen worden vervolgd vanwege hun geloof. Het gaat naar schatting om ongeveer 260 miljoen mensen, weer meer dan vorig jaar. Vooral in Afrikaanse landen wordt de situatie slechter, bijvoorbeeld in Burkina Faso, Nigeria, Kameroen en Niger. Wereldwijd moet een op de negen christenen vervolging verduren. Het aantal christenen dat wordt vervolgd, blijft niet alleen stijgen, maar de vervolging wordt volgens Open Doors ook intenser.
In de Volksrepubliek China – op plaats 23 in de lijst van Open Doors – vallen geloofszaken onder de controle door de communistische partij. Mensen worden onder druk gezet om afstand te nemen van het christelijk geloof en de kerk. Soms worden sociale voordelen van diegenen die naar een kerk gaan, beperkt. Zal president Xi Jinping misschien ook het sociale kredietsysteem gaan inzetten om christenen te onderdrukken? In China gaat de overheid haar burgers steeds meer controleren. Een verkeersovertreding kost je soms al punten. Contacten met groeperingen die door de overheid niet worden getolereerd, ook. Je komt dan bijvoorbeeld niet meer voor een hypotheek in aanmerking. Gaat op den duur het bezoeken van een niet-geregistreerde kerk of gemeente, ook punten kosten? Noord-Korea blijft echter op dit moment koploper wat betreft het aantal vervolgde christenen, gevolgd door Afghanistan, Somalië en Libië.
En dan deze zaligspreking van Jezus. We zijn geneigd om snel aan deze tekst voorbij te gaan. Wij worden toch niet vervolgd zoals christenen elders?
Ongelukkig
En dan zegt Jezus ook nog dat zij die vervolgd worden omwille van de gerechtigheid gelukkig zijn. Moeten wij dan een felicitatie sturen naar christenen in Noord-Korea, met: 'Nog vele jaren!'? Ben je echt gelukkig als je wordt gevangengezet omdat je naar een kerk gaat die door de overheid verboden is? Gelukkig als je je baan kwijtraakt omdat je het koninkrijk van God zoekt en zijn gerechtigheid? Als je voortdurend op je hoede moet zijn, omdat je buurman je misschien bij de overheid gaat aangeven? Dan ben je toch juist heel ongelukkig.
Soms komen gelovigen in China bij hun kerk en zien dan dat de overheid de kerk 'verbouwd' heeft. Inmiddels zijn er al 5576 kerken afgebroken. Hoezo zegt Jezus dat diegenen die vervolgd worden, gelukkig zijn?
Als Hij een andere uitspraak had gedaan, zouden we dat wel kunnen begrijpen: Gelukkig ben je als je in een vrij land woont, waar je in vrijheid naar de kerk kunt gaan, waar je naar christelijke radioprogramma's kunt luisteren, en naar christelijke tv-programma's kunt kijken, waar je met gelijkgezinden naar Israël kunt gaan,
waar je op christelijke wijze je geliefde kunt begraven, zonder gehinderd te worden. Ja, dan ben je gelukkig als je blij als je met je buurman vrij over het geloof kunt praten: 'Gelukkig zijn zij die in vrijheid hun geloof kunnen beleven en belijden en uitdragen.' Dat zouden we kunnen begrijpen.
Kruis
De uitspraak dat diegenen gelukkig zijn die vervolgd worden, komt heel vreemd over. Zou Jezus zich niet vergissen? Nee, want er volgt direct nog een andere uitspraak op, in vers 11-12: Gelukkig bent u wanneer mensen u smaden en vervolgen, en heel vals kwaad over u spreekt om Mijnentwil. Jezus onderstreept hier wat hij in vers 10 heeft gezegd. Hij spreekt zijn discipelen dan rechtstreeks aan: Jullie zijn gelukkig als de mensen jullie uitschelden en allerlei kwaad over jullie rondbazuinen omwille van Mij. Jullie moeten zelfs blij zijn.
Wat bedoelt Jezus daarmee?
Hij wil met deze uitspraken niets anders doen dan zijn discipelen bemoedigen, daar op een berg in Galilea. Bij deze redevoering horen ook zijn zaligsprekingen. In totaal 9. Daarmee bemoedigt Hij zijn discipelen. Die bemoediging hebben zij nodig. Want voor hen ligt een moeilijke tijd. Ze zullen niet met gejuich worden begroet. Integendeel, ze zullen naar de rand van de samenleving worden verwezen. Mensen zullen hen met de nek aankijken. De discipelen zullen een kruis moeten dragen, hoewel het kruis van de een misschien zwaarder is dan dat van de ander, voor zover je kunt beoordelen hoe zwaar het kruis is dat de ander draagt. Maar Jezus bemoedigt hen en zegt dat zij tóch gelukkig en zalig zullen zijn.
(Volgende week het tweede deel.)
D.J. Steensma, Feanwâlden