'Wat is eigenlijk nog christelijk gereformeerd?', hoorde ik een dezer dagen iemand vragen. Wat is heden nog het eigene van onze kerken? Er is de laatste tijd heel wat verwarring ontstaan rond de vragen van vrouw en ambt, van de homoseksuele praktijk en van schepping en evolutie. Over al deze belangrijke thema’s wordt binnen christelijk Nederland niet gelijk gedacht. En evenmin binnen onze eigen kerken. Dat maakt deze vraag tot een dringende. Wat is christelijk gereformeerd? En wat is het typerende van de christelijke gereformeerde prediking?
Het boekje dat ik van uitgeverij De Banier ter bespreking kreeg, geeft er een antwoord op. Nee, niet hoe in 2020 over de volle breedte van onze kerken gepreekt wordt. Wel wat mij betreft, wat vanouds de inhoud van die prediking was en hoe zij klonk door haar beste vertegenwoordigers. Ds. H. van der Ham, de schipperspredikant van onze kerken, stelde het samen. Negen preken zijn erin opgenomen. Het hoofdbestanddeel van de preken is van de hand van ds. F. Bakker, de jonggestorven dienaar van Driebergen (1965). Ds. Bakker is vooral bekend geworden door zijn mooie boekje «cursief» Gebedsgestalten «einde cursief» dat in tal van talen vertaald is. Zijn zeven opgenomen predicaties worden omrankt door eentje van ds. F.P.L.C. van Lingen, die ooit aan de basis van ons kerkelijk bestaan stond. Hij overleed in 1913. Aan het eind van het boekje is een preek te lezen van ds. M. Baan, overleden in 1973, die onder meer de gemeenten van Dordrecht en Zeist diende. In deze samenstelling op het eerste gezicht een wat merkwaardig drietal, maar inhoudelijk goed bij elkaar passend.
Als titel heeft de samensteller gekozen voor «cursief» Vasthoudende liefde «einde cursief». Het is een thema dat in diverse van deze preken aan de orde komt. De verkiezende liefde van God de Vader, de verwervende liefde van God de Zoon en de toepassende liefde van God de Heilige Geest. De preek van ds. Van Lingen heeft als uitgangspunt het woord van Paulus aan de Korinthiërs: Want de liefde van Christus dringt ons. Ds. Bakker heeft in één van zijn preken zijn uitgangspunt genomen in het korte maar sprekende woord van de apostel Johannes: 'God is liefde.' Op eenvoudige maar gunnende wijze legt de Driebergense pastor deze belijdenis uit. De preek van ds. Baan gaat over de boom des levens in het hemels paradijs, naar aanleiding van Openbaring 21, 1 en 2.
Ik neem uit die laatste preek tenslotte enkele zinsneden ter illustratie. 'Zult u het niet vergeten, dan moet u twee dingen leren, die de moordenaar aan het kruis ook geleerd heeft. Ten eerste je schuld voor God zien en belijden, en ten tweede: op genade leren pleiten. Dan wil de Heere aan deze zijde van het graf zelfs de vruchten van de boom des levens doen smaken in beginsel. (…) En als de vrucht hier in beginsel al zo groot mag zijn, hoe groot zal het dan zijn wanneer het nieuwe hemelse paradijs ontsloten zal worden en in vervulling zal gaan wat staat geschreven in Openbaring 7: Het Lam dat in het midden van de troon is, zal hen weiden, en zal hun een Leidsman zijn tot levende fonteinen der wateren…'
Christelijke gereformeerde prediking die recht doet aan haar naam, is niet anders dan (1) christelijke prediking, dat is: prediking van Christus, de Zaligmaker van zondaren, en (2) gereformeerde prediking, namelijk aangaande de ene Naam, de twee wegen en de drie stukken. In dit boekje is het te lezen.
ds. J.M.J. Kieviet, Renswoude
Naar aanleiding van Vasthoudende liefde. Preken van ds. F. Bakker e.a. Uitgeverij De Banier: Apeldoorn 2019, 125 blz. € 13,95 ISBN 978 9087 182 229.