U bent op weg naar de vakantiebestemming. Ineens autopech. Een kink in de kabel. Wat een hindernis. Drie dingen betekent dat. Stoppen met waar u mee bezig was, een situatie die u niet wilt, en u kunt uw doel niet bereiken.
Zo is het ook met ons gegaan door de coronacrisis. Ineens lag bijna alles stil. Gelukkig gaan de deuren naar buiten weer een beetje open, al lukt dat in de kerk nog maar mondjesmaat.
Wat heeft dit alles nu met ons gedaan? Meer dan wij ons bewust zijn. Net als bij die autopech. U kunt niet terug, u kunt ook niet vooruit, u bent in een situatie die u niet wilt.
Wat roept dat op? Onrust, onzekerheid, angst, boosheid, verdriet en pijn. We zijn ons vertrouwen kwijt en we worden op onszelf terug geworpen. Allerlei contacten vallen weg. Het ‘spontane’ is weg. Dat heeft effect op verschillende terreinen van ons leven.
Persoonlijk leven
Bij de oudere mensen is het vooral de eenzaamheid geweest. Terwijl zij tot een kwetsbare groep behoren, moesten zij het stellen zonder de steun van mensen die bij hen hoorden. Wat zwaar is dat. Is er tijd en gelegenheid om de schade in te halen? En hoe doen we dat?
Onze kinderen en jongeren misten hun vrienden, van school en van de kerk. Volwassenen staan voor hen op afstand, maar hun leeftijdsgenoten horen er bij.
Vergeet ook mensen van middelbare leeftijd niet. Moesten zij niet vaak de sterke schouders zijn? Wat werkte dat bij hen uit op emotioneel gebied?
Hoe gaan we hier nu mee om? In de kerk? In plaats van het te ontkennen of te bagatelliseren moeten we misschien denken aan een soort emotionele inhaalslag. Met elkaar delen wat het ons heeft gedaan. Kan dat wel? Niet geforceerd. Ik denk aan extra ontmoetingen voor alle leeftijdscategorieën. Om op een ongedwongen manier bij te praten. Zo las ik in de krant van een spel om jongeren vragen te laten beantwoorden over de afgelopen tijd.
Vóór de corona waren dingen belangrijk. Tijdens deze crisis zagen we ineens hoe belangrijk mensen zijn. Hoe houden we dat laatste nu vast? Vooral ook in de kerk. Oog en hart voor elkaar, van klein tot groot. Hoe kan dat nog beter tot zijn recht komen?
Kerkdiensten
Die kink in de kabel was er ook bij de kerkdiensten. Langzaam komt daar nu verandering in, al valt het nog niet mee om dat goed vorm te geven. Het zingen en de onderlinge ontmoetingen zijn behoorlijke pijnpunten. Belangrijke facetten die ontbreken. We dienen elkaar niet met enkel een klaagzang hierover.
Beter is het om samen goed voor ogen te houden wat in de kerkdienst centraal staat. Twee dingen: God komt tot ons en wij mogen God ontmoeten.
Op dat laatste punt voelen we ons tekort. Maar wat is zingen? We geven God de eer. Ja, dat hoort thuis bij een kerkdienst. Een goed teken als u dat mist. Toch helpen we elkaar misschien door er op te wijzen dat we God ook kunnen eren door ons gebed. Want Psalmen zijn zowel liederen als ook gebeden. In ons gebed geven we ons hart aan God – het allerdiepste van binnen met alle vragen die daar leven.
Beseffen we voldoende wat de collecte betekent? De dienst van het offer heet dat heel officieel. Helpt dat ook niet als we dat bewust gaan doen? Dit is symbolisch het offer dat ik aan God geef.
Blijft over de onderlinge ontmoeting. Een lastig punt. Dat gemis blijven we voelen. Dat moet ook. Samen komen in kleinere kring is een mogelijkheid waar we nu prima over kunnen nadenken.
Daarnaast kunnen we van de nood een deugd maken en op een andere manier inhoud geven aan die onderlinge verbondenheid: een bewijs van meeleven, maar dan via de post of sociale media.
Deze situatie heeft ons wel geholpen om meer oog en hart te hebben voor de vervolgde kerk. Hoe stellen zij het, terwijl zij het nog veel moeilijker hebben? Hoe houden zij het vol?
Geloofsleven
Ten slotte ons geloofsleven. Knaagt het soms bij u ook niet van binnen? Waarom overkomt ons dit? Wat heeft God daar nu mee te zeggen? Sommige mensen antwoorden: dat is het oordeel van God. Laten we daar voorzichtig mee zijn. Wij kijken niet mee in de agenda van God.
Het eerste wat wij nodig hebben is houvast. Die houvast is God, die naar ons toekomt in de Here Jezus. Deze crisis is niet de eerste en niet de enige crisis. Vanaf de zondeval in het paradijs volgt de ene crisis op de andere. Maar heel de geschiedenis door is God naar ons toe gekomen. Om ons te redden. Hij is ons houvast. Vertrouwen in die God mag de basis van ons leven zijn.
Ik denk aan de gelijkenis over de schat in de akker. Wat is die schat ons waard? Moet alles weer terug zoals vóór de coronacrisis? Is dat onze grootste zorg? Of is Christus ons alles waard?
ds. C. A. den Hertog, Leeuwarden