Vandaag wordt veel gesproken over ethiek. Ongetwijfeld heeft dat te maken met ingrijpende vragen rondom het begin en het einde van het leven, en met allerlei ontwikkelingen in wetenschap en techniek. Maar wat bedoelen we precies met dit woord? Wat met moraal? En welk handelen bedoelen we precies als we spreken over moreel handelen? In onze traditie die teruggaat op de reformatie, hebben ook filosofen zich met dergelijke meta-ethische vragen beziggehouden. Ook gereformeerde filosofen in de twintigste eeuw.
Dr. Bart Cusveller brengt in kaart hoe zij hebben gesproken over ethiek, en wat zij bedoelen met woorden die daarmee in verband staan zoals liefde, verantwoordelijkheid en rechtvaardigheid. Cusveller bespreekt de Nederlandse filosofen H. Dooyeweerd, A. Troost, B. Goudzwaard, E. Schuurman, en R. Kuiper, en enkele vertegenwoordigers van de zogenaamde normatieve praktijkbenadering. Ook bespreekt hij twee Amerikaanse filosofen, namelijk Richard Mouw en Nicholas Wolterstorff, en daarnaast de Zuid-Afrikaanse theoloog Allan Boesak. Al deze wetenschappers staan in de zogenaamde neocalvinistische traditie, die zich in rapport met de moderne tijd heeft laten inspireren door het gedachtegoed van Calvijn. Daarnaast geeft Cusveller in een intermezzo ook aandacht aan gedachten van C.S. Lewis over het onderwerp in kwestie. Deze studie begint overigens met een hoofdstuk van de hand van Bas Hengstmengel over drie vroege neocalvinisten, namelijk Abraham Kuyper, Willem Geesink en Herman Bavinck.
Het boek sluit af met een uitgebreid register en een verwijzing naar literatuur. Cusveller heeft een mooi en gedetailleerd overzicht samengesteld van filosofische ethiek in (met name de Nederlandse) neocalvinistische traditie.
D.J. Steensma, Feanwâlden
Bart Cusveller, Naar behoren. Filosofische ethiek in de neocalvinistische traditie. Reeks Verantwoording, Buijten & Schipperheijn Motief: Amsterdam, 2021, 296 blz., € 27,50, ISBN 978 94 6369 121 5