Ze zijn niet meer weg te denken langs de (snel)wegen: billboards met hun reclames. Op grote borden wordt geadverteerd, met grote letters en een opvallende afbeelding. In het snel voorbij rijden moet je het kunnen zien én onthouden.
In Habakuk 2:2 begint Gods antwoord op Habakuks verwijt uit hoofdstuk 1. De Here God geeft Habakuk de opdracht om een soort billboard te maken: schrijf dit visioen op, op tafels (platen). Er zal, zo zegt God, een tijd van wachten aanbreken, maar in die tijd staat Gods Woord zwart op wit en kunnen de mensen het tot zich nemen.
Billboard
Wat moet er op het billboard komen te staan? Daarover verschillen uitleggers van mening. Is het alleen de inhoud van vers 4? Is het vers 4 en 5? Is het alles wat hierna nog volgt, heel hoofdstuk 2 en 3? De meest aannemelijke uitleg is dat alleen vers 4 op de platen gegrift moet worden. Een korte, duidelijke tekst: Zie, zijn ziel is hoogmoedig, niet oprecht in hem, maar de rechtvaardige zal door zijn geloof leven.
Twee wegen
Er worden twee wegen getekend: het gaat over de hoogmoedige (goddeloze) en de rechtvaardige. Zoals ook duidelijk verwoord in Psalm 1. Gods antwoord is een troost voor Habakuk, die had geroepen tot God: waarom is er zoveel ellende en goddeloosheid en waarom doet U er niets aan? Het is alsof God zegt: let maar op hun uitgang! Weet dat Ik recht zal spreken, Habakuk.
Vijfvoudig wee
Vers 4 heeft uitleg nodig, en dat gaat de Here God in het vervolg geven. Wil je zien hoe die hoogmoedige er uit ziet? Ze worden in vers 5 tot en met 20 beschreven aan de hand van vijf weeën. In eerste instantie spreekt God een wee uit over de goddelozen, hier ook met name richting de Babyloniërs, maar het is uiteraard bedoeld zodat iedere lezer deze woorden ook op zijn eigen leven toepast.
Heel concreet wijst de HERE de zonde aan. De eerste wee (vs. 6-8) gaat over hebzucht, over mensen die zichzelf verrijken. Ze vermeerderen dat wat niet van hun zelf is. De tweede wee (vs. 9-11) gaat over geldzucht; uit zijn op winstbejag. Het willen van meer, meer en nog meer. De derde wee (vs. 12-14) heeft te maken met wreed en onmenselijk gedrag. Wee hem die een stad met vergoten bloed bouwt. Het gaat hier over oorlogszucht, mensen naar het leven staan en ook over slavernij.
De vierde wee (vs. 15-17) wijst op mateloosheid en op schaamteloos handelen. Wee hem die zijn naaste te drinken geeft, u die uw vergif daaraan toevoegt en hem dronken maakt om hun naaktheid te aanschouwen. Vertaald naar vandaag: dit heeft te maken met drank en seks, zonder mate. Het opzoeken van verkeerde sites of te veel drinken. Op zondagochtend in de kerk weet misschien niemand daarvan, maar de Here God ziet het.
De vijfde en laatste wee (vs. 18-20) gaat over afgoderij. Het maken van een stom afgodsbeeld, er wordt de spot mee gedreven. Afgodsbeelden maken, dat doen we vandaag misschien niet meer, maar wij kennen vandaag ook onze afgoden! De dingen die ons zoveel tijd kosten, de spullen waar we ons door laten afleiden. Een afgod is dat wat ons van God afhoudt.
Vijf keer klinkt er een duidelijk wee. Als je hierop vertrouwt en als je op deze manier leeft, dan ga je een goddeloze weg. Misschien is het heel comfortabel lopen en is het mateloos genieten, maar het is een doodlopende weg, vandaar het wee!
Dit zit dus alles verscholen in dat eerste deel van het billboard: Zie, zijn ziel is hoogmoedig, niet oprecht in hem.
Rechtvaardig
Het billboard is echter nog niet af. Er volgt nog een tweede kernzin, een van bemoediging en troost: maar de rechtvaardige zal door zijn geloof leven.
De rechtvaardige wordt dus gezet tegenover de goddeloze. Nu is een rechtvaardige niet iemand die nooit zondigt. Maar een rechtvaardige is iemand die gelooft dat hij het zelf niet redt. Dat is iemand die weet dat je Iemand nodig hebt in dit leven. Dat is iemand die amen zegt op het werk van de HERE God.
Oproep
Daar roept Habakuk toe op: leven als een rechtvaardige. Ook in onzekere tijden, zelfs als het volk in ballingschap gevoerd wordt. Vertrouw op de heilige God!
Die oproep geldt vandaag net zo. Rechtvaardig leven, dat is leven in vertrouwen op God, Die de Vader is van de Here Jezus. Rechtvaardig leven is dat je weet dat je jezelf niet kunt redden, maar Jezus alleen! Vandaar dat Habakuk 2:4b drie keer in het Nieuwe Testament wordt aangehaald, zie Romeinen 1:17, Galaten 3:11 en Hebreeën 10:38. Zo is bij de oudtestamentische profeet Habakuk al nieuwtestamentisch evangelie te lezen.
Billboard
Een duidelijk billboard stond daar te lezen ten tijde van Habakuk. Wat zullen de mensen er mee gedaan hebben? Hetzelfde als wij vaak doen, erlangs rijden en het weer vergeten? Of wordt de oproep ter harte genomen? Er zijn twee wegen. Op welke weg wandelen wij?
Sjors Bulten, Nieuwe Pekela