Eén keer niet
Helaas dreigt ook het kerstfeest niet aan deze tijdgeest te ontkomen. Kerst moet, want Kerst betekent gezelligheid, sfeer, een feestelijk gedekte tafel, mooie muziek, het knusse van het samen weer zingen van al die oude kerstliederen, de kerstboom met ballen en een piek, de kerststal, sneeuw en ga zo nog maar even door. Het is zelfs bijna onmogelijk om je er aan te onttrekken. Als je niet, feestelijk gekleed, meegaat naar een kerstnachtdienst en de fantastische sfeer niet in je op wilt zuigen, dan ben je ronduit een spelbreker. Nee, we willen alles wat er bij hoort meepakken, het gevoel maximaal genieten.
Mede daardoor zijn rond Kerst de kerken bijkans te klein om alle belangstellenden te herbergen. Sommige kerken gaan zelfs over tot dubbele diensten of het gebruik van plaatsbewijzen. Het is natuurlijk ook een overweldigende ervaring om zo’n ontwapenend kinderkoor gewapend met kaarsjes al zingend de feeëriek verlichte kerk binnen te zien en horen komen. Als vanzelf wellen de tranen op. Ook de korte meditatie over ‘vrede op aarde’ was overigens prima: “Ja, d’r is een hoop narigheid in deze wereld. Fijn dat we daar met Kerst niet aan hoeven te denken, ’t gaat nu toch om vrede nietwaar.”
Na zo’n ‘feel-good’-ervaring kun je er minstens weer een jaar tegenaan.
Bij het ouder worden merk ik bij mezelf dat ik met het zo Kerst vieren steeds meer moeite begin te krijgen. Volgens mij laten we ons als kerk op deze manier vooral misbruiken. ’t Is overigens niet alleen met Kerst dat we er m.i. met open ogen intuinen. Neem nou bijvoorbeeld de huwelijkssluiting. Ook dat is zo’n moment waarbij de kerk weer op mag (moet) draven. Op zo’n dag willen we ook alles wat er bij hoort en ons aan het snikken brengt. Een mooie, bij voorkeur oude kerk, een lang middenpad waarin de vader van de bruid haar opleidt naar de bruidegom om haar daar symbolisch af te staan. In alle films gaat het tenslotte ook zo en dan zijn dat toch altijd weer de ontroerende momenten. De camera staat al klaar om de tranen van de bruid te vangen. Dat hoort namelijk, bij Maxima was dat ook.
Get the feelin’, de emotie staat centraal. En we genieten allemaal vrolijk mee.
Mooie tijd Kerst, maar het zou mij een lief ding waard zijn als we met z’n allen één keer (al is het echt maar één keer) zouden zeggen: “Nee, dit jaar niet. We houden geen enkele dienst met Kerst. Het hele jaar is iedereen van harte welkom, maar met Kerst houden we de deuren uit protest een keer dicht. Wij walgen namelijk van kerststallen, kerstfilms, kerstaccessoires, kerstdiners en alles dat niet anders doet dan appelleren aan de emotie. Er is namelijk niets, maar dan ook totaal niets, romantisch aan Jezus’ komst naar deze wereld. Dat u dat maar even weet.”
En voordat ik u allen beledig, natuurlijk is er niks mis met gezamenlijk een keer lekker eten, een leuke film kijken, sfeer, tranen, emotie, enzovoort.
En dit commentaar dan? Just a feelin’.
Hoogeveen
Jan van Amerongen