Vorige week ging hij met emeritaat en nam hij afscheid als buitengewoon hoogleraar diaconaat aan de Protestantse Theologische Universiteit: Herman Noordegraaf. Zijn hele werkende leven was hij met diaconie bezig. Tijdens zijn afscheidssymposium aan de VU in Amsterdam pleitte hij voor het aanstellen van betaalde diaconale beroepskrachten. Deze mensen kunnen vrijwilligers aansturen en contacten onderhouden met de burgerlijke gemeente en andere instanties. De continuïteit van diaconale projecten is volgens hem dan ook beter geborgd. Voor vrijwilligers is dit gewoon te veel gevraagd.
Maar de scriba van de PKN, ds. René de Reuver, was het niet met hem eens: Diaconaat is heel belangrijk en er mag heel veel geld naar toe, maar het is een taak van iedereen, het hoort bij gemeente-zijn.
Voor beide meningen is wel iets te zeggen. Natuurlijk is diaconaat, het omzien naar elkaar en speciaal naar mensen die onze hulp nodig hebben, een taak voor de hele gemeente. Diaconaat wordt vaak gezien als materiële hulp, hulp bij armoede en bij ziekte, maar kun je diaconaat en pastoraat scheiden? Pastoraat is evengoed omzien naar elkaar en dus ook een taak voor de hele gemeente. Toch wordt van predikanten wel verwacht dat ze, naast bijbeluitleg, pastorale hulp geven, maar als het om materiële hulp gaat wordt de diaconie ingeschakeld. Een dominee wordt wel aangeduid als herder en leraar. Bij de taak van herder hoort toch ook diaconale zorg?
Ook heeft diaconaat veel raakvlakken met zending. Diaconaat is vaak datgene wat niet-kerkelijke mensen zien van de kerk. Zending en hulpverlening horen bij elkaar. Soms, misschien zelfs vaak, begint zending met hulpverlening, met diaconaat.
Dus blijft de vraag: Waarom wel een betaalde kracht voor pastoraat en niet voor diaconaat? Is de oplossing niet juist dat gemeentebreed er meer oog moet zijn voor zowel pastoraat als diaconaat? En dat vanuit deze specifieke taakvlakken professionele ondersteuning aan gemeenteleden op beide gebieden juist heel dienend is in de opbouw van Gods koninkrijk?
Janneke van der Molen, Bierum