Kirill, of Cyril is 75 jaar en sinds 2009 de patriarch van Moskou en van alle Russen en de Primaat van de Russisch Orthodoxe Kerk. Hij wordt aangesproken met Zijne Heiligheid.
Deze Kirill ligt in het Westen onder vuur. Hij is namelijk een trouwe bondgenoot van de Russische president Poetin. En hij heeft de regering van Poetin omschreven als een wonder van God. Maar de westerse woede heeft vooral te maken met het feit, dat Kirill de Russische invasie van Oekraïne eerder dit jaar niet heeft willen veroordelen. Hij noemt die dan ook geen oorlog of invasie. Hij heeft zelfs zijn steun ervoor uitgesproken en de vechtende Russische soldaten gezegend.
Hij ziet de oorlog in Oekraïne namelijk als een strijd tegen het decadente Westen, met name als het gaat om het accepteren van homoseksualiteit. Vandaar de woede van het Westen. Bartolomeo I, patriarch en geestelijke leider van alle oosters-orthodoxe christenen, heeft Kirill’s uitlatingen als schadelijk voor het aanzien van heel de orthodoxie veroordeeld. En deskundigen zeggen dat de uitspraken van Kirill over de oorlog in Oekraïne inzicht tonen in Poetins grotere visie over het herstel van het groot Russische Rijk met daarin een centrale rol voor de orthodoxe godsdienst.
Kirill is als kerkvorst ook heel rijk. Zijn persoonlijk vermogen wordt geschat op vier miljard dollar. Een onderzoek in 2020 toonde aan, dat hij onder valse naam met twee van zijn neven in de buurt van Moskou vastgoed bezit ter waarde van een kleine drie miljoen dollar. En in 2009 werd hij gefotografeerd terwijl hij een gouden Breguet horloge droeg ter waarde van dertig duizend dollar. Eerst zei hij dat het horloge was gefotoshopt. Later gaf hij toe dat het zijn horloge was. Kirill staat nu samen met oligarchen, politici en legerleiders op een voorgestelde, nieuwe sanctielijst van de EU. Die wil hem het reizen naar Europa verbieden en zijn buitenlandse tegoeden bevriezen.
Half maart sprak paus Franciscus met hem in een videogesprek van ruim veertig minuten. Daarbij zou Kirill twintig minuten lang een lijst met ‘rechtvaardigingen voor de oorlog’ hebben voorgelezen. Volgens een Italiaanse krant zou de paus daarna hebben gezegd: ‘Ik begrijp hier niets van. Broeder, wij zijn geen geestelijken van de staat, wij kunnen niet de taal van de politiek gebruiken, maar wel die van Jezus. Wij moeten de weg van de vrede zoeken, het wapengekletter stoppen. Voorkom dat u de misdienaar van Poetin wordt.’
Kirill maakt het ons door zijn gedrag niet eenvoudig hem met Zijne Heiligheid aan te spreken. Hoe menselijk ook, zijn woorden en houding ondermijnen zijn geloofwaardigheid als kerkleider. Maar ook de geloofwaardigheid van de kerk, zelfs van Christus. Ik hoop dan ook, dat hij op zijn uitspraken terugkomt. Daar is, gelet op zijn macht en rijkdom, dan wel een Godswonder voor nodig. Misschien betekent het voor deze patriarch wel letterlijk in praktijk brengen wat Jezus eens zei: ‘Ga heen, verkoop alles wat je hebt, geef de opbrengst aan de armen en kom dan terug en volg Mij.’
Gurbe Huisman, Winschoten