Sommige berichten zijn klein maar brengen toch een grote schok teweeg. In Rotterdam zijn onlangs een aantal struikelstenen gestolen. Het zijn steentjes van 10 bij 10 centimeter met een messing plaatje. Op het plaatje staat de naam, geboortedatum, deportatiedatum en sterfdatum van de vroegere Joodse bewoners. Gedenksteentjes zijn het, struikelsteentjes, ze liggen er om je aan het denken te zetten. Ze zijn ingemetseld in de stoepen voor de huizen waar de slachtoffers woonden. Wie wil die onschuldig vermoorde Joden nog een keer treffen? En waarom? Angstig zijn die toenemende uitingen van antisemitisme
Enkele van die gestolen struikelstenen lagen in de Mathenesserlaan. Dat zal vast niet ver weg zijn van de Mathenesserweg. Daar is een heel ander verhaal over te vertellen. Onlangs is er een nieuw dagboek ontdekt. Het dagboek van onderduikster Carry Ulreich. Zij was een van de vijf onderduikers die drie jaar op de Mathenesserweg op een slaapkamer verbleven, op nummer 28c. Als ik weer in Rotterdam ben ga ik er even langs. Even langs dat huis lopen. Altijd vraag ik me af hoe ze dat konden en durfden. Die mensen die onderduik verleenden. Na elk verhaal groeit mijn respect. Vijf personen drie jaar lang ondergedoken in een slaapkamer van een gewoon huis in Rotterdam. ‘Wij kregen de ouderslaapkamer van die mensen terwijl zij in het aardappelhok sliepen.’ Drie jaar lang! ‘Ze hebben het gedaan uit liefde voor Jezus’
“ ’s Nachts droom ik van vrede”, zo heet het dagboek. Het is de bedoeling dat het half oktober in de boekwinkel ligt. VU-historicus Bart Wallet is betrokken bij de uitgave. Hij vertelt in het Reformatorisch Dagblad: ‘Ulreich schrijft op een prachtige, volwassen manier met ingehouden emotie, over het Joodse leven, dat ondanks de oorlog doorgaat. Je krijgt het gevoel de gebeurtenissen mee te beleven’. Ulreich wordt vergeleken met Anne Frank, ‘maar dan toch anders’. Na de oorlog is Ulreich, naar Israël geëmigreerd. Ze is 89 jaar. Verheugd is ze over de uitgave van haar dagboek. ‘Het is belangrijk dat jongeren op scholen weten van de oorlog. Dat Joden zonder enige aanleiding zijn vermoord’. Zonder aanleiding? Zou het niet te maken hebben met hun bijzondere positie in Gods heilsplan? Joden zijn volgens velen stenen des aanstoots. Ze moeten weg.
Krijn de Jong, Urk