Als de Heer het huis niet bouwt…
Als de Heer het huis niet bouwt, vergeefs zwoegen de bouwers. Duidelijk. Maar wat is dat huis precies? Je kunt het bijvoorbeeld zien als je bestaan, je persoon. Je bent een tempel van je Heilige Geest, dus een huis voor God. En ondanks al jou zwoegen om een mooi en leuk leven te hebben, door veel af te spreken met vrienden, lekker bezig te zijn met werk en school, ondanks dat wordt je leven niet ‘gebouwd’ zonder God. Als God niet het fundament van je leven is, dan stort de rest allemaal in. Denk maar aan de gelijkenis over de man die zijn huis op zand bouwt. Dus: als de Heer het huis niet bouwt, vergeefs zwoegen de bouwers. Als God niet actief in jou leven is, tevergeefs zwoeg jij om er wat van te maken.
En ook de volgende regel: als de Heer de stad niet bewaakt, vergeefs doet de wachter zijn ronde. Je kunt je zaakjes goed voor elkaar hebben, je schaapjes op het droge hebben, dus je bezittingen en je ideeën en tradities bewaren, maar als God er niet is, tevergeefs doe jij je moeite. Je kan huis en stad bijvoorbeeld ook zien als de kerk. Tevergeefs is het als je dominee en kerkenraad, de vrijwilligers, muzikanten en wie allemaal nog meer, zwoegen. God moet er bij zijn. God moet gediend worden.
Dan is vers twee opeens veel indrukwekkender. Vergeefs is het dat je vroeg opstaat, je laat te ruste legt, je aftobt voor wat brood – Hij geeft het zijn lieveling in de slaap. Schitterende tekst. Het laat ten eerste zien dat ons bestaan lucht en ledigheid is, zoals Prediker zegt. Dat het geen zin heeft om maar te bouwen en te bewaken. Nee, hij geeft het zijn lieveling in de slaap. God geeft wat zijn lieveling nodig heeft. Zijn lieveling, dat is iemand die van Hem houdt. Die bouwt en wacht met God. En die hoeft niet maar te zwoegen of te bouwen voor niks. Nee, dat wat hij nodig heeft wordt hem in de slaap gegeven. Juist op het moment dat je niks doet. Als de Heer niet ons huis bouwt, ja, dan moeten wij ons aftobben. Maar als we Zijn lieveling zijn, dan kunnen we rustig slapen. Dan geeft Hij het ons op het moment dat wij dat het minst verwachten: de slaap.
Ook de drie verzen daarna lees je over hoe God voor ons wil zorgen. Hij wil je kinderen geven, die verwekt zijn in je jeugd. Vroeger had je namelijk nog geen pensioen, maar moesten de kinderen voor je zorgen als je oud was. En als je die kinderen in je jeugd hebt gekregen, dan zijn ze volwassen genoeg om voor je te zorgen als jij oud bent.
God zorgt voor hen die Hem liefhebben. Hij wil met hun bouwen, bewaken en hun een goede toekomst geven.
Bram Hofland