“Zie, de maagd zal zwanger worden. Zij zal een Zoon baren en Hem de naam Immanuel geven.” (Jes. 7: 14)
De kerstdagen staan weer voor de deur. Volgens de laatste berichten mogen de supermarkten dit jaar (alweer) een recordomzet verwachten. Wat dat betreft lijkt er van economische crisis geen sprake. Of is het een laatste oase, voordat we het – volgens sommige deskundigen – zware woestijnjaar 2013 ingaan? Wie het weet mag het zeggen.
Spannende tijden
Misschien ben je niet zo’n somberaar. Ga dan direct door naar de volgende alinea. Maar misschien slaat de angst je ook wel eens om het hart, als je het nieuws volgt. Hoe moet het volgend jaar? Is er werk voor je, als je straks van school komt? Houden je ouders hun baan? Is er geld voor leuke dingen of goede doelen? Zou het goedkomen? En wanneer?
In zulke omstandigheden is het goed om te bedenken dat er altijd spannende tijden zijn geweest. Ook in de tijd van bijvoorbeeld ons Schriftgedeelte. De profeet Jesaja moest zijn boodschap brengen in spannende tijden. Grote, sterke landen wilden het kleine Juda aanvallen en hun veroveringen onder elkaar verdelen. Ik wil best geloven dat de koning van Juda in die omstandigheden doodsbang was (Jes. 7:2). En zijn volk zal niet minder gevreesd hebben. Legers van Syrië en Efraïm zouden komen. Vaders en zonen zouden sterven in de strijd. Wie weet welke steden en dorpen geplunderd of verbrand zouden worden! Wie zou in zulke omstandigheden niet bang zijn?
Licht in de duisternis
Midden in deze bange tijden komt Jesaja met een boodschap van de Heere. Wat de mensen vrezen zal niet gebeuren. Het plan van Syrië en Efraïm zal niet doorgaan. Koning Achaz van Juda kan het niet geloven. De omstandigheden zijn er toch helemaal niet naar? De dreiging is echt. Wat kletst die profeet nu eigenlijk? Maar dan mag Jesaja hem een teken aanreiken, een ook voor ons heel bekende belofte: “Zie, de maagd zal zwanger worden. Zij zal een Zoon baren en Hem de naam Immanuel geven.” Midden in crisistijd belooft God een verlosser. Is dat niet troostvol? Midden in donkere tijden lichten de eerste lichtstralen van Gods genade op.
Maar, wie is deze verlosser dan? Sommige uitleggers zeggen dat het bijvoorbeeld koning Hizkia (vgl. 2 Kon. 18 en 19) of een zoon van de profeet zelf geweest moet zijn. Het zou inderdaad inbegrepen kunnen zijn in deze belofte, als een illustratie van wat nog komen zou. Tegelijkertijd maakt dit Bijbelgedeelte wel duidelijk dat hier meer dan een gewone man beloofd wordt. Om dat te laten zien, wil ik inzoomen op het woordje “maagd” in onze tekst.
Maagd
Er is veel te doen over dit woordje. Niet helemaal onterecht vertaalt bijvoorbeeld de NBV hier: “jonge vrouw”. Dat is namelijk wat het betekent, ook in teksten elders in de Bijbel: een jonge vrouw, die op de drempel van het huwelijk staat, die nog geen kind heeft gehad. Omdat seks voor het huwelijk ‘not done’ was in het oude Israël, kun je er rustig van uitgaan dat deze vrouw nog maagd moest zijn. Anders zou deze profetie natuurlijk ook een beetje weinigzeggend zijn: een vrouw die gemeenschap heeft (gehad) met een man en vervolgens een kind krijgt, dat gebeurt toch zo vaak?
Misschien begin je het signalement al een beetje te herkennen: vrouw, jong, klaar om te trouwen, geen kind, maagd… Mocht je het nog niet direct zien, dan wil Mattheüs het je wel influisteren: dat is natuurlijk Maria (vgl. Matth. 1: 18-25)! Midden in donkere tijden mag Jesaja de komst van de Heere Jezus Christus aankondigen. Hij mag spreken van Immanuël: God met ons! Is dat geen hartverwarmende boodschap in iedere crisistijd? Dat God met je wil zijn?
Zoon
Met kerst mogen we dit heel duidelijk zien. God wordt in de Heere Jezus een Mensenzoon. Hij komt onder ons wonen. Hij leeft met ons, kleed zich als een van ons en eet ons eten (vgl. Jes 7: 15). Zo konden wij een Hogepriester krijgen die met al onze pijnen en moeiten kan meevoelen (o.a. Hebr. 4: 15). Maar meer nog: doordat God een mens als jij en ik werd, uitgezonderd de zonde, kon Hij voor onze zonden betalen en de deur naar het Vaderhuis weer wijdopen zetten. Is dat geen hoopvolle boodschap? Zelfs in de meest donkere wereld en de grootste (persoonlijke) crisis mogen we naar de stem van onze Heere luisteren. Die stem belooft je verlossing, vergeving en een nieuw, heerlijk, eeuwig leven, dicht bij Hem. Voor de toekomst, maar ook al voor het hier en nu. Want is de naam van het Kerstkind niet Immanuël, God met ons? Kniel jij al voor Hem neer, biddend om zijn genade? Dan mag je zelfs in de armste omstandigheden nog een rijk mens zijn.
Alexander Weggemans