Samen gemeente-zijn
Ik heb het artikel met belangstelling gelezen. Veel waardering heb ik voor de openhartige manier, waarop de drie jonge mensen hun mening over deze kwestie weergeven. Voor een goed gesprek is het belangrijk te weten hoe de ander over een bepaalde zaak denkt. Blij ben ik ook dat deze jonge mensen een positieve instelling hebben tegenover de kerk. Er zijn helaas (teveel) jongeren die geen interesse tonen voor de gemeente, waar ze bij horen of die zelfs op het punt staan af te haken. De geïnterviewden voelen zich overigens beter thuis in jeugddiensten dan in de 'gewone' diensten. Tegelijk willen ze wel zondags in de kerk erbij horen. Bij dat laatste zou ik willen aanhaken.
Hoor ik erbij?
Voor iets wezenlijks te kunnen zeggen over ‘reguliere’ diensten in vergelijking met jeugddiensten, is het belangrijk eerst goed te zien dat er aan de 'reguliere' diensten iets bijzonders ten grondslag ligt. Namelijk het samen gemeente-zijn. De gemeente is geen belangenvereniging van een aantal idealisten, geen product van menselijk initiatief, maar ze is de vergadering van hen die door het Woord en de Geest van God uit de duisternis van deze wereld zijn weggeroepen. Ze vormen samen een gemeenschap, waarvan Christus het middelpunt is. In de Bijbel wordt de gemeente getekend onder verschillende gezichtspunten: het volk van God de Vader, het lichaam van Christus, de woonplaats van de Heilige Geest. Elk gezichtspunt onderstreept een eenheid, waar niet alleen ouderen, maar ook jongeren bij horen. Vanwege geboorte uit gelovige ouders behoren we tot de gemeente en zijn we als leden van die gemeente gedoopt. Die eenheid wil ik onderstrepen. In een cultuur, waarin de gemeenschapszin verdwijnt en de individuele behoeften voorop gaan, is het noodzakelijk (weer) te ontdekken hoe rijk het is in een kille en verzakelijkte maatschappij gemeente van Christus te mogen zijn en dat ook met elkaar te beleven. Kunnen we als ouders en ouderen, gedreven door de liefde van God, de liefde voor de gemeente nog overbrengen op onze kinderen?
De erediensten
Het geheim van het gemeente-zijn ligt in het werk van de Heilige Geest in de harten van jongeren en ouderen. Dat werk beperkt zich niet tot een bepaald moment, maar omvat alle dagen van de week en krijgt gestalte in allerlei activiteiten die in zo’n week plaatsvinden: catechese, samenkomen in verenigingsverband, bijbelstudie, clubwerk, onderling dienstbetoon, en nog veel meer. Maar het hoogtepunt en concentratiepunt van het gemeente-zijn mogen ervaren worden in de zondagse erediensten. Daar roept God ons samen om Hem en elkaar te ontmoeten. We eren Hem al door in gehoorzaamheid en met verwachting aan Zijn roep om bij Hem te komen gehoor te geven. De Catechismus plaatst het trouw naar de gemeente van God komen niet voor niets onder het opschrift van de dankbaarheid. Geldt die roep van God om als gemeente samen te komen ook de jongeren? Jazeker, tot het ene lichaam van Christus met zijn vele leden horen ouderen en jongeren. Ik proef dat Henrike, Henk Jan en Louise het daar wel mee eens zijn, maar gelijk laten ze weten moeite te hebben met verschillende aspecten van de erediensten.
Moeite
Henk Jan geeft aan dat hij moeite heeft met luisteren. Louise boeit de gewone diensten niet, ze vindt het orgel ouderwets, de liederen spreken niet echt aan en ze vindt dat er weinig aandacht is voor de jongeren. Dat ligt in een jeugddienst anders, zegt Henrike. Daar voelt ze zich aangesproken, de preek lijkt korter, de muziek is leuk en er zijn veel meer vrienden. Ik kan daar wel iets van begrijpen, al vraag ik me gelijk af: gaat het dan alleen maar om mijn eigen gevoelens, om wat ik leuk en aansprekend vind? Is het samen als gemeente luisteren naar de stem van God doormiddel van het verkondigde Woord niet het hart van de zaak, waar het in de diensten om draait? Zeker, dan moet de preek ook zo gebracht worden dat het ook de jongeren aanspreekt in hun belevingswereld. Daarop mogen jongeren hun dominee best wijzen. Tegelijk betekent samen luisteren toch ook dat je het de oudere en de oude broeders en zusters gunt dat zij door het Woord van God geraakt en onderwezen worden? Daarbij mag niet vergeten worden dat in een dienst niet alleen maar aangename dingen gezegd moeten worden, maar ook zaken aan de orde gesteld worden die ons pijn doen en tot ootmoed brengen. Ook jongeren moeten uiteindelijk tot geloof en bekering gebracht worden om Christus te leren kennen. Dat bewerkt een predikant niet, hoe eenvoudig en aansprekend hij ook preekt. Het is het werk van de Geest van Christus, waar we ook samen om bidden in een dienst.
En de jeugddienst?
Ik zou niet willen pleiten voor aparte diensten voor bepaalde categorieën in een gemeente. En als de jeugd dan toch in een bepaalde vorm samenkomt en daar inhoud aan geeft, laat het dan geen vervanging van de erediensten zijn, maar een aanvulling. Een aparte jeugdgemeente met een jeugddienst is bijbels een onmogelijkheid. Het gaat om de eenheid van de gemeente. En dan is het soms best moeilijk om die eenheid te beleven vanwege de diversiteit in de gemeente. Maar laten we dan beseffen dat ons de opdracht is gegeven elkaar te aanvaarden zoals Christus ons aanvaardt. Moeten we niet meer bewust zoeken naar manieren, waarop we elkaar als jongeren en ouderen van de gemeente kunnen ontmoeten?
Ontmoeting
Het is duidelijk dat ik een voorstander ben van het bewaren en intensiveren van de eenheid van de gemeente, met name in de beide zondagse erediensten, die inhoudelijk niet hetzelfde behoeven te zijn. Aan die eenheid moet inderdaad gewerkt worden. Dat betekent dat jongeren en ouderen met elkaar in gesprek komen. Hoe kan dat beter dan na een dienst samen mee te doen aan een bespreking van de preek en van wat er verder in dienst aan de orde is gekomen. Op deze manier kun je te weten komen wat er geestelijk bij elkaar leeft. En laten we dan maar als jongeren eerlijk erkennen dat we van de geestelijke en praktische ervaringen van de oudere gemeenteleden veel kunnen leren. Of weten we het allemaal al beter? Nog beter is het wanneer jonge mensen in groepjes van drie of vier personen een hele zondag of een deel ervan te gast zijn bij ouderen van de gemeente. En daar, desnoods met behulp van wat vragen, over de preek napraten. Ik ken dat uit de praktijk en heb gemerkt dat er dan ook over heel wat andere dingen gesproken wordt. Pas in zulke ontmoetingen ervaren we wat het betekent om samen gemeente te zijn. Wat is daar nou op tegen?
Heerde
G. van de Groep