De Bijbelse Missie
Dit boek, geschreven door Christopher J.H. Wright, is een vervolg op The Mission of God. In dat boek, dat voor zover ik weet niet in het Nederlands is vertaald, voert Wright een pleidooi om de hele Bijbel te lezen vanuit de invalshoek van Gods missie en wat de gevolgen daarvan zouden zijn in de uitleg van de Bijbel, voor de theologie en de praktijk van Gods kerk en Gods kinderen. Alles in de Bijbel, zo betoogt Wright daarin, hangt samen rond de centrale persoon in de Bijbel: de levende God en zijn grootse plan en doel met de gehele schepping.
The Mission of God vormt de basis voor het boek De Bijbelse Missie. In dit boek is de centrale vraag: Wat betekent Gods plan en doel met de hele schepping voor hen die door Hem geroepen zijn in een verlossende verbondsrelatie? Wat betekende het voor Israël in de Oude Bedeling en voor ons als Kerk van Christus in de Nieuwe Bedeling? Anders gezegd: waarom zijn wij - Gods kinderen - op aarde en wat behoren zij te zijn en te doen in deze wereld?
Missies
Wright betoogt dat wij bij het woord ‘missie’ al gauw een (te) beperkt idee hebben. Dan denken we aan zending en evangelisatie met nadruk op het verkondigen van het Woord van God en dat is het dan zo ongeveer. In zijn boek illustreert hij met tal van bijbelverhalen en bijbelpersonen, dat onder het begrip ‘missie’ een heel scala aan gerechtvaardigde activiteiten is te vangen, waarvoor God mensen op pad stuurt, zoals hongerbestrijding, de strijd voor rechtvaardigheid, prediking, evangelisatie, onderwijs, genezing en bestuur. Bij het woord ‘missie’ mogen we dus denken aan alles wat God doet als onderdeel van het grote plan dat Hij met zijn hele schepping heeft en aan alles waartoe Hij ons oproept om in het kader van dat doel te doen. Daaronder valt dus ook zorg voor de schepping en het bezig zijn met ecologische vraagstukken. Daarbinnen valt dus ook je werk en werkplek als onderdeel van Gods missie. Zo opgevat heeft Gods volk een verantwoordelijkheid binnen en voor de samenleving. Het omvat dus de hele wereld en we moeten dat blijven doen tot het einde van de wereld.
Voorbeelden van missie
Wright is van huis uit Oud Testamenticus en dat is merken. Zijn voorbeelden van die brede missionaire bediening werkt hij breed uit met voorbeelden vanuit het Oude Testament. Feitelijk komt de zendingsopdracht in Mt 28:19,20 op vanuit de allereerste opdracht van God aan de mens, namelijk dat deze zou heersen over en zou zorgen voor de schepping. Die opdracht wordt heel specifiek voor bijvoorbeeld de koning in Psalm 72, namelijk om op te treden namens de zwakken en machtelozen. Zo krijgt Wright de schepping en de samenleving in het vizier als plek waar Gods volk in het O.T. en in het N.T. een missionaire opdracht heeft te vervullen. Zo is, om maar wat te noemen, Jozef uitgezonden om levens te redden tijdens een hongersnood; Mozes om een onwillig volk te bevrijden; Elia om een internationale politiek een wending te geven, Jezus om goed nieuws te brengen en te realiseren; de discipelen om de bevrijdende en genezende kracht van het rijk van God te verkondigen en te laten zien. Zo gezien raakt ‘missie’ alles en iedereen.
De plaats van Christus
Wright onderkent dat je door het begrip ‘missie’ zo breed op te vatten en in te vullen, het gevaar loopt dat Christus’ persoon en werk uit het zicht kan verdwijnen. Met nadruk stelt hij de verzoening centraal. Tegelijk spitst hij die toe, niet zoals we gewoon zijn op een enkel mens of volk, maar op de verzoening van heel de schepping. ‘Het is van groot belang in te zien dat het bloed van Christus, aan het kruis vergoten, de schepping weer met God verzoent, niet alleen de zondaars.’- Col 1:15-23. Daarmee wil Wright absoluut niet zoiets leren als de Al-verzoening of het Herstel van alle dingen, maar aandacht vragen voor een aspect dat heel wat christenen hebben verwaarloosd. Dat is een goede zaak en maakt onze gerichtheid in ‘de missie’ breder dan alleen het redden of winnen van zielen. De opdracht aan Abraham tot een zegen te zijn is niet alleen kwantitatief breed (‘alle volken’), maar ook kwalitatief diep. Het gaat daarin om ziel en lichaam; om vruchtbaarheid en welvaart en vrede. De kerk zou er goed aan doen om de opdracht van Christus om te getuigen, te verbinden met de opdracht van Abraham, namelijk om tot een zegen te zijn voor alle volken. ‘De kerk begint niet met Pinksteren, maar bij Abraham.’ ‘Abraham is een model van Gods missie.’
Andere theologie?
Wright suggereert dat je, met de insteek te nemen bij Gods missie met Zijn volk, een andere theologie krijgt dan voorheen. Theologie, zo zegt hij, was vroeger meer een zaak van het hoofd. Het ging alleen maar over God. Het diepte dogma’s uit, bestreed ketterijen en zo meer. Je hield er niet bijster veel aan over. Wanneer je theologie zet in het licht van Gods missie dan gaat het over God en (levende) mensen en ‘wat we zouden moeten doen om God een beetje voort te helpen in deze wereld.’ Nu ben ik het met hem oneens dat eerdere theologie losgezongen was van de werkelijkheid en de wereld. Neem Calvijn en het gaat bij hem ook over alles. Of neem een Karl Barth en heel zijn theologie heeft per saldo maar één oogmerk God in Christus ter sprake brengen inclusief wat dat betekent voor ons handelen. Dus zo scherp verdeelt ligt het niet. Overigens een theologische opzet vanuit de missie van God is ook niet helemaal zo nieuw als Wright suggereert. Waar het verbond een wezenlijk onderdeel is van de theologische doordenking, vind je als vanzelf de elementen van: rentmeesterschap, cultuurmandaat, tot zegen zijn voor de volken, gerichtheid op de hele schepping. Zeker, het zit er hier en daar wat meer in verstopt, maar de laatste jaren, mede door het vakgebied van de Bijbelse Theologie, actueel in het licht gesteld, onder ons door bijv. Prof. Versteeg, Prof. Peels en Prof. Den Hertog.
Inspirerend
De theologische conceptie van Wright is inspirerend, omdat het ons opnieuw laat doordenken wat onze plek en taak is als volk van God. Missionair-zijn is vandaag ‘in’. Visionair en enthousiast worden tal van activiteiten opgezet om mensen te bereiken met het Evangelie; met de liefde van God en Zijn barmhartigheid. Steeds meer komen christenen tot de ontdekking dat je dat niet kunt doen vanuit de kerk als ivoren toren of als christen in je veilige subcultuur, maar dat je eruit moet. Vooral, dat je als christen present moet zijn in de wereld. Je moet gaan waar Christus ging; doen wat Christus deed. Mooi is dat. Het boek van Wright zal je in dat enthousiasme niet willen tegen houden. Wel geeft het je veel stof tot nadenken over waarom en hoe je dan present zou moeten en willen zijn in de wereld en welk doel niet jou voor ogen staat, maar God voor ogen staat: de hele schepping brengen onder zijn zegenrijke heerschappij. In die zin is dit boek een theologie waarmee je op pad moet en op pad kunt. Reisgids voor ambassadeurs van God in deze wereld.
Assen
Stoffer Otten
Naar aanleiding van: Christopher J.H. Wright, De Bijbelse Missie - Gods opdracht voor zijn kinderen, Paperback, 312 pag., ISBN 978 90 5560-455-5, Uitgever: De Vuurbaak Barneveld, Prijs: € 24,95