Vrijdag 1 november was de negende zitting van de generale synode van onze kerken. Er is gesproken over de proef 'digitalisering', de werkwijze van de synode en nog enkele andere zaken.
Ongeveer veertig procent van de afgevaardigden naar de generale synode deden en doen nog mee met de proef 'digitalisering'. Ze krijgen de vergaderstukken alleen maar digitaal toegestuurd, via internet. Tijdens de vergadering kunnen zij dan op hun laptop of tablet de stukken raadplegen. Als ze toch nog een papieren exemplaar van een rapport zouden willen hebben, moeten zij dat zelf uitprinten.
Gezien het aantal deelnemers is de proef geslaagd. Ook gezien de ervaringen tot nu toe. Na de eerste synodeweek is al een peiling gehouden onder degenen die hebben meegedaan. Daarbij konden zij hun ervaringen doorgeven. Het bleek dat er hier en daar nog wat problemen waren, maar de meeste problemen konden door de commissie digitalisering worden opgelost.
Het voordeel van dit experiment was en is nog steeds dat er een behoorlijke kostenbesparing is gerealiseerd. Deze besparing kwam doordat het dienstenbureau van de kerken minder documenten heeft uitgeprint dan voorgaande jaren.
De commissie digitalisering heeft eveneens onderzocht of er misschien meer telefonisch vergaderd kan worden. Maar van de mogelijkheid tot telefonisch vergaderen is weinig gebruik gemaakt. Voor veel overleg is het nodig om – zoals we dat dan zeggen – 'elkaar in de ogen te kijken'.
De synode besloot ook de volgende jaren door te gaan met het inzetten van digitale hulpmiddelen. Daarnaast blijft de mogelijkheid bestaan gebruik te maken van papieren kopieën.
Werkwijze
De generale synode legt een groot tijdsbeslag op de afgevaardigden. Dezen moeten een behoorlijk aantal vergaderdagen beschikbaar zijn. Geschat wordt dat het synodewerk gemiddeld twintig tot vijfentwintig werkdagen per synodeperiode van zo'n vier maanden vergt. Daaronder vallen de dagen van de plenaire vergaderingen, de dagen waarop de synodecommissies vergaderen over rapporten en de dagen waarop thuis rapporten bestudeerd moeten worden.
Het gebeurt soms dat bekwame broeders vanwege dit tijdsbeslag niet kunnen worden afgevaardigd. Zij kunnen onmogelijk zoveel vrije dagen opnemen. Een commissie heeft daarover nagedacht en haar bevindingen gepresenteerd.
Aan de hand daarvan overweegt de synode bij wijze van proef de generale synode 2016 in juni te openen. De werkzaamheden zullen dan worden gespreid over het najaar en het daarop volgende voorjaar. De periode waarop broeders die in het arbeidsproces actief zijn, dagen zouden moeten opnemen, zou dan wat meer gespreid zijn. De synode zal daarover in de derde vergaderweek een beslissing nemen.
Omvang
Verder is nagedacht over de omvang van de synode. Het blijkt dat onze kerken in verhouding tot andere kerken een vrij omvangrijk aantal synodeleden telt. Daarom wordt overwogen het aantal afgevaardigden per particuliere synode terug te brengen. Per particuliere synode worden nu dertien broeders afgevaardigd: zes predikanten, zes ouderlingen en één diaken. Dat zou misschien negen kunnen worden. Maar het is nog niet zeker of dat ook zal gebeuren.
Volgens sommige afgevaardigden wordt bij een kleinere synode de breedte van de kerken niet voldoende recht gedaan. Zij vrezen dat de synode eenzijdiger zal zijn samengesteld. De breedte van de vergadering is een groot goed.
De commissie die deze zaken had voorbereid, stelde daartegenover dat er vertrouwen moet zijn dat de breedte van de kerken vertegenwoordigd zal zijn en dat alle afgevaardigden het geheel van de kerken willen dienen.
Anderen vrezen dat bij een kleinere synode de betrokkenheid van de kerken minder wordt. Ook zou de deskundigheid binnen de synodecommissies minder kunnen worden.
Een van de belangrijkste redenen waarom de commissie die zich had beziggehouden met de werkwijze van de synode, een kleinere synode zou willen was de kostenbesparing. Maar ook daarover bestaan twijfels. De vraag is of een vermindering van het aantal afgevaardigden per particuliere synode een kostenbesparing oplevert. Het is niet denkbeeldig dat een kleiner aantal afgevaardigden meer dagen nodig heeft om het werk af te krijgen. De vraag is ook of een kleiner aantal afgevaardigden de voortgang van de vergadering ten goede komt. Het systeem van vergaderen is zodanig dat een vermindering van dit aantal weinig invloed zal hebben. Over de nieuwe vergaderstructuur zal tijdens de derde synodeweek verder worden gesproken.
Bezoeken uit buitenland
De Free Church of Scotland (Continuing) is een relatief klein kerkverband. Het telt ongeveer dertig gemeenten. De gemeenten die bij deze kerk horen, liggen soms in erg afgelegen gebieden.
Namens deze Schotse kerk sprak ds. J. Macleod de vergadering toe. Hij onderstreepte dat de band met onze kerken waardevol is. Zoals onze kerken doen, hecht ook zijn kerk aan een levend, persoonlijk geloof, aldus de predikant. Verblijdend is dat zij, ondanks haar geringe omvang, toch in staat is zendingswerk te doen.
Namens de Independent Reformed Church of Korea (IRCK) sprak ds. Kichan Kim de vergadering toe. Hij vertelde dat in Korea een geestelijke strijd gaande is tegen de trends van de postmoderne tijd. De secularisatie van de samenleving neemt ook daar toe. Graag wil de Koreaanse kerk van ons leren hoe de strijd te voeren tegen de niet-zichtbare machten van deze tijd.
Opvallend was dat ds. Kim in verband met de kerk in Korea een aantal keren het woord 'heilig' gebruikte. Dat leeft daar blijkbaar sterk: een heilige kerk zijn die licht verspreidt in een duistere wereld. Ze wil kerk zijn in een samenleving die het besef van wat heilig is verliest of reeds heeft verloren.
Ondanks haar kleinheid heeft deze Koreaanse kerk een theologische academie kunnen oprichten. Ook doet ze missionair werk en mag ze door Gods genade groeien in ledenaantal. Sterk leeft het verlangen om samen als kerken op te trekken.
Tijdens de middagvergadering van deze vrijdag werd opnieuw achter gesloten deuren gesproken over het thema homoseksualiteit en homoseksuele relaties. De negende zitting werd om 16.00 uur gesloten, het einde van een intensieve tweede synodeweek.
Volgende week iets over de tiende zitting van de synode, de eerste dag van de derde vergaderweek.
Feanwâlden
D. J. Steensma