‘Een leven is daar goedkoop’ hoorde ik haar zeggen. De woorden werden uitgesproken door een Amerikaanse vrouw die twintig jaar lang in zendingsverband onderwijs had gegeven in Nigeria. Ik begreep wel ongeveer wat ze bedoelde, zoiets als een leven wordt daar niet geacht, het is niet van veel waarde, dat gevoel. Maar de woorden deden me pijn. Is een leven daar echt goedkoper dan bij ons? Minder waardevol? Voelen pijn en verdriet in Nigeria anders?
Ontvoerde meisjes
Bijna drie honderd meisjes zijn enkele weken geleden in het zuiden van Nigeria ontvoerd. Het netwerk van christelijke kerken heeft de afgelopen week de namen van de meisjes vrijgegeven. Gelukkig, want daardoor wordt het persoonlijker, minder een zaak. Ze dreigen verkocht te worden op de markt, of als bruid te worden aangeboden. Het ontvoeren van meisjes is in verschillende islamitische landen een beproeft recept voor islamitisering. Ze jagen natuurlijk vooral op christenmeisjes. De regering in Nigeria lijkt machteloos. Soms ook willoos. Er zijn demonstaties nodig om aandacht voor de zaak te krijgen. ‘BringBackOurGirls’, breng onze meisjes terug’. Eindelijk is er ook internationale aandacht gekomen. Waarom moet dat altijd zolang duren. Er zijn de afgelopen jaren in Nigeria verschrikkelijke terreurdaden gepleegd. Nu was een school in de plaats Chibok doewit van de extremistische terreur organisatie Boko Haram. Het is een school met bijna uitsluitend christelijke leerlingen. De ontvoerders lijken niet van zins de slachtoffers vrij te laten. De leider zegt goddelijke goedkeuring te hebben om de meisjes als slaven te verkopen. Boko Haram is al jaren een gevreesde terreurgroep. Ze worden wel de Nigeriaanse Taliban genoemd. Vooral kerken zijn voor hen een geliefd doelwit. Ze worden in brand gestoken, kerkgangers worden neergemaaid. Veel christenen zijn het Noorden ontvlucht.
Verdeeld land
Nigeria ligt in westelijk Afrika, aan de Golf van Guinee. Het is met bijna 175 miljoen inwoners een dicht bevolkt land. Het is ook een uitermate verdeeld land. Sinds het in 1960 onafhankelijk werd heeft er vooral geweld geheerst. Er zijn voortdurend spanningen tussen christenen en moslims. Beide groepen zijn ongeveer even groot. De moslims wonen voornamelijk in het Noorden, christenen in het Zuiden. Maar naast deze tweedeling zijn er ook nog meer dan 250 verschillende etnische groepen. Allemaal bronnen van spanning, onrust en geweld. De ergste terreurgroep is Boko Haram. Ze haten alles wat westers is. ‘Westers onderwijs is slecht’, is de betekenis van de naam. Hun streven is volledige islamitisering van het land. Tegenstanders worden gedood. Vorig jaar kwamen er door geweld van Boko Haram 1.500 mensen om.
Bereidheid om te lijden
Hoe kunnen we zo’n ver land dichter bij ons hart brengen? Bij mezelf bemerk ik dat krantenberichten daarvoor niet voldoende zijn. Dat blijft vooral nieuws. De mensen blijven nog teveel op afstand. Tijdens de jaarlijkse nacht van gebed voor vervolgde christenen worden voor elk gebedsblok eerst filmfragmenten getoond. Die zijn meestal heel erg confronterend. Van het afgelopen jaar herinner ik me een verhaal van een predikantsvrouw uit Nigeria. Haar man was met enkele andere gemeenteleden vermoord. Wat ik van haar verhaal onthouden heb is de bereidheid die je proefde om voor Christus te lijden en zelfs te sterven en de dringende oproep om af te zien van wraak. Op zulke momenten ervaar je dat wij als westerse christenen nog een paar klassen lager zitten.
Krijn de Jong, Urk