Het nieuwe winterseizoen van jeugd- en verenigingswerk gaat deze maand van start. Hoewel het in iedere gemeente weer anders gaat, zal er in veel gemeenten een overkoepelend jaarthema zijn afgesproken waar aandacht aan wordt besteed op de jeugd- of startzondag in september. En dat is een goed idee, weet ik uit eigen ervaring. Zowel in Heerde als in Bunschoten wordt gewerkt met een jaarthema dat op de huisbezoeken aan de orde komt en ook in het jeugd- en verenigingswerk centraal staat.
Aangezien een jaarthema geldt voor het nieuwe seizoen, is het zaak dat de kerkenraad op tijd begint na te denken over wat het jaarthema zou kunnen worden. In mei zou het op de kerkenraadsvergadering moeten staan om de broeders aan te sporen zich hierop te bezinnen en met voorstellen te komen, zodat het in de laatste kerkenraadsvergadering van het seizoen besproken en besloten kan worden.
Gelegerd
Om tot een jaarthema te komen is een vereiste dat de kerkenraad met name via de huisbezoekverslagen weet hoe de gemeente in elkaar steekt, hoe de gemeenteleden ‘gelegerd’ zijn, dat wil zeggen hoe het geestelijke leven van de verschillende gemeenteleden is. Als een kerkenraad ontdekt dat er behoefte is aan meer onderwijs over het werk van de Heilige Geest of de doop, dan zou dat een aanleiding kunnen zijn om daar een jaarthema van te maken. Het zou ook kunnen dat de gemeente lauw aan het worden is, wat uitkomt in bijvoorbeeld de kerkgang of het bezoeken van het verenigingsleven. Dan zou het van wijsheid getuigen als er een jaarthema wordt gekozen dat het dienen van de Heere centraal stelt.
Wanneer de kerkenraad van mening is dat de gemeente op een bepaald thema meer dan gemiddelde toerusting nodig heeft, zou besloten kunnen worden dat een thema verschillende jaren aan de orde komt door te werken met deelthema’s. Zo zou als overkoepelend thema gekozen worden voor ‘De roeping van de gemeente’. In drie opeenvolgende jaren zouden dan als deelthema’s aan de orde gesteld kunnen worden: gemeenteopbouw (intern), getuigen (extern), diaconaat (zowel intern als extern) e.d.
Invullen
Wanneer het jaarthema gekozen is, zal het in een dienst in augustus (voorafgaand aan het nieuwe seizoen) of op de startzondag middels een preek worden ingeleid. Als eigen predikant koos ik daarvoor een passend Bijbelgedeelte. Zo stond bij het jaarthema ‘Oog voor elkaar’ Romeinen 12, 10 centraal, en bij het jaarthema ‘Oog voor de volken’ Psalm 67. De preek was voor de broeders van de kerkenraad de noodzakelijke bagage waarmee ze de huisbezoeken konden gaan afleggen. Om elkaar te helpen maakte ik dan van het gedeelte één A4 waarop ik aan de voorkant het Bijbelgedeelte uitlegde en toelichtte en op de achterzijde verschillende vragen en aandachtsvelden formuleerde die uit het Bijbelgedeelte gehaald konden worden en die tijdens huisbezoeken aan de orde gesteld konden worden. Dit bespraken we dan samen op de kerkenraadsvergadering van eind augustus/begin september. Het hele seizoen wisten mensen welk Bijbelgedeelte er centraal zou staan als de broeders van de kerkenraad op huisbezoek kwamen. De gemeenteleden bereidden het dan voorafgaand aan het huisbezoek voor. De preek kon ook nog via de site worden nageluisterd.
Het is aan te raden om gedurende het seizoen op het jaarthema terug te komen. Dat kan natuurlijk via de prediking. Maar het kan ook door sprekers uit te nodigen die nader ingaan op het thema, bijvoorbeeld op de jaarvergadering of tijdens een aparte avond. Zo hebben we in Heerde vanwege het jaarthema ‘Oog voor de volken’ twee avonden in het najaar ds. P.L.D. Visser als evangelisatieconsulent uitgenodigd om met de gemeente na te denken over hoe we op een goede manier getuigende gemeente zouden kunnen zijn.
Aan het eind van het seizoen zou er nog een afsluitende preek gehouden kunnen worden waarop teruggeblikt wordt op het jaarthema met o.a. de indringende vraag naar wat het Woord van God over dit thema in het afgelopen seizoen in ons leven heeft uitgewerkt.
Jeugdwerk en verenigingen
Het jaarthema kan ook op een goede manier in het jeugdwerk functioneren. Dat kan door zowel tijdens de jeugdzondag(en) over het thema te preken, toegespitst op jongeren, als ook door verschillende sprekers uit te nodigen tijdens jeugdavonden gedurende het seizoen. Verder kan gedacht worden aan materiaal voor de jeugdverenigingen over het thema, van jeugdorganisaties als LCJ, HGJB of CGJO. Zo kan het thema voor jongeren op gezette tijden terugkomen. Het is heel goed om er een excursie of een actiedag aan te koppelen. Als het jaarthema bijvoorbeeld ‘barmhartigheid’ of ‘diaconaat’ is, zou je een bezoek kunnen brengen aan Stichting Tot Heil des Volks in Amsterdam, of met de jeugd een dag je in kunnen zetten voor Stichting Present.
Het zou daarnaast prachtig zijn als de verschillende mannen-, vrouwen- of Bijbelstudieverenigingen zich gedurende het seizoen bezig zouden houden met hetzelfde Bijbelstudieboek dat over het jaarthema gaat. Als het jaarthema bijvoorbeeld ‘De vrucht van de Geest’ is, zou het Bijbelstudieboek van ds. C.G. Vreugdenhil (Vruchtdragen voor Hem) gemeentebreed behandeld kunnen worden gedurende het seizoen.
Kortom
Een jaarthema is een vruchtbaar middel om als gemeente samen opgebouwd te worden in het allerheiligst geloof. Doordat het via verschillende kanalen tot de gemeenteleden komt, beklijft het beter. Het is als met een schroef: elke omwenteling drijft de schroef dieper het hout in. Als het Woord van God zo van verschillende kanten aan het hart van de gemeenteleden wordt gelegd, mogen we veel van het werk van de Heilige Geest verwachten, die immers het geloof en de bekering door het Woord werkt en versterkt. Tot Gods eer.
P.W.J. van der Toorn, Bunschoten