Zending houdt mij bezig. Binnen Nederland, als het gaat om missionaire initiatieven die zich binnen ons kerkverband ontwikkelen. Maar ook buiten Nederland, als het gaat om de voortgang van het grote werk, tot aan de einden van de aarde, waartoe Jezus Christus de opdracht gaf: ‘Gaat dan heen, maakt alle volken tot Mijn discipelen …!’
Als ik daarover nadenk realiseer ik me echter in steeds sterkere mate dat die beide lijnen op een heel duidelijke manier bij elkaar komen. We merken dat het waar is wat ik een paar jaar geleden een keer opving, toen ik één van de missionaire initiatieven binnen onze kerken bezocht. Daar werd gezegd – en het was zichtbaar in de groep mensen die daar waren: ‘De einden van de aarde zijn bij ons gekomen.’
Die uitdrukking – die in de praktijk van verschillende missionaire initiatieven binnen onze kerken echt dichtbij komt – illustreert hoezeer niet alleen de grote wereld om ons heen veranderd is, maar ook, hoezeer ons kerkelijk leven in die veranderingen wordt meegenomen. Meer dan eerder merken we dat we ook als Christelijke Gereformeerde Kerken deel uitmaken van Gods wereldwijde kerk.
Wezen van de kerk
Kijk, we weten allemaal wel, en we begrijpen (hoop ik) ook, dat het tot het wezen van de kerk behoort – en dus ook tot het wezen van onze kerk – dat de boodschap van de liefde van God zichtbaar gemaakt wordt en uitgedragen, de wereld in, tot aan ‘het uiterste der aarde.’ Volgelingen van Jezus zijn getuigen van Hem (vgl. Hand.1,8). Wie Jezus kent (leerde kennen) heeft een boodschap die het meer dan waard is ‘gedeeld’ en ‘uitgedeeld’ te worden. Daarom is de kerk er, de eeuwen door, op uitgetrokken om invulling te geven aan dat getuige zijn. Het boek Handelingen laat dat prachtig zien. Het begon in Jeruzalem, vervolgens ging het verder via Judea en Samaria, om uiteindelijk in Rome uit te komen …, waar Paulus vrijmoedig het evangelie verkondigde, tot aan het hof van de keizer. En sindsdien is het nog verder gegaan, op weg naar de einden van de aarde.
Ver weg!
Aan dat getuige zijn dat zo wezenlijk bij het kerk-zijn hoort, hebben we ook als Christelijke Gereformeerde Kerken een bescheiden bijdrage mogen leveren. Ik heb als adviseur van ons deputaatschap Buitenlandse Zending het voorrecht gehad een paar keer mee te mogen naar de verschillende gebieden waar vanuit onze kerken zendingswerk gedaan en ondersteund werd en wordt. De indrukken die je dan opdoet zijn geweldig: je ontmoet kerken die – verbonden aan onze eigen traditie – op een heel zelfbewuste en weloverwogen manier invulling geven aan het kerk-zijn. In hun context. Zoekend naar antwoorden op de vragen waarvoor zij vanuit hun specifieke context geplaatst worden. Waarbij ze als richtsnoer het Bijbelse spreken hanteren. Die reizen waren een ontdekking voor mij, in heel veel opzichten: omdat je gaat zien dat het evangelie van Jezus Christus met alle facetten die daarin verweven liggen, werkelijk een stevig handvat geeft op de vragen die – soms zo heel anders dan bij ons – opkomen.
Dichterbij dan gedacht!
Maar er is meer. En dan kom ik terug bij de uitdrukking die ik aan het begin van dit artikeltje aanhaalde. Want, was het vroeger zo dat de beweging vooral vanuit het Westen naar alle windstreken van de aarde ging, inmiddels is het zo geworden dat al die windstreken gewoon bij ons te vinden zijn. Het is letterlijk een werkelijkheid geworden: ‘de einden van de aarde zijn bij ons gekomen.’ Onze samenleving is pluraal geworden, en het woord ‘multicultureel’ heeft een duidelijke inhoud gekregen. Niet alleen in sociaal en cultureel opzicht, maar ook op het gebied van geloof en religie. We maken in ons eigen land, vooral in de grote steden, kennis met de grote wereldgodsdiensten. Maar we maken ook kennis met andere manieren en uitingen van het christelijk geloof.
Majority-world
Verschillende kerken vanuit wat wel genoemd wordt de majority-world, zijn inmiddels al verschillende decennia ook in Nederland vertegenwoordigd. Die uitdrukking ‘majority-world’ zet aan het denken. Ga eens na: in 1900 woonde 82 procent van alle christenen in Europa en Noord-Amerika. Rond 2010 woonde 62 procent van alle christenen wereldwijd buiten Europa en Noord-Amerika, in Afrika, en Azië. De verschuiving naar het Zuiden en Oosten is onmiskenbaar! Verschillende bronnen geven deze cijfers aan. Er wordt wel gezegd: het zwaartepunt van de christenheid ligt nu beneden de evenaar.
En daarvandaan komen heel wat mensen, christenen, hierheen. Soms heel bewust, omdat ook Nederland (en breder West-Europa) weer zendingsgebied aan het worden/geworden is. Zij komen om hier aan een ontkerkelijkend en in vele opzichten al verreweg ontkerkelijkt (Europa en) Nederland opnieuw de boodschap te brengen van Gods liefde in Jezus Christus. We maken het mee …! En wat doet het met ons?
Daarover de volgende keer!
J. van ’t Spijker, Hoogeveen