Zoals wel vaker bij grote rampen in de geschiedenis zijn er mensen die gelijk met de vinger naar God wijzen. ‘Het is een straf van God’, of: ‘Het is Gods vingerwijzing aan de wereld’. ‘Als God zo almachtig is, waarom laat hij dan het coronavirus zo huishouden’. En meer van dit soort zinnen komen voorbij in de media en in de gesprekken.
Ik moet dan altijd denken aan het voorbeeld van die hand met de beschuldigende wijsvinger gericht naar de ander, maar tegelijk met de overige vingers wijzend naar zichzelf. Hoe vaak kom je dat ook nu nog tegen. Iets daarvan proef ik in de reactie van de leerlingen van Jezus in Johannes 9.
Jezus liep verder en zag een man die al sedert zijn geboorte blind was. Zijn leerlingen vroegen: ‘Meester, heeft de man zelf gezondigd of is hij blind geboren doordat zijn ouders gezondigd hebben?’ ‘Nee,’ antwoordde Jezus. ‘Het heeft niets te maken met zijn zonden of die van zijn ouders. Maar door hem van zijn blindheid te genezen, toont God zijn macht.’
In Israël leefde heel sterk de gedachte dat rampen en menselijk lijden het resultaat waren van een of andere grote zonde die men had gedaan. Het werkte zelfs door op de kinderen. Als je zo naar de ander kijkt, tja, dan laat je hem daar toch gewoon zitten?
Voorlopig komt in dit verhaal de blinde man helemaal niet aan het woord. Hij roept Jezus niet, hij vraagt niets. Hij heeft nog niets in de gaten. Jezus loopt de tempel uit met zijn discipelen en blijft plotseling staan. Hij ziet daar vlakbij die blinde man op de grond zitten. Voordat Jezus naar hem toe kan lopen bestormen de discipelen hem met de vraag of dit de eigen schuld van de man is. Als dat zo is, dan kunnen ze toch gewoon doorlopen?
Jezus weet wel beter. Hij antwoordt klip en klaar: ‘Hij niet en zijn ouders ook niet. Gods werk moet door hem zichtbaar worden.’
De blindgeboren man heeft vanaf zijn geboorte een bestemming en het is bijzonder hoe je dat aan hem kunt merken.
Wanneer we het hele verhaal lezen zien we allereerst vier verschillende reacties.
- Zijn buren en al de mensen die hem kenden waren verbaasd en achterdochtig.
- De Farizeeën geloofden hem niet en stonden gelijk met hun vooroordelen klaar.
- Zijn ouders geloofden hem wel, maar hielden hun mond omdat ze bang waren uit de synagoge gezet te worden. Ze verscholen zich achter hun volwassen zoon.
- De genezen man werd een gelovige man. En hij hield dat vol, zijn geloof werd sterker en hij werd steeds moediger.
En wat een geweldige antwoorden geeft de genezen man. Hoe komt hij erop…..
Eerst neutraal: ‘Iemand die Jezus heet, smeerde wat modder op mijn ogen, tja, en toen moest ik me gaan wassen in Siloam en kon ik weer zien.’
Daarna heel kort: ‘Ik was blind en nu kan ik zien.’
Vervolgens met meer durf: ‘Ik blijf het niet herhalen, ik ben niet gek. Of willen jullie ook in Hem gaan geloven?’
Tenslotte houdt de genezen man voor al die hooggeplaatste Farizeeën een snoeiharde preek:
‘Ik vind het maar vreemd dat u niet weet waar Hij vandaan komt. Hij heeft nog wel mijn ogen genezen! Wij weten allemaal dat God niet naar zondaars luistert. Maar als iemand eerbied voor Hem heeft en doet wat Hij wil, luistert God wel. Nog nooit heeft iemand de ogen van een blindgeborene genezen. Als die man niet van God kwam, had Hij zoiets nooit kunnen doen.’
En de ziende blindgeborene wordt de synagoge uitgejaagd. Wat een tragische ontknoping. Jezus weet dat en zoekt de man even later op. Wat een zorgzaamheid. En wat een prachtige overgave van de genezen man aan zijn Heer en Heiland.
Vraag:
Wat leerden de discipelen hiervan? En wat kunnen wij ervan leren?
Het kwaad heerst in deze wereld. Het kwaad doet mensen oorlog voeren. Doet mensen virussen laten verspreiden. Ongehoorzaam zijn met soms fatale gevolgen. Maar ook kun je van deze geschiedenis leren dat je niet van alle ellende zomaar mag zeggen dat Gods werk erin zichtbaar moet worden. En je kunt en mag anderen niet veroordelen om het onheil wat hen overkomt. Het is niet altijd een straf, misschien is het soms wel veroorzaakt door eigen schuld of nalatigheid. Maar het oordeel ligt niet bij ons.
In het kwaad mag je wél de aanwezigheid van God ervaren. Door Zijn Geest ontvang je moed en vertrouwen. Wanneer we ons best doen te leven naar Zijn wil, bouwen we samen aan een betere wereld. Daar mogen we nu al mee bezig zijn en ooit zal het volmaakt en virusvrij zijn. Het kwaad verleden tijd en wij zullen bij Hem zijn.
Maar ik lees er nog een les in. Soms vraag je je weleens af: Hoe merk ik wat de Heilige Geest doet?
Nou, zoals het voorbeeld van de blindgeboren man. Iemand smeerde modder op zijn ogen en zei dat hij zich moest gaan wassen. En? Dat deed hij! Hij geloofde in zijn Heer. En kreeg de moed om open en eerlijk voor zijn geloof uit te komen. Geweldig toch!
Art van der Molen, Bierum