Dit is de titel van een boek van kookdominee Han Wilmink waarvan dit jaar bij uitgever KokBoekenCentrum Utrecht de vijfde herziene druk is verschenen. Van deze kookdominee heeft twee jaar geleden in de passietijd een aantal recepten uit zijn boek Koken met Passie in dit blad gestaan. Om de smaak te pakken te krijgen.
Over de schrijver. Han Wilmink is als predikant verbonden aan de pioniersplek van PKN te Wezep. Hij is de eerste predikant met een kookeiland in zijn kerk. Hij organiseert kook- en eetavonden voor groepen. Naast Bijbels Culinair verscheen van hem het al genoemde Koken met Passie (2016) en ook De smaak van de Amish (2015). Hij heeft Bijbels Culinair opgedragen aan zijn eerste moeder van wie hij zoals hij zelf zegt de passie voor voedsel moet hebben meegekregen en ook met dank aan zijn tweede moeder die hem de Bijbel leerde kennen.
Over dit boek. Het boek is breed met veel lof ontvangen. Ik geef een aantal reacties. Deze man heeft echt verstand van lekker eten. Han Wilmink heeft de gave om de eeuwenoude smaken in de bijbel over te brengen naar hedendaagse recepten en is daarnaast een vlotte verteller. Je hoeft echt geen kookgod te zijn om hemels te kunnen koken uit deze inspirerende culi-bijbel. Bijbels Culinair is een vol boek waar duidelijk met veel liefde aan is gewerkt. De auteur heeft veel research gedaan. En het Reformatorisch Dagblad is blij dat Jakobs rode linzenmoes er niet in ontbreekt. Kortom dit is een prachtig kook-, lees-, en kijkboek om cadeau te krijgen of te doen.
Het boek bevat tien hoofdstukken die gelinkt zijn aan een bepaalde periode uit de Bijbel. In elk hoofdstuk geeft Han Wilmink allerlei wetenswaardigheden over de tijd en informatie over diverse producten en daarbij uiteraard de recepten van een meergangenmenu of buffet. Het bereiden van de gerechten wordt op een heldere en humoristische manier beschreven, alsof de schrijver op pollepelafstand meekijkt.
In de inleiding merkt de schrijver op dat het hoofdkenmerk van religie in de ware zin verbindend werkt. Goede godsdienst sluit niet uit, maar haalt juist naar binnen: Wees welkom, samen bij God te gast. Een uitbater van een restaurant en van een kerk hebben dan ook meer met elkaar gemeen dan je zou vermoeden. Beiden hebben mijn volle aandacht en dus zat er voor mij weinig anders op dan beide te verbinden. Dat gebeurde in Zuidlaren. Gereformeerden en hervormden kwamen samen in de keuken van de katholieke kerk om met elkaar Bijbels culinair te koken en te eten. Het begon als een ‘kookclubje van de dominee’ maar het groeide uit tot een serieuze gemeente-activiteit in het kader van Toerusting en Vorming. Weer eens wat anders dan al dat vergaderen. Ik ontdekte dat ik niet alleen theologisch, godsdienstig wat te vormen en toe te rusten had, maar ook culinair. Op beide terreinen voelde (en voel) ik mij als een man met een missie.
Je kan de Bijbel uiteraard niet letterlijk als een kookboek gebruiken, omdat simpelweg de kant-en-klare receptuur ontbreekt. Maar de archeologie heeft al wel veel aan het licht gebracht over de voedingsgewoonten van lang geleden. Bovendien zijn de huidige voedingspatronen in het Midden-Oosten het resultaat van een lange geschiedenis. En wie met enige kennis van zaken het eet- en drinkspoor terugvolgt, kan zich zo een beeld vormen van de keuken in Bijbelse tijden. Maar Han Wilmink heeft niet de pretentie te beweren, dat Abraham hetzelfde gegeten zou hebben als in het vijfgangenmenu dat in dit boek aan hem is opgedragen.
In de Bijbel is het Koninkrijk van God ondenkbaar zonder de gemeenschappelijke maaltijd. Het beeldende visioen van Jesaja 25 is niet gegeven om passief naar te smachten, maar wel om actief te verwachten, samen bij God te gast:
Op deze berg richt de Heer van de hemelse machten voor alle volken een feestmaal aan: uitgelezen gerechten en belegen wijnen, een feestmaal rijk aan merg en vet, met pure rijpe wijnen. Op deze berg doet God de HEER voor altijd de dood teniet. Hij wist de tranen van elk gezicht, de smaad van zijn volk neemt Hij van de aarde weg – de HEER heeft gesproken.
Han Wilmink, Bijbels Culinair, KokBoekencentrum Non-fictie: Utrecht 2021, 256 blz., € 29,90, ISBN 9789043533775
Gurbe Huisman, Winschoten