Binnenkort herdenken we de doden die vielen in de strijd om de vrijheid. Een dag later vieren we het bevrijdingsfeest. Vrij, waarvan? Van onderdrukking of overheersing door een vreemde mogendheid, maar ook vrijheid van geweten, vrijheid van meningsuiting, vrijheid van geloof. Wat is daarvan in de tijd na de oorlog terechtgekomen? Ja, we leven in een democratie, dat wil zeggen: in een democratie beslist de meerderheid, maar houdt daarbij rekening met de minderheid. Ook met het geweten van de minderheid. Maar is het tegenwoordig niet meer een ‘dictatuur van de meerderheid’? Je mag alles zeggen, vrijheid van meningsuiting heet dat. Echter dat is in veel gevallen verworden tot schelden, liegen en beledigen. Je hoeft maar hier en daar een forum op internet te openen of de scheldwoorden aan het adres van -wie dan ook- vliegen je om de oren.
Een ander voorbeeld is de wet waarin het recht op abortus en euthanasie zijn vastgelegd. Een arts of een verpleegkundige hoeven hier formeel niet aan mee te werken. In de praktijk werkt dat soms toch anders en ervaren ze vaak een zware morele druk of ze worden afgewezen voor bepaalde functies.
Is dat nu de vrijheid waar in de oorlog voor gestreden is?
Toch hebben we het hier in het Westen nog goed en daar mogen we voor dankbaar zijn. We kunnen vrij ons geloof belijden, straks weer samen naar de kerk gaan, ook al worden we soms gezien als naïeve mensen die nog in sprookjes geloven.
Er zijn heel veel plekken op de wereld waar je niet alleen uitgescholden en beledigd wordt om je mening of je geloof, maar waar je ook fysiek slachtoffer wordt. Je wordt in de gevangenis gegooid, gemarteld, je moet soms je geloof met de dood bekopen. Denk aan een land als Pakistan, met zijn blasfemiewet. Als de buurman of een collega een hekel aan je heeft, kan hij je aangeven bij de autoriteiten, zodat je in de gevangenis belandt en waarschijnlijk de doodstraf zult krijgen. Denk ook aan Noord-Korea, en aan al die landen met een totalitaire overheid, waar een afwijkende mening niet getolereerd wordt. We moeten die mensen, en in het bijzonder onze broeders en zusters, niet vergeten in ons gebed.
Zo herdenken we 4 mei de gevallenen, op 5 mei vieren we het bevrijdingsfeest. Dus dankbaarheid én droefheid in deze toch al moeilijke periode, waar het uitzicht vaak verduisterd lijkt, maar waar we als christenen gelukkig mogen uitzien naar een betere toekomst.
Janneke van der Molen, Bierum