Een bijzondere vrouw in de Bijbel
Bij de Joden is het boek Ruth een feestrol. Daarmee wordt bedoeld dat het boek op een feestdag wordt gelezen. Bij het boek Ruth gebeurt dat met Pinksteren. Dan, elk jaar weer, wordt het boek Ruth voorgelezen in de synagoge.
Pinksteren is bij de Joden een oogstfeest. Er wordt gevierd dat de hele oogst binnen is na 7 weken en dan is er een groot feest. Maar waarom wordt dan het boek Ruth gelezen als er een oogstfeest is? Een van de verklaringen kan zijn dat het oogsttijd is wanneer Naomi en Ruth aankomen in Betlehem.
Het boek Ruth heeft als thema hoe je omgaat met familieleden die in armoede leven. Dit wordt ook wel ‘losserschap’ genoemd. Als je de wet van Mozes leest, kun je daarin lezen dat je voor hen moet zorgen en nog meer van zulk soort regels. In het boek wordt dit heel praktisch gemaakt. Je zou het boek Ruth ook wel een novelle kunnen noemen, oftewel een korte roman. Dat is omdat het boek maar een paar pagina’s heeft, maar ook omdat het boek knap is geschreven en het verhaal helder is opgebouwd. Het verhaal begint ermee dat Naomi met haar gezin naar Moab verhuist omdat er een hongersnood is in hun eigen land. In Moab trouwen de zonen met Moabitische vrouwen. Maar na een tijdje overlijdt de man van Naomi en ook haar zoons overlijden. Dan hoort Naomi dat de hongersnood in Juda voorbij is en besluit ze weer terug te gaan naar haar eigen volk en land. Ruth gaat met Naomi mee, terwijl die er al een aantal keren op heeft aangedrongen dat ze niet mee moet gaan, maar naar haar eigen land teruggaan moet. Ruth doet dit niet en dan komt de welbekende uitspraak uit Ruth 1, namelijk vers 16. Hier staat: ‘waar u gaat, zal ik gaan, waar u slaapt, zal ik slapen; uw volk is mijn volk en uw God is mijn God.’
Dit is een hele bijzondere uitspraak die Ruth doet, terwijl ze zelf de God van Israel eigenlijk niet kende. Blijkbaar heeft ze wel iets van de God van Israel begrepen in haar omgang met haar schoonfamilie. Ik denk ook dat veel van ons dit niet zo gemakkelijk zouden zeggen en maar gewoon terug zouden gaan naar ons eigen land en niet zo’n onzekere toekomst tegemoet zouden gaan. Ik zou er in ieder geval wel even over na moeten denken voordat ik zo’n stap zou nemen, maar Ruth gaat gewoon. Uiteindelijk zal ze rijk gezegend worden door God, maar op dat moment weet ze daar nog niets van.
Als ze aangekomen zijn in Betlehem is het oogsttijd en wil Ruth aren gaan rapen op het land. Ze gaat naar een akker. Als ze weer thuiskomt zegt Naomi dat ze op het land van Boaz is geweest en die is familie. Als Boaz haar ziet, spreekt die haar aan en geeft haar een aantal tips en zegt tegen zijn mannen dat ze wat extra moeten laten vallen, Ruth heeft dan ook veel aren geraapt aan het eind van de dag. Op een dag zegt Naomi tegen Ruth dat ze aan de voeten van Boaz moet gaan liggen en als hij dan wakker wordt, zal hij wel tegen haar zeggen wat ze moet doen. Ruth doet het en als Boaz wakker wordt, vraagt Ruth hem of hij wil optreden als haar losser.
Boaz wil dat en gaat de volgende dag naar de poort. Daar zaten in die tijd de stadsoudsten en werden de belangrijke dingen besloten. Daar blijkt dat er nog iemand is die ook als losser kan optreden, maar die wil het niet doen. Dus wordt Boaz de losser van Ruth en krijgt hij de sandaal van de andere man. Dat was vroeger het teken als een dergelijk iets rechtsgeldig gemaakt moest worden. Ruth en Boaz trouwen en krijgen een kind die ze Obed noemen.
Zo schenkt God Ruth en Naomi na een moeilijke tijd met verdriet en dood, een positieve wending. Misschien is dit ook een leerpunt voor ons als er verdriet is. En dan is het echt niet om er makkelijk over te doen, maar probeer positief te blijven.
Laura van Putten