Kerkmuziek - van alle tijden en alle plaatsen
Een gemeenteavond met een film over: kerkmuziek – van alle tijden en alle plaatsen.
Een film, twee uur lang, op een groot scherm. Prachtig lijkt me dat.
Kijkt u met me mee?
De film begint met Jubal, de eerste muzikant op aarde (de vader van allen, die citer en fluit bespelen).
Je kunt prachtig zien hoe ze in de tijd voor de zondvloed muziekinstrumenten maken.
En als ze samen spelen, klinkt het mooi, zo in de open lucht.
Dan komt David.
Geweldig wat kan die jonge knul mooi op de harp spelen.
Ik houd meer van orgels, maar dit is ook gaaf.
Geen wonder dat hij op jonge leeftijd al aan het hof van de koning speelde.
Echt een natuurtalent, die David.
En in zijn tijd werden er veel muziekinstrumenten gemaakt.
Ook werd er veel muziek en liederen geschreven.
Ineens een enorm orkest op het scherm.
Bazuinen, harpen, citers, tamboerijnen, fluiten, cimbalen, ….
Ik schrik ervan, zo indrukwekkend is het.
De film wordt interactief. Wij, in de zaal, mogen meezingen.
En we zingen Psalm 150. Magnifiek, samen zingen met zoveel instrumenten erbij.
We zien de inhuldiging van de tempel, met koning Salomo.
Wat een pracht en praal! En wat een zang en muziek! Massale tempelkoren.
Hemelvaartsdag op Urk (alle Urker koren zingen in de visafslag) is er niks bij.
Ze konden er wat van in die tijd!
Dan ineens, een massa mensen. De Pinkstergemeente, duizenden mensen.
Ze zingen lofliederen.
Je krijgt er de koude rillingen van over je rug, zoveel mensen, die samen Gods lof zingen.
Prachtig!
Weer een grote sprong in de tijd.
De vroege Middeleeuwen.
Kerkkoren zingen in het Latijn. Ik ben geen Latinist, ik kan het niet verstaan.
Maar het klinkt wel heel eerbiedig. Muziekinstrumenten zie ik trouwens weinig meer.
Jammer eigenlijk…
Dan de tijd van de Reformatie. De taal van de liederen is veranderd.
Ik hoor Engels, Duits en Frans, sommige zinnen kan ik zelfs verstaan.
En sommige melodieën zijn ook herkenbaar.
Ik zie steeds vaker orgels in de kerken. Gelukkig, want ik houd van orgels.
We zien Bach bezig. Kerkmuziek componeren. Onder andere de Mattheus-passion.
En we horen de jonge Johan Sebastiaan, oefenen op het kerkorgel in Eisenach.
We komen dicht bij huis.
Ik hoor steeds meer psalmen en liederen, die we nog steeds hebben.
Ze worden herkenbaar: Petrus Datheen en Johannes de Heer.
De mensen in de zaal beginnen zachtjes mee te neuriën.
Dan het millenniumjaar, 2000.
Jonge jongens en meisjes van 15, 16 jaar begeleiden op machtige kerkorgels de gemeentezang.
Ze spelen bijna alles uit het hoofd. Psalmen, en als tussenspel ineens een mooi opwekkingslied.
De eerste worden hardop meegezongen, de tweede zachtjes meegeneuried.
Maar die jonge organisten, daar geniet ik van. Echte natuurtalenten, net als David.
De film laat in één keer andere delen van de wereld zien. Indonesië, Brazilië, Rusland, Zuid-Afrika, Nieuw Zeeland, China, New York, Ethiopië, Noord-Korea, Jeruzalem….
Overal zingende christenen. Ze doen het allemaal verschillend.
In sommige liederen herken ik wat, maar meestal niet.
Vaak hoor ik slagwerk, trommels en blaasinstrumenten. Mooi klinkt dat, zo samen.
En dan die Afrikanen, mooie mensen zijn dat.
En ze bewegen ook zo gemakkelijk met de muziek mee, alsof het ze geen moeite kost.
Je ziet zo dat ze blij zijn, het straalt ervan af. Blijde christenen, mooi is dat…
Dan … ineens wordt het stil. We zien een illegale huisgemeente in China.
Kleine mensen, opgepropt in een klein huisje, ergens achteraf.
Ze praten en zingen zacht. Indrukwekkend zacht…
Ik zie blijheid en verlangen, maar ook angst in hun ogen.
Ik word er echt even stil van.
De film eindigt met een Praise-avond. Een geweldig groot pijporgel. Gelukkig!
Een flink orkest, een drumstel, veel slagwerk en blazers en ook gitaren.
Veel mooie liederen. ‘k Stel mijn vertrouwen op de Heer mijn God, in canon.
En jong en oud zingt enthousiast en ook vol eerbied mee.
Ook wij in de zaal, tijdens de gemeente-avond. Ook het einde van de film is interactief.
Ineens schieten mij die paar woorden door het hoofd: … de kerk,… daarboven, hierbeneden …
De gemeenteavond is afgelopen. Jammer, het was maar een film!
Maar ik heb wel veel geleerd, die avond.
Over kerkmuziek, hoe ze het in andere tijden deden en op andere plaatsen doen.
Wat heeft God toch een mogelijkheden gegeven, om Hem te loven en te prijzen!
Dronten
Wiggele Oosterhoff
Overgenomen uit:
Los-vast, van ont-moeten naar verbondenheid, Wiggele Oosterhoff (Boekscout.nl, 2007)