De arme mensen in onze samenleving verdienen onze speciale zorg. Dat is niet alleen een verantwoordelijkheid die we dragen, het is ook christelijke plicht. Op dagen als biddag mogen we ons bewust zijn van al het goede dat we van God ontvangen, maar tegelijkertijd mogen we ook nadenken over het uitdelen. Al het goede dat ons gegeven wordt, moeten we delen met onze naaste. Dat is zelfs essentieel. Daarmee ontfermen we ons niet alleen over onze naaste, we dienen er op een belangrijke manier God mee. De Voedselbank is wat dat betreft een prachtige instelling: de direct gegeven steun biedt verlichting aan de armen en meest kwetsbaren in onze samenleving.
Ontferming over de armen en zwakken in de samenleving is een met regelmaat terugkerend thema in de Bijbel. In diverse gelijkenissen spreekt Jezus de rijke mensen erop aan oog te hebben voor de kwetsbare burgers. Treffend is het verhaal in Lucas 16 waarin de bedelaar Lazarus bij een rijke man voor de poort van zijn huis wordt gelegd. In die tijd was het heel gewoon dat de rijke burgers de zorg voor de minder bedeelden op zich namen. De rijke man in dit verhaal bekommert zich echter niet om de bedelaar. Als beiden zijn gestorven vindt de arme Lazarus troost in de schoot van Abraham, terwijl de rijke hevig gekweld wordt in de dodenrijk.
In het Bijbelboek Ruth komt de zorg voor de arme mensen zeer duidelijk naar voren. Zoekend lopen zij over de akker om de gevallen korenaren op te rapen. Juist voor hen worden de hoeken van de velden niet gemaaid. Ook in Jesaja klinkt een duidelijke oproep: 'Is het niet: je brood delen met de hongerige, onderdak bieden aan armen zonder huis, iemand kleden die naakt rondloopt en je bekommeren om je medemensen?' Matteüs 25 spreekt over het eten geven aan de hongerigen en Jezus zegt erover: 'Alles wat jullie gedaan hebben voor één van de onaanzienlijksten van mijn broeders en zusters, dat hebben jullie voor Mij gedaan.' Oog hebben voor elkaar en delen van je rijkdom: als christen kun je er simpelweg niet omheen.
Stille armoede
Voedselbank Nederland telt anno 2014 bijna 150 aaneengesloten voedselbanken, verspreid over heel Nederland. Het aantal cliënten steeg vorig jaar gemiddeld met 25 tot 35 procent. De Voedselbank Midden-Drenthe (actief in de gemeentes Aa en Hunze, Assen, Midden-Drenthe en Tynaarlo) telt momenteel 450 cliënten. Dat aantal stijgt nog altijd wekelijks. Coördinator Gerard Nienhuis: 'Er is ontzettend veel stille armoede, maar de samenleving weet het vaak niet. Het is een groot misverstand dat mensen eenvoudig voor onze hulp in aanmerking komen. Vaak hebben mensen een hele geschiedenis achter zich, voordat ze bij ons aankloppen. De drempel van schroom zijn ze door tegenslagen en dramatische ervaringen allang voorbij. Dat wil niet zeggen dat het niet moeilijk is voor ze om naar de Voedselbank te gaan. Veelal met lood in de schoenen melden ze zich voor de eerste keer voor een voedselpakket.'
De betrokkenheid van de samenleving bij de Voedselbank Midden-Drenthe is ontzettend groot. Nienhuis is er zeer tevreden over. 'We hebben zeer goede contacten met middenstanders, agrariërs, supermarkten en verenigingen. In de loop der jaren zijn er al verschillende spontane inzamelingsacties gehouden. De voedselbank wordt omarmd door de bevolking en dat is prachtig om te zien. Ik schat dat 80 tot 90 procent van de kerken daadwerkelijk meehelpt aan het bijeenbrengen van voedsel. Maandelijks vindt er hierbij een inzameling plaats onder de leden. We hebben een rooster gemaakt voor een aantal vrijwilligers, die vervolgens de kerken bij langs gaan en de etenswaren verzamelen. Dat werkt geweldig goed.'
Dat het draagvlak zo ontzettend groot is, is een kwestie van de lange adem. Nienhuis: 'Er is zeker sprake van een sneeuwbaleffect. Nadat we een open middag hebben gehouden voor de diaconieën en de sociale partners is het balletje gaan rollen. Politici dragen ons een warm hart toe en de gemeentebesturen steunen ons, onder meer met subsidiegelden. De Voedselbank beklijft goed, bij alle lagen van de bevolking. Kerken melden zich regelmatig bij ons om een PowerPointpresentatie, organisaties en particulieren steunen ons met acties. Er zijn doorlopend initiatieven. Er is nu zelfs een stichting in oprichting, ter ondersteuning van het werk van de voedselbank. De betrokkenheid is hartverwarmend.'
Verdere groei
Nienhuis verwacht ook in de toekomst verdere groei van het cliëntenbestand. 'De overheid trekt zich steeds verder terug als zorginstelling en verantwoordelijkheid verschuift zich verder naar de maatschappij. De druk op de burgers om voor elkaar te zorgen wordt steeds groter. Door de verwachte groei zullen we straks een grotere accommodatie moeten hebben, meer etenswaren moeten inzamelen en steeds meer vrijwilligers moeten inschakelen. En natuurlijk: in een welvarend land als Nederland zou een Voedselbank niet nodig moeten zijn, maar het is wel de realiteit.'
De voedselhulp is bij de arme gezinnen ontzettend goed op z’n plek, weet Nienhuis. Het maakt hem blij en geeft hem voldoening. 'Laatst kregen we een prachtige kaart van één van onze cliënten. Ze was zeer dankbaar voor onze hulp. Het had haar en haar gezin door een zware, moeilijke periode geholpen. En daar doen we het voor. Om te beseffen dat we gezinnen zo fantastisch kunnen helpen, dat maakt het werk van de voedselbank zeer dankbaar.'
Henri Scholing, Noordscheschut