In de jaren zestig van de twintigste eeuw zette een jonge generatie zich af tegen de gevestigde maatschappij. Volgens hen had iedereen recht op genot en zelfontplooiing, op authenticiteit. In de praktijk was dit geluksideaal fallisch van aard. Dat wil zeggen dat mannen het onder andere misbruikten om vrouwen in bed te krijgen.
Dit geluksideaal is gebleven, maar de betekenis is ingrijpend veranderd. Het is in dienst komen te staan van macht en rijkdom. In bedrijven wordt het toegepast om de
werknemers zo gek te krijgen dat ze – echt - altijd voor de zaak beschikbaar zijn. En hen te doen geloven dat dit het echte leven is. Wie dit niet kan zien als het grote genieten, is alleen maar waard om ontslagen te worden. Dit leidt in werkelijkheid echter tot een burn-out samenleving.
Als grote voorbeeld van dit kwalijke en misleidende geluksideaal voert de auteur Donald Trump ten tonele. Volgens Trump kan iedereen het maken in zijn leven, als hij dat maar wil. Zijn leermeester in deze is Norman Vincent Peale, de Amerikaanse dominee die De kracht van positief denken schreef. Volgens dit denken zal degene die de drieslag ‘bid, visualiseer en realiseer’ volgt, bereiken wat hij wil. De anderen zijn losers. Deze aanpak is in werkelijkheid onmenselijk, want normaliseert uitbuiting en ongelijkheid. Deze individuele zelfverwerkelijking richt de wereld te gronde.
Cederström pleit voor mededogen, gelijkheid en trouw aan de waarheid. Hij doet een oproep om liefde, vriendelijkheid en solidariteit in praktijk te brengen. Om zowel het geluk als de kwetsbaarheid van andere mensen serieus te nemen. Met hart en oog voor mensenrechten en gerechtigheid. Een boek dat inzicht geeft en een behartigenswaardige boodschap heeft.
Amersfoort, D. Visser
Carl Cederström, Ons geluksideaal, Een nieuwe blik op een versleten idee, uitgegeven bij Ten Have, 2018, Utrecht, ISBN 9789025906740, 176 pagina’s, prijs € 18,50,