Hebben jeugdwerk, Jona, de coronacrisis en de klimaatcrisis iets met elkaar te maken?
Coronacrisis
We zijn aan de start van een bijzonder kerkelijk seizoen. Het vorige seizoen had door de coronacrisis een raar staartje. Eerst moest alles online en net voor de zomervakantie kon er weer het een en ander. Als CGJO hebben we onze kerken van harte gestimuleerd om iets te doen met onze jeugd.
Wat gaat ons het komende kerkelijke seizoen brengen? Kan het jeugdwerk weer gewoon draaien? Kunnen we als jeugdwerkadviseurs weer jeugdleiders en ouders toerusten? Of komt er een tweede golf en komen we weer op slot te zitten?
Ik weet niet wat voor type u bent. Maar ik ben er één die al die verandering en onzekerheid maar lastig vindt. Het liefst zou ik willen dat morgen alles weer oud en vertrouwd is. En dat we netjes en precies kunnen plannen wat we het komende halfjaar gaan doen om ons daar vervolgens op voor te bereiden.
Deze maand wordt in veel kerken gebruik gemaakt van de startmap van de CGJO, waarin het verhaal van Jona centraal staat. Het zou me niets verbazen als Jona ook zo’n type is die al die ongevraagde veranderingen in zijn leven maar wat lastig vindt. Als hij een opdracht van God krijgt die zijn leven (tijdelijk) op zijn kop zet, steekt hij zijn kop in het zand. Of beter gezegd: hij gaat liggen maffen in een schip terwijl een storm het bijna tot zinken brengt.
Klimaatcrisis
Tijdens de ontwikkeling van de handreiking voor de startzondag viel het ons op hoe grote plek de natuur in het Bijbelboek Jona heeft. God stuurt een storm die Jona bedreigt en een vis die hem redt. Wanneer de boodschap van Jona aankomt in Ninevé, moeten op bevel van de koning ook de dieren vasten. En als Jona op de ondergang van Ninevé zit te wachten leert God hem een belangrijke les door middel van een wonderboom en een worm.
Een van de lijnen die we hieruit hebben getrokken in de handreiking is: Hoe gaan wij om met de schepping? Zien we het veranderende klimaat als een crisis? Of ontkennen we het probleem en sluiten we onze ogen, net als Jona?
Tijdens de lockdown zagen we veel positieve gevolgen voor de natuur. De lucht was schoner. Dieren hadden meer ruimte, vanwege het afgenomen verkeer. Ook genoten veel mensen meer van de natuur in hun omgeving, omdat ze verder nergens naartoe konden.
Toen Ninevé werd geconfronteerd met dreigende verwoesting, kondigde de koning maatregelen aan: vasten voor mens en dier. Toen wij geconfronteerd werden met een gevaarlijk virus, nam de regering vergaande maatregelen en de meeste mensen hielden zich eraan. En wat doen we met de slow-motion klimaatcrisis? Zorgen we als een goede rentmeester in actie of hebben we als de kikker in een pan op het fornuis niet in de gaten dat het te warm wordt? Voor de klimaatcrisis bestaat geen groepsimmuniteit, niets doen is geen optie.
Jeugdwerkcrisis
Als CGJO zijn we er het komende seizoen weer van harte voor de jeugd. Zij hebben het niet makkelijk in deze tijd, maar tonen tegelijk ook vaak veel veerkracht. Want wat blijft er over van onze geloofspraktijk als kerkgang en kerkactiviteiten wegvallen? Hoeveel verbinding hebben we met elkaar?
Ik hoor mooie verhalen van ouderen die elkaar opbellen. Ik hoor mooie verhalen van jeugdleiders die met de beperkte middelen die ze hadden toch contact hielden met de jongeren. Ik hoor mooie verhalen waarbij ouders in het thuisonderwijs ook het bijbelonderwijs serieus namen.
Maar de ander kant was er ook. Kerken waarbij de fut ontbrak om iets op poten te zetten. Het liep allemaal al zo moeilijk en nu wisten ze het echt niet meer. Als CGJO zijn we er om te inspireren, bemoedigen en toe te rusten. Zit je er even doorheen, bel of mail gerust. Heb je een vraag, laat het weten. Of een mooi idee: we delen het graag met anderen.
Het boek Jona eindigt met Gods vraag: ‘Als jij al verdriet hebt om die wonderboom, waar jij geen enkele moeite voor hebt hoeven doen en die jij niet hebt laten groeien, een plant die in één nacht opkwam en in één nacht verging, zou ik dan geen verdriet hebben om Nineve, die grote stad, waar meer dan honderdtwintigduizend mensen wonen die het verschil tussen links en rechts niet eens kennen, en dan nog al die dieren?’
Mooi eigenlijk: Als ik teleurgesteld ben vanwege die training die niet door kon gaan. Als een jongere baalt van zijn sobere diploma-uitreiking. Als u verdriet heeft om een verlies van een dierbare. Weet dan dat God met ons verdriet heeft, met alle mensen én dieren.
Een gezond en gezegend seizoen toegewenst.
Kasper van Helden
Jeugdwerkadviseur bij de CGJO