‘Kerk zijn is aanpassen’
Op zondag 25 oktober was het 50 jaar geleden dat ds. Renger van de Kamp bevestigd werd als predikant van de gemeente van Stadskanaal. Genoeg reden voor een artikel in de rubriek Spotlight. Op mijn mail met de uitnodiging een artikeltje te leveren kwam een duidelijk antwoord. Mijn collega was niet van plan iets over zichzelf te schrijven. Als ik iets wilde weten, dan kwam ik maar langs. Altijd welkom. En zo fiets ik door het mooiste wijkje van Hoogeveen naar de mooie bungalow waar de familie Van de Kamp woont.
Op de bank beland, vraag ik naar stichtelijke woorden of wijze lessen. Die hoef ik niet te verwachten. Maar zonder al te veel vragen en onder het genot van een heerlijk kopje koffie, komt er wel een heel verhaal. Met af en toe een aanvulling of kleine correctie van Marry. Het is samen te vatten in een aantal kernbegrippen.
Noorden
Wat in eerste instantie opvalt, is dat Hagenees Van de Kamp op de periode in Veenendaal (van 1988-1997) na zijn hele werkzame leven in de noordelijke provincies heeft gewerkt. Vijf jaar Stadskanaal – waar de beide kinderen, Nicoline en Wouter Heino, werden geboren – dertien jaar Leeuwarden en tien jaar Hoogeveen. Het was in het noorden altijd goed. Hij heeft er met veel plezier en vreugde gewerkt. Het paste hem goed. Hij is zelf altijd open en recht door zee. Je weet precies hoe het ervoor staat. En zolang je werkelijk betrokken bent op mensen kunnen ze best met het Haags accent (dat hij nooit verloren heeft) omgaan. Het is altijd goed geweest in het noorden. Zo goed, dat ze er zijn gebleven. Van de Kamp was zelf al die verhuizingen niet direct zat, maar zijn vrouw was duidelijk. Dit keer mocht zij beslissen: ze bleven in Hoogeveen.
Marry mag hier natuurlijk niet ongenoemd blijven. Leven in de pastorie doe je samen. En de predikantsvrouw was er altijd in ondersteunende zin. De deur van de pastorie stond altijd open, mensen waren welkom. Het organiseren en in beweging zetten van mensen zijn bijzondere kwaliteiten van Marry. Geld inzamelen voor de nieuwbouw van de kerk of voor goede doelen, dat kun je aan haar overlaten.
Zonder de andere gemeenten tekort te doen was het volgens hen allebei in Leeuwarden het beste. Het was een rijke en gezegende periode. Ook een periode met veel verdriet. Hun zoon Wouter werd in Leeuwarden ziek en is niet meer beter geworden en – inmiddels in Veenendaal – overleden. Het speelt een zeer grote rol in hun leven samen. Het tekent de tijd in Leeuwarden en in Veenendaal, maar ook in dat verdriet hebben ze de aanwezigheid van de Here steeds mogen ervaren.
Collega’s
Op Leeuwarden wordt het best teruggekeken. Een mooie tijd met een voor de gemeente vruchtbare samenwerking met collega Plantinga. Dat samenwerken is typerend voor Van de Kamp. Ook in zijn eerste gemeente in Stadskanaal, begin jaren zeventig, had hij intensief contact met collega’s uit de buurt. Collega’s Bakker (Onstwedde) en Last (Mussel) zaten elke week met Van de Kamp samen om preken voor te bereiden en theologie te bespreken. Juist door met elkaar te praten en te discussiëren, houd je elkaar scherp. Zowel in Leeuwarden als in Veenendaal en Hoogeveen waren er in alle gemeenten na Stadskanaal collega’s om mee samen te werken. En tot op de dag van vandaag is er veel contact met anderen. Juist om samen de Schrift te bestuderen. Want dat is waar het hart van Van de Kamp voor klopt: de Schrift. In de prediking en in het gesprek. Met collega’s en juist ook met gemeenteleden. Om te doen wat in de zondagse diensten niet kan: in gesprek te gaan. Om vragen te stellen aan elkaar en samen op zoek te gaan naar antwoorden.
Apeldoorn
Hobby’s heeft Van de Kamp eigenlijk niet. Alleen lezen. Over geschiedenis (de Tweede Wereldoorlog), maar meer nog over theologie. Dat is na het emeritaat gebleven. Direct na zijn emeritering ging Van de Kamp terug naar Apeldoorn voor een vervolg op de studie. Het doctoraal werd gedaan op het gebied van het Nieuwe Testament. En daarna bleef hij betrokken op de TUA. Hij was tien jaar curator en gaf in die periode ook wat colleges Nieuwe Testament. Fantastisch vond hij dat. Een hele fijne tijd, met in Apeldoorn een hele goede sfeer. Dat betekent niet dat je het dan altijd in alles met elkaar eens bent, maar wel dat je ruimte hebt om je mening te geven en dat je samen zoekt naar goede, zegenrijke wegen.
Dat is de taak van de kerkelijke gemeente. Je kunt het niet over alles eens zijn. Maar je moet elkaar wel steeds weer zoeken. Iedereen moet zich aanpassen. Van de Kamp zelf is zeer liturgisch ingesteld en zou het liefst een cantate van Bach laten horen in de kerk. Dat kan niet. En dat hoeft ook niet. De taak van de kerk is om als gemeente op zoek te gaan naar hoe je samen God kan dienen. En dat is ook de taak van een landelijk verband. Juist op gebied van homoseksualiteit en vrouw en ambt heb je de taak om er samen uit te komen en elkaar de ruimte van de Schrift te geven. Immers, niemand ‘beschikt over’ het Woord en weet precies wat de Here ons bedoelt te zeggen. Accepteer dat en kijk waar je dan – samen zoekend – met het Woord uitkomt. Of dat een wijze les is, dat mag de lezer voor zichzelf uitmaken.
Wouter Moolhuizen, Hoogeveen