Op onze redactievergaderingen van het ‘Kerkblad voor het Noorden’ wordt altijd een stapeltje boeken uitgedeeld. Het is zaak om dan niet te begerig te zijn. De bedoeling is natuurlijk dat de uitgedeelde boeken gerecenseerd worden. Ik was zeer dankbaar dat de mederedactieleden mij het boek ‘Hij is goed, hij is de Koning’ van Wolter Rose gunden. De auteur is hoofddocent Semitische Talen en Culturen aan de Theologische Universiteit in Kampen. Ik ben al een tijdje gefascineerd door deze Kamper taalkundige. Daar steekt onder andere wat jaloezie achter, of misschien kan ik beter zeggen, verlangen. Wat had ik graag Hebreeuws, Aramees en Grieks geleerd. Het heerlijke Woord van God lezen in de taal waarin het geschreven is.
De taal die Jezus sprak en de taal waarin de apostelen predikten. Het is er niet van gekomen. Toch kun je er soms een beetje bij in de buurt komen. Zo heb ik een bijzondere vriend, een gepensioneerde schoolmeester die ook een tijdje theologie heeft gestudeerd. Na zijn pensioen is hij naar zijn vroegere liefde teruggekeerd en zit nu als een oude rabbijn de hele dag gebogen over zijn Hebreeuwse Bijbel. Tientallen mensen op Urk heeft hij inmiddels de beginselen van de gewijde taal bijgebracht. Ook voor mij is hij een vraagbaak. ‘Hoe staat dat er nu precies, Wim?’ Al meer dan vijftig jaar trekken we samen op. Met Walter Rose voel ik me ook verbonden, maar ik heb hem nooit ontmoet. Het gaat in zijn geval niet alleen om zijn passie voor de klassieke talen, er is nog iets. Rose heeft een homoseksuele oriëntatie. Hij vind dat daar onbevangen over gesproken moet kunnen worden, maar hij vindt ook dat we onbevangen naar de Bijbel moeten luisteren. En daar ontdekt hij geen ruimte voor de homoseksuele praxis. Daarmee hoort hij in zijn kerk, en niet alleen daar, niet tot de meerderheid. Een groot deel van het boek ‘Hij is goed, Hij is de Koning’, gaat over dit gevoelige onderwerp. Ik ben heel erg benieuwd.
Het boek is een verzameling van artikelen en toespraken die de auteur de afgelopen 25 jaar heeft geschreven en gehouden. Ze zijn gerangschikt in vier hoofdstukken: ‘Zacharia en de Koning’, ‘De Hebreeuwse taal’, ‘Evangelie en seksuele diversiteit’ en tenslotte ‘Het Evangelie van Gods glorie’.
Grondtaal
Laten we beginnen met het deel over die mooie Hebreeuwse taal. De auteur houdt een vurig pleidooi voor het beheersen van de grondtalen door predikers. Hij ondersteunt zijn verdediging met een stevige uitspraak van Luther. ‘Zo lief als ons het Evangelie is, laten we met zoveel ijver de wacht houden bij de talen. (…) Dit is zeker: waar de talen niet blijven, zal uiteindelijk het Evangelie ten onder gaan’. ‘Elke generatie moet weer terug naar de bron’. Studie van de oorspronkelijke tekst als startpunt van de prediking van de Schrift getuigt van respect voor de wijsheid van God, die ons de bijbel in deze vorm gegeven heeft’.
Zegen
Boeiend is ook de uiteenzetting over de Aäronitische zegen uit Numeri 6, 24-26 . ‘Krijg je na de dienst Gods zegen echt mee? Of vormt de zegen “alleen maar” een wens?’ De auteur geeft er een overtuigend antwoord op.
Seksuele diversiteit
Deel drie van het boek gaat dus over ‘Evangelie en seksuele diversiteit’. Spannend. Het is voor de auteur niet zomaar een interessant of omstreden onderwerp, het is voor hem, vanwege zijn eigen seksuele oriëntatie, een onderwerp van heel groot belang. Nadat hij zijn identiteit ontdekte vroeg hij zich af ‘wat wil ik eigenlijk met mijn homoseksualiteit en wat wil God?’ ‘Ik heb indertijd van alles en nog wat gelezen om die vragen te beantwoorden. Uiteindelijk heb ik besloten dat Gods spreken in de Bijbel over seksualiteit in het algemeen en homoseksualiteit in het bijzonder duidelijk maakt dat het tegen de wil van God ingaat een seksuele relatie met een partner van hetzelfde geslacht aan te gaan. Ik heb de argumenten en redeneringen waarmee mensen tot een tegenovergestelde conclusie komen overwogen, maar ze hebben mij niet kunnen overtuigen. Als ik de Bijbel lees wil ik zeker weten dat ik de stem van God hoor, niet een echo van de cultuur waarin ik leef’. In ruim zestig pagina’s onderbouwt de auteur deze stelling. Hij doet dat met een evenwichtigheid, degelijkheid en diepgang die je zelden tegenkomt als het over dit onderwerp gaat. Bij het lezen moest ik regelmatig terugdenken aan conferenties die ik in Nederland en in het buitenland meegemaakt heb samen met mensen met een homoseksuele oriëntatie, die diezelfde weg gingen. Rond dit onderwerp gaat het over zulke wezenlijke dingen dat iedereen erdoor geraakt wordt. De uiteenzetting over identiteit die de auteur geeft heb ik als heel verhelderend ervaren. ‘Het Evangelie is het belangrijkste element in je identiteit’. Ook zijn oproep om niet te focussen op onze zwakheden, maar op de glorie van God, heeft me geholpen. Ik hoop dat veel mensen dit deel van het boek onder ogen krijgen. Het is een bijzondere studie over een bijzonder onderwerp. Een onderwerp dat niet alleen onze kerk beroert, maar dat wereldwijd kerken verscheurt.
Puriteinen
Het laatste deel van het boek gaat over oude en nieuwe puriteinen. Vooral Jonathan Edwards en Thomas Chalmers krijgen aandacht. ‘Licht en warmte, hoofd en hart’. Eerlijk gezegd ben ik geen drukke lezer van de puriteinen. Maar ook hier heeft Wolter Rose me weten te raken. Hoe? Het komt denk ik door zijn manier waarop hij focust op de belangrijkste vragen, bijvoorbeeld de vraag: ‘waarvoor zijn we hier?’ Antwoord: ‘om God te eren en je in Hem te verheugen’. Er is geen groter geluk dan dat. ‘Een Christen is iemand die zijn genoegen vindt in God’. ‘Prijs en onderzoek de Schriften’. Wat we vinden is een liefde die de liefde van de wereld overstemt.
Niet alles uit dit boek is aan de orde gekomen, maar alles in het boek is wel de moeite van het lezen waard. Een verrijkend boek.
Krijn de Jong, Urk
N.a.v Wolter Rose, Hij is goed, hij is de Koning, Uitgeverij Van Wijnen, Franeker 2020, 250 blz., € 19,95, ISBN 9789051945935