Een goede preek
In de Rooms Katholieke Kerk heeft men zich ook met deze vraag bezig gehouden. In zijn boek met de titel 'Het Woord van God' geeft aartsbisschop Nikola Eterovic, secretaris-generaal van de bisschoppensynode, suggesties over hoe priesters en diakenen hun preken kunnen verbeteren en de aandacht van hun hoorders kunnen vasthouden. Tegelijk geeft hij daarin zijn mening weer over wat een goede preek is. Een goede preek, zegt hij, duurt niet langer dan acht minuten. Nu zou je dit een priv?mening kunnen noemen, ware het niet dat het Vaticaan deze mening over heeft genomen en de geestelijken aanbevolen heeft deze opvatting in praktijk te brengen.
Misschien vraagt iemand zich af: waarom moet dit in een commentaar vermeld worden? Zo denken ze er blijkbaar in de Rooms Katholieke Kerk over, maar daar hebben wij toch niets mee te maken? Dat kunnen we gerust voor kennisgeving aannemen. Er zijn belangrijker dingen dan je druk maken over hoe men vanuit Rome bepaalt wat een goede preek is. Toch bleef dit bericht, waarvan ik allereerst enkele weken geleden kennis nam in Visie, het RTV Magazine van de Evangelische Omroep, en er daarna wat meer van las via internet, bij mij haken. Ik herken er namelijk iets in van soortgelijke gedachten die ook hier en daar onder ons leven. Een preek wordt dan al gauw als een goede preek bestempeld, wanneer hij niet te lang duurt. 'Houd het kort en krachtig, dominee', zei iemand eens. Ik neem aan dat hij daarmee niet bedoelde dat ik na acht minuten al amen zou zeggen. Maar na ongeveer twintig minuten moet er toch wel een eind aan gemaakt zijn. Wat daarna gezegd wordt kunnen we als moderne mensen niet meer verwerken. Is het niet wetenschappelijk vastgesteld dat een mens zich slechts twintig minuten kan concentreren.
Dit klinkt heel overtuigend en aannemelijk. En toch geloof ik er niets van. O nee, ik pleit niet voor preken zonder eind. Een preek die drie kwartier of langer moet duren, desnoods met herhaling van wat al gezegd is, om de tijd vol te krijgen. Maar wat van Godswege gezegd moet worden vanuit een bepaald Schriftgedeelte of een bepaalde tekst, moet wel alle ruimte krijgen die nodig is. Een goede preek is niet een boeiend betoog houden of een spannend verhaal vertellen, maar door een goede preek komt God Zelf aan het woord. De Schriften gaan open, het Woord klinkt in Zijn scheppende en herscheppende kracht. We hebben in de prediking te maken met het tweesnijdend zwaard van de Geest dat spreekt van oordeel en genade, binding en ontbinding, van vrijspraak voor goddelozen. We bidden niet voor niets om de Geest Die het Woord en ons hart opent en ons Christus in de Schriften doet ontmoeten. Voor wie daarvoor niet naar de kerk komt, is een preek van vijf minuten al te lang.
Wat is een goede preek? Twee mannen gaan van Jeruzalem naar Emmaüs. Jezus loopt naast hen, onherkenbaar. Hij houdt een Christuspreek vanuit de Schriften. En al luisterend beginnen hun harten te branden. Zouden ze zich ??n moment verveeld hebben?
Heerde
G. v.d. Groep