Ik hou van Wendy van Dijk. Ze is hilarisch als Ushi, stoer als agente in Moordwijf en meelevend in Obese. Een presentatrice/actrice waar mensen graag naar kijken en kinderen een voorbeeld aan nemen. Een kijkcijferkanon. En zoals Wendy zijn er meer: Linda de Mol, Chantal Janzen, Monique Smit of Yolanthe Cabau. Bekende Nederlanders met een voorbeeldfunctie.
Grote ergernis in steeds meer populaire tv-programma’s is de toename van vloeken of bastaardvloeken. In commerciële programma’s klinkt soms om de drie zinnen een bastaardvloek. Woorden als ‘jeetje’ en ‘jezus mina’ zijn er voorbeelden van. De uitwerking daarvan moet niet onderschat worden. Slecht voorbeeldgedrag wordt helaas zeer gemakkelijk overgenomen. Waar je mee omgaat, daar word je mee besmet.
Een instantie die zich altijd fel tegen vloeken en bastaardvloeken heeft gekeerd, is de ‘Bond tegen Vloeken’. Wie kent de poster met papegaai en tekst ‘Vloeken is aangeleerd, word geen naprater’ niet? Of de poster met het bord van de doodlopende weg: ‘Een vloek brengt je nergens’. Krachtige boodschappen, die nog altijd zeer actueel zijn. De Bijbel is duidelijk waar het godslasterend taalgebruik betreft. In Psalm 1 klinkt de waarschuwing om niet bij spotters aan tafel te zitten. De Tien Geboden stellen dat Gods naam niet ijdel gebruikt mag worden. Vloeken is een belediging van God, maar ook van het christelijk geloof én van christenen.
Anno 2013 zijn de grenzen enorm vervaagd. Tv-programma’s of films waarin vloeken gewoonte is geworden zijn ook onder christenen enorm populair en op het voetbalveld kan het knap lastig zijn om je te distantiëren van ouders die de vloeken voorop de tong hebben liggen bij hun aanmoedigingen. Onbegrijpelijk is het taalgebruik van kinderen onderling, op het schoolplein of thuis tijdens het spelen. Wat doen we eraan?
Nog niet zo lang geleden ging de televisie gewoon uit, als er in een film werd gevloekt. Christenen verenigden zich in christelijke voetbalverenigingen, basisscholen en muziekverenigingen. Het Woord van God was dé leidraad voor het leven. Als je ‘veilig’ met je kinderen naar de tv wilde kijken, keek je naar de EO of de NCRV. Stelligheid voorop. Eén consequente, duidelijk christelijke lijn!
Voor het succes van de commerciële televisie hebben we met ons kijkgedrag zelf gezorgd. Aan het vervagen van de normen en waarden van onze spelende kinderen, thuis of op het voetbalveld, hebben we zelf meegewerkt. Het grootste gevaar is dat we het niet (willen) zien. We halen onze schouders op of knijpen een oogje toe. Vaak weten we wel wanneer een grens wordt overschreden, maar vinden we het ‘te lastig’ om in te grijpen. Hoe we de juiste weg terugvinden? Neem de Bijbel als enige leidraad en ga je eigen verantwoordelijkheid niet uit de weg! Lees Psalm 1, Spreuken 9 of Exodus 20 maar eens goed en laat de teksten op je inwerken. Bid om wijsheid en inzicht. En dan worden scheidslijnen opeens heel duidelijk. Dan worden de criteria haarscherp en dan groeit ook het besef van de juiste christelijke maatstaven; thuis voor de tv, met je zoon op het voetbalveld of tijdens een gezellig buurtfeest.
Noordscheschut
Henri Scholing