Nu en dan bezint de gemeente Amsterdam zich op de verhouding tussen kerk en staat. Vorige week kwam met dat doel een aantal mensen samen in de fraaie Zuiderkerk, gelegen op een steenworp afstand van het stadhuis. De deelnemers bestonden uit christenen, joden, moslims en ongelovigen. Eerst waren er de feiten en de cijfers. 38 % van de Amsterdammers voelen zich verwant met een godsdienst of levensbeschouwelijke stroming. Drie van de tien gelovige Amsterdammers gaan wekelijks naar de kerk en de moskee. 17 % voelt zich verwant met het christendom, 13% met de islam. Er waren geen cijfers over christenmigranten, maar ik denk dat ze de meerderheid vormen van die 17 %. Christenmigranten en de islam zijn van grote invloed op de herleving van religie in Amsterdam.
De historicus dr. James Kennedy gaf een schets van de ontwikkeling van de relatie tussen overheid en religieuze organisaties in de afgelopen decennia. Hij raadde de overheden aan om onbevangen, ontspannen en nieuwsgierig met het onderwerp geloof om te gaan. De twee aanwezige wethouders, Simone Kukenheim en Arjan Vliegenthart, deden dat zeker. Wethouder Simone Kukenheim vertelde over een leerzame ervaring die ze opdeed tijdens een bezoek aan de Koptische gemeenschap. ‘Sorry, maar als het over geloof gaat ontmoet je meestal ouderen, maar hier ontmoette ik een bruisende gemeenschap van jongeren.’ Een verhaal van een van die jongeren had haar in het bijzonder geraakt. Hij was verdrietig. Een dag voor hun ontmoeting was er weer een dodelijke aanslag gepleegd op een Koptische Kerk. ‘Daarom ben ik gevlucht’, vertelde hij haar. ‘Maar als ik hier op de universiteit ben moet ik ook mijn geloof verbergen.’ Oei, daar ga je met je stad van de vrijheid. Veel seculieren hebben moeite om gelovigen ruimte te gunnen en ze zijn zeker niet altijd open en aardig. Tijdens de koffie vertelde een vrouw die in Oost-Duitsland opgegroeid was, dat ze zich herkende in het verhaal. Ze werd als gelovige in de klas door haar medeleerlingen uitgelachen.
Christenmigranten gaan ons een spiegel voorhouden. Onlangs verscheen er een boek onder de titel ‘God is een vluchteling’. Ondertitel: ‘De terugkeer van het christendom in de Lage landen’. Er zijn inmiddels 13 miljoen christenmigranten Europa binnengekomen. Ze geven ons veel huiswerk.
Krijn de Jong, Urk